سی و چهارمین برنامه مناظره به موضوع واردات بنزین که طی هفته های اخیر خبرساز شده بود، اختصاص دارد که موید حسینی صدر سخنگوی فراکسیون محیط زیست مجلس، شاهرخ خسروانی معاون مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، جلیل سالاری مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش پخش فرآورده های نفتی ، یوسف رشیدی رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست و پویان رنجبر مدیر گروه نفت و انرژی شبکه تحلیلگران انرژی ایران مهمانان سی و چهارمین برنامه مناظره با موضوع واردات بنزین هستند.
ترکیب این مهمانان در حالیست که نماینده تولیدکنندگان ریفرمیت ( اکتان افزا) در واحدهای پتروشیمی به عنوان یکی از اصلی ترین طرف این بحث غایب است؛ چرا که با ادعای آلاینده بودن بنزین تولید شدن به کمک واحدهای پتروشیمی، دولت تصمیم گرفته است که با توقف تولید در اکتان افزا در این واحدها روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین وارد کند.
البته تهیه کنندکان برنامه مناظره از نمایندگان پتروشیمی برای حضور در این برنامه دعوت کرده اند.
غیبت مدیران و کارشناسان پتروشیمی در حالیست که عباس شعری مقدم معاون وزیر نفت در صنعت پتروشیمی به عنوان بالاترین مقام در صنعت پتروشیمی کشور به طور تمام قد از تولید بنزین به کمک واحدهای پتروشیمی حمایت کرده است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در پاسخ به “آیا بنزین پتروشیمی پاک بود؟” هم تصریح کرده بود: ظاهراً فقط بنزن سرطانزاست که در تولیدات پتروشیمی، بنزن را به زیر دو درصد رسانده بودند و بعد محموله‌ها را تحویل پالایشگاه‌ها می‌دادند. من از سازمان محیط زیست تعجب می‌کنم که به‌جای اینکه به مردم بگوید خودروی کمتری به خیابان‌ها بیاورند و به مردم بگوید هرچه شما مصرف کنید خطرناک است، روی چند درصد بنزن مانور می‌دهد.”
همچنین پیش از این پدیدار؛ معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، عبدالحسین بیات؛ عضو هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، عادل نژاد سلیم؛ مدیرعامل هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، احمد مهدوی؛ مدیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی و مدیران واحدهای پتروشیمی نوری، امام خمینی (ره) و بوعلی سینا، کیفیت ریفرمیت تولید شده در واحدهای پتروشیمی برای تولید بنزین را متناسب با استاندارهای عرضه بنزین اعلام کرده اند.
سوال نظرسنجی مناظره امروز به شرح زیر است:
برای حل مشکل کمبود بنزین در کشور کدام راه‌حل بهتر است: ۱- کاهش سهمیه بنزین خودروهای شخصی ۲- واردات و توزیع بنزین به نرخ بین‌المللی
تا ساعت ۱۷ و ۳۶ دقیقه از مناظره، ۵۲ درصد به سوال نظرسنجی پاسخ ۱ و ۴۸ درصد پاسخ ۲ را دادند.
* حسینی صدر: طرفدار وابستگی کشور به واردات بنزین نیستم
در ابتدای این مناظره موید حسینی‌صدر، سخنگوی فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه خوشحال هستم به عنوان سربازی کوچک در این کشور خدمت می کنم گفت: از اینکه مناظره تداعی کند که ما طرفدار وابستگی کشور به واردات بنزین هستیم اعلام مخالفت می کنم.
وی با بیان اینکه در کشور ما دو برابر استاندارد جهانی انرژی مصرف می شود افزود: در این کشور سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار انرژی بی رویه می‌سوزد و هدر می رود.
حسینی صدر تاکید کرد: طی ۷ و ۸ سال گذشته هیچ اقدامی برای بهبود ناوگان حمل و نقل عمومی صورت نگرفت. قرار بود که ادارات به صورت اتوماسیون اداری باشد تا مردم نیازی به حضور نداشته باشند که چنین نشد.
سخنگوی فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد:مشکلات بسیاری برای خارج کردن خودروهای فرسوده بود که با کمک‌های بسیار دولت نتوانستیم موفق باشیم. جانب‌داری سرسختانه ای بود که مشکلات آن را مردم مطلع هستند.
