آبشار ویکتوریا، بر روی رودخانه زامبزی واقع در جنوب قاره آفریقا و بر روی خط مرزی زامبیا و زیمبابوه قرار گرفته است.
آبشار ویکتوریا تقریبا در میانه راه رودخانه زامبزی (به طول بیش از ۲۷۰۰ کیلومتر) قرار دارد. این رود پیش از رسیدن به آبشار، مسافت قابل توجهی را بر بستری از سنگهای بازالت و در میان درههای ایجادشده با تپههای ماسهسنگی طی میکند.
جام/در نقاطی از رودخانه که عرض آن وسیعتر میشود، جزیرههای کوچک پوشیده از درخت در میان آن به چشم میخورند که تعداد این جزیرهها با نزدیک شدن رودخانه به محل آبشار ویکتوریا افزایش پیدا میکند. آبشار ویکتوریا با سقوط رودخانه زامبزی درون دره تنگ و باریکی به ارتفاع بیش از ۱۱۰ متر شکل میگیرد. جزیرههای فراوانی که در محل تاج آبشار قرار دارند، باعث میشوند تا آب رودخانه به شکل چند آبشار جداگانه درون این دره سرازیر شود.
این آبشار عظیم که عرض دو سوی آن ۱۷۰۰ متر و ۱۲۸ متر ارتفاع (دو برابر ارتفاع آبشار نیاگارا) دارد، از سال ۱۹۸۹ به عنوان میراث طبیعی مشترک زامبیا و زیمباوه در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
“دیوید لیوینگستن”، کاشف مشهور اسکاتلندی در سال ۱۸۵۵ میلادی، اولین کاشفی بود که آبشار ویکتوریا را پیدا کرد و آن را به افتخار ملکه ویکتوریا، آبشار ویکتوریا نامید. این آبشار در زبان بومیان منطقه “موسی اوآ تونیا” خوانده میشود که به معنی “مه خروشان” است.
لیوینگستون که قبلا آبشار انگونی را در نواحی بالا دست رود زامبزی دیده بود، با دیدن عظمت و شکوه آبشار ویکتوریا حیرتزده شد. او در خاطرات خود مینویسد: “هیچ کس نمیتواند زیبایی این آبشار را با هیچ منظرهای در انگلستان مقایسه کند. هیچ فرد اروپایی تا به حال چنین چشماندازی ندیده است، چشماندازی چنان زیبا که احتمالا فرشتهها هم هنگام پرواز مسحور آن میشوند”.