به گزارش مشرق، تجربه کردن جام جهانی فوتبال و پا به توپ شدن در فضای این رقابت‌ها آرزوی مشترک فوتبالیست‌های حرفه‌ای سراسر دنیا است. آرزویی که البته حسرت برآورده شدنش به دلیل دشواری‌های صعود به این رقابت‌ها به دل بسیاری از ستاره‌های فوتبال در کشورهای مختلف ماند و آن‌ها در نهایت بدون نفس کشیدن در فضای جام جهانی کفش‌ها را آویختند.
فوتبال ایران هم به واسطه حضور انگشت‌شمار در جام های جهانی از این قاعده مستثنی نبوده و دست بسیاری از ستاره‌های دوران خود را از رقابت با بهترین‌های دنیای فوتبال در معتبرترین تورنمنت بین‌المللی این رشته ورزشی کوتاه دیده است.
تیم ملی ایران پس از راهیابی به جام جهانی۱۹۷۸ آرژانتین ۲۰سال صبر کرد تا دوباره به جام جهانی راه پیدا کند. در آن دوران به دلیل وقوع جنگ تحمیلی و بروز مشکلات عدیده دیگر در کشور، ایران در بازی‌های مقدماتی جام‌های۸۲ و۸۶ شرکت نکرد.
در مقدماتی جام جهانی۱۹۹۰ هم تیم ایران که می‌توانست به راحتی به جام جهانی راه پیدا کند، به دلیل پذیرفتن ۲گل در دقایق پایانی از چین و تفاضل کمتر نسبت به این تیم از راهیابی به جام جهانی بازماند. در مقدماتی۱۹۹۴ همه چیز خوب پیش می‌رفت تا این‌که عابدزاده آسیب دید و جای خود را در درون دروازه به غلام‌پور داد. غلام‌پور با عملکردی بسیار ضعیف بدترین حضور ایران در مقدماتی‌های جام جهانی را تنها با ۲پیروزی و متحمل شدن ۳شکست رقم زد.
حضور در جام جهانی۲۰۰۲ هم با همکاری عربستان و بحرین علیه ایران و کم‌آوردن تیم میروسلاو بلاژویچ در گام‌های پایانی از دست رفت و بازی خوب ایران در پلی‌آف مقابل ایرلند هم نتوانست آب رفته را به جوی برگرداند. تیم ملی ایران در مقدماتی جام جهانی۲۰۱۰ به دلیل شکست خانگی مقابل عربستان و گلی که در دقایق پایانی آخرین بازی مرحله گروهی در سئول دریافت کرد شانس حضور در آفریقای جنوبی را از دست داد.
به این ترتیب راهیابی به جام جهانی۲۰۱۴ برزیل چهارمین حضور فوتبال ایران در جام‌های جهانی محسوب می‌شود و بسیاری ازستاره‌های فوتبال ایران در حالی دوران درخشش خود را سپری کردند که فوتبال ملی ایران پشت در بسته جام‌های جهانی روزگار می‌گذراند.
غلام حسین مظلومی مهاجمی که به قول مربیانش همیشه بوی گل می‌داد با ۳۷گل در ۴۸بازی ملی سال‌ها رکورد بیشترین گل زده در تیم ملی ایران را در اختیار داشت. او دو دوره پیاپی در بازی‌های جوانان آسیا عنوان آقای گلی را کسب کرد و در سال۱۹۷۴ به دلیل بازی‌های درخشانش در بازی‌های آسیایی تهران به عنوان بهترین مهاجم آسیا انتخاب شد. مظلومی در مسابقات مقدماتی جام‌های۷۴ و۷۸ حضور داشت اما به علت مصدومیت از ناحیه مینیسک جام جهانی۷۸ را از دست داد.
مرحوم صفر ایرانپاک که لقب بهترین گلزن دربی سرخابی را با ۷گل یدک می‌کشد، ۱۰سال عضو باشگاه پرسپولیس بود. او در قهرمانی تیم ایران در بازی‌های آسیایی۱۹۷۲ نقش به‌سزایی داشت. ایرانپاک در هنگام برگزاری جام جهانی۷۸ سی و سه ساله بود و به همین دلیل مربیان تیم ملی جوانانی مثل حسن روشن و حسین فرکی را به او ترجیح دادند. ایرانپاک به علت بیماری سرطان ریه سال۱۳۸۷ در استکهلم سوئد از دنیا رفت.