وی ادامه داد: در سال اقتصاد مقاومتی این کشور در هیچ زمینه ای نباید وابسته باشد. اقتصاد ما باید مقاوم و به هیچ کشوری نباید وابسته باشد. ولی این به این معنی نیست که در زمانی که نیاز به واردات بنزین نداریم واردات داشته باشیم.
حسینی صدر بیان کرد: در حال حاضر که تحریم‌ها کم شده است امکان واردات بنزین است. اصل ماجرا این است که چرا کشور باید به سمتی برود که این همه مصرف انرژی داشته باشد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر از ۹۰میلیون لیترمصرف معادل ۲۰ میلیون لیتر گاز مصرف می شود و همان موقع‌ها بود که تثبیت قیمت ها در مجلس با نظر دولت وقت تصویب شد که گفتند قیمت بنزین نباید گران شود که نتیجه آن تورمی شد که بعدها قیمت ارز کشور کاهش یافت.
وی بیان کرد:نباید کاری کنیم کسانی که عاشق این کشور هستند تصور کنند حرف من هسمو با حرف رئیس جمهور فلان کشور است. ما هم دلسوز این کشور هستیم امروز معتقد هستیم در کنترل مصرف سوخت مدیریت ضعیف بود و از حمل و نقل عمومی حمایت نشد.
* خسروانی: مصوبه دولت برای واردات بنزین به معنی افزایش مصرف نیست
شاهرخ خسروانی معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به اینکه شرکت ملی پخش فرآورده‌ها تولید، تأمین و توزیع فرآوردههای هیدروکربوری مایع را بر عهده دارد گفت: شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی مجموع یکسری شرکتهای پالایشی، خط لوله و مخابرات و شرکت پخش برای توزیع فرآوردههای نفتی است.
وی با اشاره به اینکه روزانه یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت خام در کشور تسویه میشود گفت: به طور میانگین تولید روزانه بنزین کشور ۶۱ میلیون لیتر است که نسبت به سال گذشته ۵ میلیون لیتر افزایش داشته است. در سال ۹۲ مصرف روزانه کشور ۶۸ میلیون لیتر بود که برای تأمین مابه‌التفاوت این میزان با کار کارشناسی انجام شده و تائید وزیر نفت و همچنین اخذ مصوبه دولت مقرر شد بنزین را وارد کشور کنیم.
خسروانی با اشاره به اینکه اخذ مصوبه دولت به این معنی نیست که ما میزان مصرف را افزایش دهیم گفت: در سالهای گذشته کیفی‌سازی و ارتقای کمی فرآوردههای نفتی در دستور کار قرار داشته است. به عنوان مثال پالایشگاه امام خمینی شازند روزانه ۱۵ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ تولید می‌کند که این میزان بنزین در شهرهای در معرض آلودگی توزیع میشود.
معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به اینکه بر اساس نظر کارشناسان اکتان افزای پتروشیمی‌ها تبعات زیست‌محیطی به دنبال داشته است، افزود: بر این اساس معادل اکتان افزای پتروشیمی‌ها بنزین یورو ۴ وارد میشود تا زمینه ارتقای کیفی محصولات و تکمیل زنجیره آن فراهم شده است.
خسروانی همچنین با اشاره به اینکه پالایشگاه خلیج‌فارس تا اواسط سال ۹۴ در ۳ مرحله به بهره‌برداری می‌رسد خاطرنشان کرد: با بهره‌برداری کامل از این پالایشگاه ۳۶ میلیون لیتر بنزین تولید میشود و ایران به صادرکننده بنزین تبدیل خواهد شد.
* رشیدی: بنزن فوق العاده سرطان زاست
یوسف رشیدی رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست در این مناظره گفت: همان طور که می‌دانید بحث کیفیت هوا و آلودگی آن یکی از اصلی ترین اولویت های سازمان حفاظت محیط زیست است.
وی افزود: طی سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ میلادی آژانس بین المللی تحقیقات سرطان دو گزارش بسیار معتبر را منتشر کرد که در هردوی این گزارش‌ها اشاره شده آلودگی هوا و دود گوگرد سرطان زا هستند.
رشیدی اضافه کرد: از سوی دیگر گزارش‌های کشورهای مختلف و آمار نشان می‌دهد که مرگ و میر براثر ذرات معلق در کشور ما آمار تکان دهنده‌ای دارد.
وی افزود: به همین دلیل ما تمرکز ویژه‌ای برروی بحث آلودگی هوا، سوخت و عوامل و المان‌های اصلی آن داریم.
رشیدی ادامه داد: طی سالهای گذشته متأسفانه ما تعداد روزهای ناسالم زیادی را در کشور داشتیم.
وی با بیان اینکه در سال گذشته ما ۱۶۰ روز ناسالم در کشور داشتیم اضافه کرد: همچنین سال ۹۲ ما سه روز شرایط پاک و مابقی در شرایط سالم به سر بردیم.
رشیدی افزود: امسال نیز تعداد روزهای سالم به ۵۰ روز رسیده و شش روز را در شرایط پاک گذرانده‌ایم.
وی با بیان اینکه در سال جاری ما تاکنون روز ناسالم نداشتیم اظهار امیدواری کرد که ما در چنین شرایطی قرار نگیریم.
رشیدی افزود: ما در بحث بنزین به چند مولفه حساسیت داریم که اولین آنها بحث آروماتیک‌ها است چرا که بخش زیادی از آنها باعث بروز بیماری و سرطان میشود و آژانس‌های مختلف دنیا و استانداردهای ملی به ما الزام می‌کند که مقدار ترکیبات آنها در حد استاندارد باشد.
وی ادامه داد: به طور مثال ترکیبات آروماتیک‌ها در استاندارد یورو ۴ زیر ۳۵ درصد است و ما به جد دنبال این مسئله هستیم که این میزان به کمتر از مقدار ذکر شده برسد.
رشیدی افزود: بحث بعدی بحث بنزن است که فوق العاده سرطانزاست.
وی افزود: بحث بعدی بحث محتوای گوگرد است که تلفیق این موارد با هم می‌تواند به خودی خود باعث بیماری شود و هم باعث تولید ذرات معلق زیر دو و نیم میکرون شود.
رشیدی ادامه داد: به اعتقاد ما و طبق مستنداتی که در دنیا به چاپ رسیده آلاینده ذرات معلق زیر دو و نیم میکرون که اکثر روزهای ناسالم به آن اتلاق میشود به واسطه واکنش‌های شیمیایی یا به عبارت دیگر این آلاینده آلاینده‌ای ثانویه است و ما روی این نکته تأکید داریم که حتما کیفیت سوخت باید در حد استاندارد خود قرار بگیرد.
*رنجبر: مسئولان فعلی اعتقادی به پالایشگاه سازی ندارند
پویا رنجبر مدیر گروه انرژی شبکه تحلیل گران فناوری در ادامه مناظره تلویزیونی امروز که به موضوع واردات بنزین می پرداخت با اشاره به اینکه برای بررسی بهتر موضوع این برنامه باید تاریخ مصرف بنزین را در کشور مورد بررسی قرار دهیم، اظهارداشت: علی رغم وجود نفت خام در کشور باید بگویم ما از همان ۵ سال نخست انقلاب اسلامی تا کنون به واردات بنزین پرداخته ایم.
وی با اشاره به اینکه حجم واردات بنزین در سال ۸۵ حدود ۴۰ درصد بوده است، افزود: متأسفانه به خاطر تفکرات برخی از افراد در پالایشگاه ها و وزارت نفت به جای ایمن سازی و تولید بنزین به واردات این محصول مشغول شده ایم.
مدیر گروه انرژی شبکه تحلیل گران فناوری اضافه کرد: باید به جای واردات به تجهیز پالایشگاه ها و تکمیل ظرفیت و بهینه سازی ها می پرداختیم.
رنجبر با بیان این مطلب که شرایط تحریم باعث شد تا با شناسایی پاشنه اشیل کشور اقداماتی با محدودیت واردات بنزین به کشور ایجاد شود، گفت: ما به واردات تن داده ایم و این موضوع باید با بررسی و تحلیل درست درمان شود.
وی اضافه کرد: باید این نکته را روشن کنم که هم اکنون پتروشیمی ها با همکاری پالایشگاه ها به تولید بنزین می پردازند.
