“بازار سیاه خودرو” چگونه متولد شد؟

 با وجود تاکید مسولان وزارت صنعت،معدن و تجارت مبنی بر کاهش قیمت خودرو ، خرید خودرو برای مردم هنوز در حد آرزو باقی مانده است.

پس از افزایش قیمت دلار بود که خودروسازان بنا به آن چه که آن را بدهی های ارزی می خواندند، کاهش تولید و افزایش غیررسمی قیمت خودرو را کلید زدند تا بهای همه خودروها روند صعودی غیر معمولی را شاهد باشد.

۲ برابر شدن قیمت اتومبیل های داخلی و خارجی یکی از پیامدهای افزایش قیمت دلار بود که موجب شد تا بازار سیاه برای خودروها متولد شود و نهایت کار را به جایی برساند که قیمت پراید در چهار ماه از ۸ میلیون تومان به بیش از ۱۴ میلیون تومان افزایش پیدا کند.

قطعه سازان از وضعیت موجود ابراز نگرانی کردند و بدهی دو غول خودروسازی را عامل افزایش قیمت خودرو خواندند؛ از آن سو نمایندگان مجلس برای برطرف کردن این مشکل وام ۲ هزار میلیارد تومانی به خودروسازان برای تسویه حساب و پرداخت بدهی به قطعه سازان را به هزار میلیارد تومان تقلیل دادند تا بخش بزرگی از مشکلات موجود برطرف شود اما نتیجه چندان رضایت بخش نبود تا همچنان قیمت خودروها در سقف قرار بگیرند.

این در حالی بود پژو زیر فشار های غرب از ایران خارج شد و وضعیت را کمی مبهم تر کرد. هرچند که پژو چندی پیش خواستار حضور دوباره در بازار ایران شد ولی مخالفت مسولان ایرانی با این درخواست موضوع تولید پژو ایرانی را زنده کرد.

اما مهم ترین عامل در افزایش قیمت خودرو در بازار، کاهش ۵۰ درصدی تولید خودرو و  افزایش شکاف میان کارخانه و خودروسازان بود که در برخی برندها به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسید. در همان روزها انتقادات بسیاری به خودروسازان وارد شد و ان ها با بهانه جویی و انتقاد از سیستم بانکی چاره کار را  افزایش بهای رسمی خودروها از سوی سازمان حمایت عنوان کردند.

البته وزارت صنعت که در این سالها همواره نقش حمایت از صنعت خودروسازی را بازی کرده است با افزایش ۱۸ تا ۲۲ درصدی قیمت ها موافقت کرد. افزایش قیمت خودرو با انتقاد کارشناسان و از جمله شورای رقابت مواجه شد. این شورا که در این سالها هیچ حرفی از وظیفه قانونی این شرکت به میان نیاورده بود، یک باره از حقوق قانونی خود سخن گفت و در اظهارنظری جنجالی خواستار خروج قیمت گذاری از سازمان حمایت شده بود که با تایید وزیرصنعت،معدن و تجارت همراه شد. مهدی غضنفری که از موضع خود کوتاه امده بود با این خواسته پژویان به طور غیرشفاف موافقت کرد اما این پایان کار نبود. زیرا در مدت کوتاهی مجددا رییس سازمان حمایت با اعلام اینکه خودرو کالای انحصاری است اعلام کرد که قیمت گذاری ان به عهده این سازمان است.

اما در این آشفته بازاری که بین شورا و سازمان حمایت به راه افتاده بود، خودرو سازان بهره بردند و خواستار ازادسازی قیمت ها شدند و با اعلام اینکه نوسانات نرخ ارز و عدم پرداخت تسهیلات بانکی این صنعت را با مشکل مواجه کرده و سود خودرو به جیب دلالان  سرازیر می شود و این صنعت با زیان ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی در سال جاری مواجه شده؛ از این رو از  وزیر صنعت خواستند که با ازاد سازی قیمت ها موافقت کند.