حسین کلانی که یکی از مهاجمان بیاد ماندنی تاریخ تیم ملی ایران به شمار می‌رود سابقه حضور در تیم‌های شاهین پرسپولیس و شهباز را دارد. در کارنامه بازی‌های ملی او ۲۴بازی و ۱۱گل زده به ثبت رسیده است. کلانی درست یک سال پس از بازی‌های آسیایی۱۹۷۲ که آقای گلی را برای او به ارمغان آورد از فوتبال ملی خداحافظی کرد.
لقب سلطان در اوایل دهه۵۰ از طرف هواداران تاج به علی جباری داده شد. جباری از سال۴۴ تا۵۳ در تیم ملی موفق به زدن ۱۳گل در ۳۷بازی ملی شد اما هرگز رنگ جام جهانی را ندید. او یک سال پس از خداحافظی از بازی‌های ملی بازی باشگاهی را هم کنار گذاشت. جباری با هت تریک خود طی ۱۰دقیقه در بازی مقابل تایلند نقشی انکارنشدنی در قهرمانی ایران در بازی‌های آسیایی۱۹۷۴ ایفا کرد.
همایون بهزادی معروف به «سرطلایی» از فوتبالیست‌های باسواد دهه چهل با مدرک کارشناسی ادبیات فارسی بود. او که طی سال‌های۱۳۴۱ تا۱۳۵۱ عضو تیم ملی بود در کارنامه‌اش ۱۳گل ملی در ۳۵بازی ملی دارد. بهزادی به دلیل هت تریک در دربی معروف ۱۶شهریور۱۳۵۲ (۶ تایی ها) به اوج شهرت رسید اما در دوران او تیم ملی ایران رنگ جام جهانی را ندید.
شاهرخ بیانی از جمله بازیکنانی است که در هر دو تیم پایتخت سابقه بازی دارد. او بین سال‌های۱۹۸۴ تا۱۹۹۰ عضو تیم ملی بود و به عنوان یک هافبک توانست به در ۳۱بازی ۸گل برای تیم ملی به ثمر برساند. شاهین بیانی برادر کوچک‌تر شاهرخ هم که مدافع راست تیم ملی ایران بود تمام عمر فوتبالی‌اش را به استثناء سه سال حضور در الاهلی امارات در استقلال گذراند. او فقط ۱۳بازی ملی انجام داد و مثل برادرش در حسرت جام جهانی ماند.
حمید درخشان از دیگر هافبک‌های سرشناس تاریخ فوتبال ایران به حساب می‌آید که با سابقه‌ای ۱۳ساله در تیم ملی ۴۱بازی و ۹گل ملی در کارنامه دارد. درخشان یکی از ارکان خط میانی ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی۹۴ بود اما درخشش گاه و بی‌گاه او برای حضور ایران در جام جهانی آمریکا کفایت نکرد تا درخشان هم بدون سابقه حضور در جام جهانی کفش‌هایش را بیاویزد.
ناصر محمدخانی مهاجم صاحب نام ایران طی سال‌های۱۹۸۲ تا۱۹۹۰ در ۲۵بازی ملی موفق به زدن ۱۸گل شد. سرعت حرکات پا به توپ محمدخانی در آسیا زبانزد بود. دوران اوج محمدخانی در سال‌هایی سپری شد که ایران به دلیل مشکلات سیاسی حضور فعالی در مسابقات ورزشی نداشت و مرحله مقدماتی جام‌های جهانی۸۲ و۸۶ را از دست داد.
مهدی فنونی‌زاده یکی از شوت‌زن‌ترین هافبک‌های تاریخ تیم ملی و باشگاه استقلال در دهه۶۰ و اوایل دهه۷۰ بود. او که سابقه حضور در تیم‌های دارایی، پاس و استقلال را دارد بین سال‌های۶۵ تا۷۲ در ۴۱بازی ملی ۲گل به ثمر رساند. فنونی‌زاده در مرحله مقدماتی جام جهانی۹۴ آخرین تلاش ناکامش را برای صعود به جام جهانی به همراه تیم ملی ایران تجربه کرد. دو گلی که او در آن مسابقات از فاصله دور به عربستان زد در غبار عدم راهیابی ایران به جام جهانی گم شد.
شاید هر یک دهه یک بار مدافعی مثل محمد پنجعلی در فوتبال ایران متولد شود. کاپیتان اسبق تیم ملی ایران و پرسپولیس با۱۶ و با پیراهن سرخ در فوتبال ایران جولان داد. پنجعلی طی حضور ۱۳ساله‌اش در تیم ملی مابین سال‌های۱۹۷۸ تا۱۹۹۱، ۴۵بازی ملی انجام داد و قهرمانی در بازی‌های آسیایی پکن بزرگ‌ترین افتخاری بود که در این عرصه به دست آورد.
کریم باوی، مهاجم جنوبی و سرزن باشگاه‌های شاهین و پرسپولیس که البته فقط ۲۳بازی ملی انجام داد و ۱۰گل ملی در کارنامه‌اش دارد. تا قبل از ظهور علی دایی، باوی در کنار همایون بهزادی از بهترین سرزنان تاریخ فوتبال ایران محسوب می‌شدند. سرانجام این علی دایی بود که به حسرت حضور مهاجمان سرزن فوتبال ایران در جام جهانی پایان داد.
اسطوره باشگاه ملوان مرحوم سیروس قایقران در سال۱۳۶۳ به تیم ملی دعوت شد و در سال۶۶ اولین فوتبالیست شهرستانی بود که بازوبند کاپیتانی تیم ملی ایران را تصاحب کرد. او در سال۶۷ با تیم ملی به مقام سومی جام ملت‌های۱۹۸۸ قطر رسید. در سال۶۹ تیم ملی با گل‌های زیبای قایقران پس از ۲۰سال به قهرمانی در بازی‌های آسیایی پکن دست یافت. قایقران هم مثل خیلی از هم دوره‌هایش به دلیل شرایط فوتبال آن زمان پشت در جام جهانی ماند. او در سال۷۷ طی یک سانحه رانندگی دلخراش جانش را از دست داد.
مجید نامجومطلق؛ یکی از باتکنیک‌ترین هافبک‌های فوتبال ایران که سابقه حضور در هر دو تیم بزرگ پایتخت را دارد. او که بین سال‌های۱۹۸۶ تا۱۹۹۷ عضو تیم ملی بود ۴۵بازی ملی انجام داد و ۴گل هم به ثمر رساند. مطلق در سال‌های پایانی فوتبالش موفق شد به همراه تیم ملی ایران به جام جهانی۹۸ فرانسه صعود کند اما در تیمی که برای مرحله نهایی مسابقات انتخاب شد حضور نداشت.
مجتبی محرمی یکی از چپ پاهای به یادماندنی تاریخ فوتبال ایران بود. محرمی به عنوان یک مدافع در ۳۷بازی ملی ۵گل به ثمر رساند که آمار بسیار خوبی محسوب می‌شود. محرمی بین سال‌های۶۷ تا۷۵ به مدت ۸سال در اوج بود اما در مقاطعی به دلیل حاشیه‌های زیادی که داشت از تیم ملی کنار گذاشته شده بود. در دوران او تیم ملی ایران به جام جهانی نرسید و در نهایت فوتبال ملی محرمی با کسب عنوان سومی جام ملت‌های آسیا در سال۱۹۹۶ به پایان رسید.
امیر قلعه‌نویی در دوران فوتبالش با مصدومیت‌های متعددی روبه‌رو شد. او در سال۷۱ به شدت از ناحیه زانو آسیب دید و با تکرار این اتفاق در سال۷۵ از فوتبال خداحافظی کرد. قلعه‌نویی ۱۹بازی از ۲۰بازی ملی‌اش را از ۲۹سالگی به بعد انجام داد. او رقبای متعددی در خط میانی تیم ملی داشت و به همین دلیل به طور مداوم به اردوهای ملی دعوت نمی‌شد. قلعه‌نویی آخرین‌بار در مرحله مقدماتی جام جهانی۱۹۹۴ پیراهن تیم ملی را پوشید که منجر به صعود به جام جهانی آمریکا نشد.
