جاذبههای بیبدیل دیار سپاهان آشنای همه جهانگردان و زیباییشناسان عالم است، به طوری که توصیف باغ زیبای انگورستان ملک در دهها سفرنامه معتبر دورانهای مختلف آمده است.
در زمان سلطنت نادرشاه افشار باغی پر از درختهای انگور در نزدیکی مرکز شهر وجود داشت که به علت عدم پرداخت مالیات از دهقانان توسط ایادی شاه تصرف شده بود، این باغ از آن دوران جزو اموال دولتی محسوب میشد و در زمان ناصرالدین شاه قاجار در اختیار داروغه و مسئول امور مالی حاکم اصفهان درآمد.
در سالهای بعد فرزند همان داروغه به نام حاج محمد ابراهیمخان که لقب ملکالتجار داشت در محل این باغ بنائی ساخت که به نام انگورستان مشهور شد.
تاریخ وقفنامه این بنا که برای عزاداری امام حسین (ع) و یارانش اختصاص یافته، برای سال ۱۳۴۱ ه.ق است، البته در طول زمانهای مختلف قسمتهایی از این بنای باشکوه تخریب شده و بخشهایی از این بنا هم در تعریض خیابان ملک تصرف شده و به خیابان اضافه شده است.
* جادوی نور در شیشههای هفت رنگ قجری
بخشی که امروزه از این بنا باقی است، حیاطی وسیع در شمال و سفرهخانهای به وسعت همان حیاط است که این سفرهخانه تمامی جبهه حیاط را در برمیگیرد و فضای سفرهخانه به وسیله یک ارسی هفت دهنه به حیاط پشتی و جنوبی وصل میشود.
تالار پنج دری زیبای بخش شمالی محل دفن ملکالتجار و همسرش است که بنا بر وصیت او در این محل به خاک سپرده شدهاند و مجموعه قسمتهای حیاط سرپوشیده، سفرهخانه، حیاط مقبره و دیگر اتاقهای حیاط دارای تزئینات فراوان آئینهکاری و گچبریهای زیبا و نمونههای زیبایی از تزئین ستونها است. ستونهایی که در وسط حیاط و سفرهخانه سنگینی طاق را تحمل میکند روکشی از چوب دارد، اما پایه ستونها دارای تزئیناتی چشمگیر است.
در زیر فضای سفرهخانه زیرزمینی با پنجرههای شیشهای زیبا قرار دارد و نورگیرهای مشبک نور آن را از حیاط تأمین میکنند.
* اولین نمونه تاریخی حمام خانگی
در گوشه جنوب شرقی بنا حمامی با سقف گنبدی زیبا و سکوهایی در اطراف قرار دارد که شبیه حمامهای اولیه خانگی و از نمونههای خوب حمام قجری است.
انگورستان ملک از بناهای باشکوه قاجار است که در سالهای اخیر در اختیار سازمان اوقاف قرار گرفته است و مسابقات قرآن و برنامههای زیبای تلویزیونی هم در آن برگزار و تهیه میشود.
لوکیشن خوبی که این تالار زیبا دارد، باعث شده که فیلمها و برنامههای تلویزیونی خوبی در این محل برنامهریزی، فیلمبرداری و اجرا شود.
نکته دیگر اینکه این اثر تاریخی هم جاذبه میراثی است و هم جاذبه مذهبی و فرهنگی و به سبب تابش زیبای نور در شیشهها و رنگهای زیبایی که ایجاد میشود، هریک خاصیتی جدا دارد؛ این بنا از معروفیت خاصی برخوردار است.
پنج دری زیبای این خانه و درهای چوبی زیبایش هم هنر منبت را به خوبی به بینندگان عرضه میکند و تابش نورهای رنگی در آب حوض وسط بنا چنان صحنه مسحورکنندهای ایجاد میکند که آدمی به یاد باغهای بهشت و شکوه و شوری کبریایی و جلال و جبروتی الهی میافتد.