معادلات انرژی در جهان در تغییر است. شاید برای نفت‌دارهای سنتی خبر خوبی نباشد، اما چه خوب و چه بد، طبق آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، قرار است در سالهای آینده عرضه بالا برود و رقابت برای ربودن مشتریها به اوج خود برسد.
ماجرا از تولید روزافزون نفت و گاز آمریکاییها شروع شد. به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از پایگاه اینترنتی روزنامۀ لوموند، کشف و استخراج سوخت جدیدی که قرار است معادلات سوختی و انرژی جهان را تغییر دهد، در ایالات متحده آمریکا روند پرسرعت‌تری به خود گرفته است. سنگ شیست (Schist) یا شیل (Shale) یا ماسه سنگ، منبع جدیدی است که دو اقتصاد اول و دوم جهان به وفور از آن دارند. سنگی غنی که حاوی نفت، گاز و روغن بوده و آمریکا در حال حاضر تکنولوژی استخراج آن را در بهترین وضعیت داراست.
شمار ایالتهای آمریکایی که به حلقۀ استخراج‌کنندگان نفت و گاز از سنگ شیست (یا شیل) میپیوندند، در حال افزایش است. داکوتا، کالیفرنیا، تگزاس، لوئیزیانا، سانفرانسیسکو و نیوریورک از جمله آنهاست. در این میان ایالت داکوتا پرچمدار استخراج نفت و گاز شیست است. البته ذکر این مسئله ضروری است که ایالت کالیفرنیا با ظرفیت ۱۵ میلیارد بشکه نفت(۴ برابر داکوتا) در رأس ذخایر شیست قرار دارد و از منابع شیست نیویورک نیز سال گذشته ۵۰ میلیارد مترمکعب گاز تولید شد.
کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که استخراج نفت و گاز شیست در آمریکا تا ۱۵ سال آینده بین ۵۰۰٫۰۰۰ تا ۲٫۸ میلیون عدد شغل ایجاد خواهد کرد. به علاوه تا سال ۲۰۲۰ نیز نزدیک به ۲۵ میلیارد دلار (۱۹٫۵ میلیارد یورو) به حجم مالیاتهای محلی خواهد افزود.
در ویلیستون (واقع در ایالت داکوتای شمالی)، تب طلای سیاه ۱۰ برابر شده است، ایالتی که بر روی سفرۀ غنی شیست خوابیده و تکنولوژی هیدرولیک (شکستن لایه‌های سنگی از طریق تزریق پرفشار مایعی مرکب از آب، مواد شیمیایی و شن، نفت و گاز آزاد می‌شود) را در اختیار دارد؛ تکنولوژی جدیدی که در برخی از کشورها از جمله فرانسه، کاربرد آن ممنوع است، اما ایالت داکوتای شمالی از سال ۲۰۰۶ تاکنون در حال استخراج طلای سیاه به همین شیوه است: ایالت فراموش شده و بی‌اهمیت داکوتای شمالی در مدت ۶ سال تولید خود را ۱۵۰ برابر کرده و آن را به طرز شگفت‌آوری به ۶۶۰٫۰۰۰ بشکه در روز رسانده است. این قطب نفتی در مقایسه با سایر ایالتهای آمریکا(با سالانه ۷۸۰۰۰ دلار) بالاترین دستمزدها و پائین‌ترین نرخ بیکاری را دارد.(۳٫۲% و در ویلیستون ۱%)
در اینفوگرافیک ذیل نحوۀ استخراج نفت و گاز از سنگ شیست را می‌بینید
برای مشاهدۀ اینفوگرافیک در ابعاد بزرگتر اینجا کلیک کنید
کلی آرمسترانگ، نمایندۀ جمهوریخواه در پارلمان ایالت در این باره میگوید: تنها دو خطر وجود دارد که می‌تواند وضعیت فعلی را تهدید کند: کاهش جهانی قیمت نفت و همچنین ملاحظات و قوانین زیست محیطی که واشنگتن می‌تواند وارد این پروسه کند. وی می‌افزاید: ما به طور کامل تنها و ایزوله شده بودیم اما امروز همۀ جهان در حال چرخش به سمت ماست و با کشف هر حلقۀ چاه در ایالت داکوتا، آمریکا استقلال بیشتری در حوزۀ نفت و گاز بدست می‌آورد و نیازش به جهان خارج کمتر می‌شود.
همین مسئله سبب جذب شمار زیادی از کارگران از ایالتهای مختلف به این منطقه شده است. آبل جانسون، ۲۵ ساله، پدر یک خانواده است و از ایالت میسوری به داکوتا آمده و از حقوق سالانۀ خودش بسیار راضی است. او در سال ۲۰۱۲ نزدیک به ۱۱۵٫۰۰۰ دلار حقوق گرفت و از یک سال پیش در نزدیکی ویلیستون زندگی می‌کند. از در یک خانۀ متحرک به همراه ۶ هم اتاقی در آن زندگی می‌کند. آبل میگوید: ” زندگی در اینجا بدون همسر و فرزندانم سخت است، به خصوص در روزهای تعطیل و پس از ۱۵ ساعت کار کردن. با این حال بدهیهایم پرداخت می‌شود، فرزندانم بزرگ می‌شوند و یک حساب پس‌انداز دارم، اما از هیچ چیز استفاده نمی‌کنم”
سایرین نیز به همین انگیزه به منطقۀ پرکار داکوتای شمالی می‌آیند. خانواده‌هایی که برای پرداخت وام مسکن، نجات خانواده‌هایشان از ورشکستگی به این منطقه می‌آیند. ویکتور براون، ۲۲ ساله دارد و در هفته ۸۰ ساعت در ازای ۴۰٫۰۰۰ دلار کار می‌کند.
ایالت داکوتای شمالی همیشه ایالتی فقیر بوده در حالیکه بر بستری از طلا آرمیده است: ۱٫۲ میلیارد دلار مازاد در سال ۲۰۱۳ و با بودجۀ ۷ میلیارد دلاری. اما این پولها کجا میرود؟ به ظاهر برای فعالیتهای عمرانی و ساخت راه و جاده به کار نمی‌رود. چه آنکه هنوز در این ایالت حمل و نقل عمومی به معنای واقعی آن وجود ندارد. گفته می‌شود بخش قابل توجهی از این هزینه‌ها به بخش‌های شرقی ایالت میرود؛ جایی که رأی دهندگان در آنجا سکونت دارند؛ اما از چاههای نفت خبری نیست.
با این حال نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که با گسترش، کشف و استخراج بی‌اندازۀ چاههای جدید نفت، وضعیت زندگی در داکوتا و شهرهای اطراف آن تا اندازۀ زیادی مختل شده است، بخش دامپروری آسیب دیده و تبعات زیست محیطی استخراج هیدرولیکی نگرانی‌های زیادی را برانگیخته است.
در نقشۀ ذیل ذخایر نفت و گاز شیست در کشورهای مختلف جهان را مشاهده می‌کنید:
