شهرستان قلعه‌گنج منطقه‌ای است که اگر چه هوای بهار آن دلنواز است و تابستان آن داغ، اما در دل خود صحنه‌هایی از خلقت خداوندی را جای داده که متحیر می‌شویم در دل سیاه‌کوه‌ها و دشت‌ها چگونه این همه را چشم ما توان ثبت و نگاره‌نویسی دارد.
رود «درپتکون» که در منطقه به دره شهرت یافته است، رودخانه‌ای فصلی در منطقه سرخ‌قلعه و روستای شومهری است که انبوه درختان همیشه سبز استوایی در دل سیاه‌کوه‌ها هر بیننده‌ای را جذب می‌کند.
فارس/عمق رود از سطح زمین به ۱۵ متر می‌رسد و در طول بیش از سه کیلومتر آن، آب جاری است و انواع درختان کهور، کنار و گز روغنی رونمایی می‌کند، البته درختان جم و خرما نیز فراوان است.
یکی از شگفتی‌های خلقت جایی در این مسیر نمود پیدا می‌کند که اعتقادات مردم روستا و منطقه در حاشیه رودخانه روح این شگفتی را نمایان می‌کند و آن خلوص نیت و سادگی مردمان گذشته این منطقه بوده است.
در طول رود به همراه کارشناس زمین‌شناسی که در این سفر ما را همراهی می‌کرد، حرکت کردیم، شناخت سنگ‌ها و بافت دیواره رودخانه و قدمت آن خیلی شگفت‌انگیز بود.
یونس جام‌گوهری گفت: این رودخانه در ۱۷ کیلومتری روستای سرخ‌قلعه و پنج کیلومتری روستای شومهری واقع شده است و در کنار این زیبایی روستایی به نام بورک‌ماهی و چاه‌سیاهی شکل گرفته است.
وی بیان داشت: این رودخانه در سال‌های خیلی دور شکل گرفته است و وجود حصارهای سنگی برای کشاورزی نشان از قدمت کشاورزی در این منطقه می‌دهد.
این کارشناس زمین‌شناسی عنوان کرد: از لحاظ زمین‌شناختی، منطقه به دوره پرکامبرین برمی‌گردد که در حدود ۱۵۰ میلیون سال قبل ایجاد شده و دارای کانسارهای بزرگ آهن، تیتانیوم و … است که هنوز این کانی‌ها استخراج نشده و قابلیت‌های فراوان استخراجی دارند.
جام‌گوهری اذعان داشت: دره بر اثر فرسایش قهقرایی رودخانه در فصل پرباران به وجود آمده است و سفره‌های آب زیرزمینی که در سطح ایستابی بالاتر از سطح زمین قرار گرفته در آن تشکیل چشمه داده است.