به زعم خودروسازان، در هیچ کجای دنیا دولت ها در قیمت گذاری صنعت خودرو دخالت نمی کنند. دخالت های دولت در قیمت گذاری خودرو کار را به جایی رسانده است که به دلیل اختلاف قیمت آن میان کارخانه و بازار، هر فرد در صورتی که بتواند یک خودرو از کارخانه بگیرد از یک تا ۲۰ میلیون تومان سود می کند. هرچند که فعالان صنعت خودرو به تعیین تکلیف قیمت خودرو از سوی کمیته ویژه رییس جمهور امید دارند اما به نظر می رسد که برخی ازخودروسازان از نابسامانی بازار سود می برند و برخی از خودروها را خارج از نمایندگی در بازار به فروش می رسانند و کوتاهی خودرا در بالا نبردن بهره وری  در این صنعت را طی سال های گذشته از مصرف کنندگان می گیرند.

قیمت ها در این روزها

با وجود این که قیمت خودرو قصد پایین امدن از پله های خوشی را ندارند شکاف در بازار همچنان وجود دارد. وزارت صنعت براین باور است تا پایان سال روند تولید خودرو به صورت تدریجی افزایش خواهد یافت.

خودروسازان اما براین باورند تا زمانی که مشکل تامین نقدینگی حل نشود، نمی توان به سمت کاهش قیمت حرکت کرد؛ بررسی قیمت ها نیز در بازار خودرو موید این مطلب ایت که شکاف قیمتی همچنان در بازار وجود دارد.

خودروی سایپا ۱۱۱ به قیمت ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد در حالی که  که قیمت رسمی این خودرو ۱۱ میلیون و ۷۸۰ هزار تومان است.

قمت سایپا SL 131 نیز به حدود ۱۱ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان و SX 131 نیز به حدود ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان ‌رسید. البته قیمت رسمی SL 131 معادل ۱۱ میلیون و ۵۴۰ هزار تومان و SX 131 نیز ۱۱ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان تعیین شده است.

تیبا نیز به قیمت حدود ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار تومان عرضه می‌شود. البته قیمت رسمی این خودرو اندکی کمتر و ۱۵ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان است. تندر ۹۰ مدل E2 پارس خودرو نیز به قیمت حدود ۲۴ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان به فروش می رسد. البته قیمت رسمی این خودرو ۲۱ میلیون و ۵۰ هزار تومان است.

قیمت مگان ۲۰۰۰ اتومات نیز به حدود ۵۸ میلیون تومان رسیده است. البته قیمت رسمی این خودرو ۴۴ میلیون و ۶۶۰ هزار تومان تعیین شده است. ماکسیما نیز در حالی به قیمت حدود ۸۹ میلیون تومان به فروش می‌رسد که قیمت رسمی این خودرو ۸۵ میلیون تومان است.

در گروه محصولات ایران خودرو، خودروی پژو ۲۰۶ در نمایندگی‌های فروش موجود نبود. قیمت پژو ۲۰۶ صندوق‌دار نیز در مدل V9 این خودرو به حدود ۳۹ میلیون تومان و مدل V8 نیز حدود ۲۹ میلیون تومان رسید. این در حالی است که قیمت رسمی مدل V9 حدود ۲۶ میلیون و ۳۷۰ هزار تومان و مدل V8 نیز ۲۲ میلیون و ۶۹۰ هزار تومان است.

تندر ۹۰ ایران خودرو نیز در مدل E1 آن به قیمت حدود ۲۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و مدل E2 نیز ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. این در شرایطی است که قیمت رسمی تندر ۹۰ E1 ایران خودرو معادل ۱۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و مدل E2 نیز ۲۱ میلیون تومان تعیین شده است.

پژو ۴۰۵ نیز به قیمت حدود ۱۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در شرایط تحویل ۳۰ روزه عرضه می‌شود. البته قیمت مصوب این خودرو ۱۵ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان است. قیمت پژو پارس سال نیز به حدود ۲۴ میلیون تومان رسید. قیمت رسمی این خودرو نیز حدود ۲۳ میلیون تومان تعیین شده است.

پارسینه