با نگاهی به گذشته سالی پرچالش و پرآسیب را در اقتصاد کشور مشاهده می کنیم. ترسیم چشم انداز برای سال آینده براساس اتفاق ها و وضعیتی که در سال ۱۳۹۱ داشتیم و با توجه به اینکه هنوز هیچ یک از عوامل سبب ساز بروز این مسایل و مشکل ها از بین نرفته اند، کار دشورای نیست.
به نظر می رسد در سال آینده تحریم ها ادامه خواهند یافت و روند آن رو به تشدید و افزایش خواهد گذاشت. مدیریت اجرایی کشور به واسطه ماه های پایانی دولت و برگزاری انتخابات، تصمیم ها و اقدام های اساسی به عمل نخواهند آورد و پس از آن دولت جدید در آستانه شروع به کار خود سرگرم و دل مشغول جابجایی و جاگیری خواهد بود.
به جهت کاهش منابع درآمدی نفتی دولت و اجرای قریب به یقین فاز دوم هدفمندسازی، افسار سیاست های پولی بیش از پیش از دست بانک مرکزی خارج خواهد شد و بنابراین تورم به مسیر رو به بالای خود ادامه خواهد داد.
سختی تجارت خارجی در کنار اثرات ناشی از اجرای فاز دوم هدفمندسازی و رویکرد واکنشی در مواجهه با مشکلات اقتصاد کشور فشار را بر صنعت و تولید بیشتر وارد خواهد آورد. فشار وارده بر صنعت و تولید ناتوانی این بخش را در پرداخت دیون و تعهدات خود بیشتر خواهد کرد و در نتیجه آمار معوقه های بانکی به رشد خود ادامه خواهد داد.
به دلیل اینکه ابزارهای تنظیم اقتصاد کشور اعم از سیاست های پولی، مالی، ارزی و تجاری مرتبا محدودتر و کم اثرتر نیز می شوند میزان روی آوردن به اقدام های تعزیری، قضایی و پلیسی بیشتر خواهد شد. نرخ ارز هراسان از ناپایداری ها و نااطمینانی ها متمایل به افزایش بیشتر خواهد شد.
صدای فعالان اقتصادی و گله و شکایت ایشان از شرایط، در هیاهوی انتخابات کمتر به گوش خواهد رسید. سرمایه گذاران سیاست صبر و انتظار را بیشتر پیشه خود خواهند کرد و سرمایه ها در رفت و آمد بین بازار ارز و طلا و مسکن به صنعت بی تفاوت تر از گذشته خواهند بود.
در صورت ادامه تشدید تحریم ها هدفگذاری بعدی تحریم کنندگان جریان حمل و نقل بین المللی کشور خواهد شد و چالش جدیدی برای صادرات و واردات کالاهای حجیم و کم ارزش ( محصولات معدنی، فراورده های نفتی و پتروشیمی، غلات و کالاهای اساسی ) به وجود خواهد آمد؛ این کابوسی است که هنگامی که در سال ۱۳۹۱ چشمان خود را می بندیم برای سال ۱۳۹۲ می بینیم.
اما روزنه امیدمان این است که همواره در تاریخ کشور در شرایطی بس خطیر به تصمیمی بس بزرگ، همه چیز رنگ دیگری به خود گرفته است و برای همین است که شاید این تصویر تنها کابوسی باشد که هراسان ما را از خواب بیدار کند و سپس نفسی به آسودگی بکشیم و پروردگار را سپاس گوییم که دیروز گذشته است و اراده ما بر این قرار گرفته است که فردا بهتر از دیروز باشد.
*نایب رییس اتاق بازرگانی ایران