در سال۱۳۶۵ و پس از استعفای ۱۴نفر از بازیکنان تیم ملی، پرویز دهداری بازیکنان جوانی را به تیم ملی دعوت کرد که صمد مرفاوی ۲۱ساله هم یکی از آن‌ها بود. مرفاوی در قهرمانی ایران در بازی‌های آسیایی۱۹۹۰ به عنوان مکمل فرشاد پیوس خودی نشان داد. او طی سال‌های۶۶ تا۷۲ بازی‌های خوبی برای تیم ملی انجام داد. به‌یادماندنی‌ترین نمایش مرفاوی برای تیم ملی در بازی بین قاره‌ای مقابل الجزایر بود که با دو گل او به سود ایران به پایان رسید.
رضا حسن‌زاده از سال۱۹۸۹ به بعد به مدت ۹سال عضو تیم ملی ایران بود و ۲۲بازی ملی انجام داد. حسن‌زاده که از سوی هواداران استقلال به سیم خاردار معروف شده بود یکی دیگر از اعضای تیم ناکام ایران در راه صعود به جام جهانی۹۴ بود.
مهدی هاشمی‌نسب با ۳۰بازی و ۳گل ملی یکی از پر سر و صداترین بازیکنان ایران در عرصه باشگاهی بود که توسط بلاژویچ به تیم ملی دعوت شد و در بازی‌های مرحله مقدماتی جام جهانی۲۰۰۲ حضور پیدا کرد. هاشمی‌نسب اما در اواخر راه توسط پیرمرد کروات از اردو کنارگذاشته شد تا شاید کمی از حاشیه‌هایی که اطراف تیم ملی وجود داشت کاسته شود.
حامد کاویان‌پور که به همراه علی کریمی دوره باشکوهی را در خط میانی پرسپولیس تجربه کرد، در سال‌های طلایی نه چندان طولانی فوتبالش نتوانست با تیم ملی ایران مسافر جام جهانی شود. کاویان‌پور طی سال‌های۷۹ تا۸۴ که عضو تیم ملی بود در ۵۳بازی ملی فقط موفق به زدن یک گل شد. او یکی از مردان میانی بلاژویچ در تیمی بود که موفق به صعود به جام جهانی۲۰۰۲ نشد.
فرهاد مجیدی به هیچ وجه نتوانست دستاوردهای فوتبال باشگاهی‌اش را در تیم ملی تکرار کند. او از سال۱۹۹۷ و در زمان محمد مایلی‌کهن به عضویت تیم ملی درآمد و از آن به بعد در مقاطع مختلف تا سال۲۰۱۱ به تیم ملی دعوت شد. مجیدی که ۴۵بازی و ۱۰گل ملی را در کارنامه دارد هیچ‌گاه برای اثبات خودش در تیم ملی به آب و آتش نزد. با این‌که در دوران فوتبال او تیم ملی دوبار به جام جهانی رسید اما اثری از نام این بازیکن در فهرست نهایی تیم ملی در جام‌های جهانی۹۸ و۲۰۰۶ وجود نداشت.
علیرضا واحدی نیکبخت یکی از مردان مورد اعتماد بلاژویچ و برانکو در سال۲۰۰۲ بود اما حاشیه‌های پرتعداد زندگی ورزشی او باعث شد جایی در فهرست نهایی برانکو برای جام جهانی۲۰۰۶ نداشته باشد. نیکبخت در ۷۷بازی ملی ۱۴گل به ثمر رسانده. او در سال۲۰۰۸ آخرین بازی ملی‌اش را انجام داد و همچنان امیدوار است توسط کی‌روش به اردوی تیم ملی برای حضور در جام جهانی۲۰۱۴ دعوت شود.
هادی عقیلی یکی از گلزن‌ترین (پنالتی‌زن‌ترین) مدافعان تاریخ فوتبال ایران است که در ۶۹بازی ملی ۱۰گل به ثمر رسانده است. او که از سال۲۰۰۶ به عضویت تیم ملی درآمد سال گذشته به دلیل ترک بدون اجازه اردو به مانند مهدی رحمتی مورد غضب کی‌روش قرارگرفت و اکنون احتمال حضور هر دوی آن‌ها در جام جهانی آینده نزدیک به صفر به نظر می‌رسد.