وی انتشار اخباری مبنی بر آلوده بودن بنزین تولید داخل را عدم شفافیت های لازم در این موضوع دانست و اظهارداشت: ۴ شاخص را وزارت نفت می تواند در این رابطه معرفی کند که در ادامه این مناظره به بررسی بهتر این موضوع خواهم پرداخت. ادعا میشود بنزین پتروشیمی‌ها آلوده است در حالی که هیچ اطلاعات و اسنادی در این باره منتشر نشده است.
سالاری: تا سال ۷۹ هیچ اقدامی برای ارتقای کیفیت بنزین صورت نگرفت
جلیل سالاری قائم مقام سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در مناظره امروز گفت: جایگزینی واردات بنزین با اکتان افزان دریافتی از واحدهای پتروشیمی ضمن تکرار اشتباهات گذشته فاقد گزارش مستند فنی، اقتصادی، زیست محیطی و گواهینامه انطباق با استاندارهای اجباری ۴۹۰۴ است؛ به موجب تبصره دو قانون ذیل ماده سس قانون و مقررات سازمان ملی استاندارد در دستگاه‌های ناظر در صادرات و واردات باید ضمن پایش از ورود آن جلوگیری کنند.
وی با اشاره به اینکه پالایشگاه‌های جدید مثل اراک و بندرعباس کپی‌سازی از پالایشگاه اصفهان است گفت: تا سال ۷۹ هیچگونه سیاستگذاری فنی، اقتصادی برای ارتقاء کیفیت و افزایش تولید بنزین و ساخت پالایشگاه متناسب با استانداردهای روز دنیا انجام نشد و صرفا دو مولفه نفتا و ریفورمیت با نسبت ۱۰۰ و ۴۰ با هم ترکیب می‌شد به نوعی که این فرآورده استانداردهای زیست‌محیطی (احتراق، آلایندگی و فراریت) را پوشش نمی‌داد.
وی با اظهار اینکه مشخصه‌های فرآوردههای نفتی در سال ۷۹ در حد استانداردهای یورو دو بود گفت: از طرف دیگر با افزایش ظرفیت “کمی” و عدم توسعه واحدهای پایین دستی شرکتهای پالایشی با انباشت نفتا مواجه شدند و مجبور به استفاده از بنزین وارداتی گردیدند.
سالاری با یادآوری اینکه در سال ۸۵ روزنامه ۲۷٫۵ میلیون لیتر بنزین با شاخص یورو ۲ و با هزینه ۵ میلیارد دلار وارد کشور می‌شد گفت: این در حالی بود که ساخت یک پالایشگاه در آن زمان تنها ۱٫۵ میلیارد دلار هزینه نیاز داشت.
مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به آغاز تحریم بنزین در سال ۸۹ گفت: در آن زمان از فرصت تحریم استفاده شد و ساختاری معیوب قدیمی اصلاح شد و با اجرای نظام سهمیه‌بندی رشد مصرف بنزین کنترل گردید.
وی با ابراز تعجب از اینکه با اقدام شتاب‌زده و بدون ملاحظات کارشناسی فنی و اقتصادی و مستندات آزمایشگاهی اکتان‌افرایی دریافتی از پتروشیمی‌ها آلاینده اعلام شده است گفت: این در حالی است که دریافت اکتان افزا از واحدهای پتروشیمی دارای قرارداد شفاف و ملاحظات تسویه حساب مالی در قانون است ضمن آنکه قیمت تمام شده این فرآورده از بنزین وارداتی کمتر است.
سالاری با اعلام اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون روزانه ۷ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است گفت: این در حالی است که روزانه ۶٫۳ میلیون لیتر بنزین از واحدهای پتروشیمی هم دریافت میشود. از سوی دیگر تاکنون ۷۰ تن ام‌ام‌تی نیز وارد کشور شده است که ام‌ام‌تی یا همان به گفته رسانه‌ها بنزین چینی وارد کشور شده است.
وی با تاکید بر اینکه با اجرای فاز دوم هدفمندی، زیرساخت‌های جدید و تولید روزانه ۶۵ میلیون لیتر بنزین در کشور نشان می‌دهد که ضرورتی به واردات بنزین نیست تصریح کرد: البته این موضوع نیازمند یک مدیریت جهادی است.
خسروانی: توسعه پالایشگاه‌ها پس از واگذاری ها مغفول ماند
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم،شاهرخ خسروانی ،معاون مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در بخش دوم این مناظره با اشاره به اینکه در بحث واردات بنزین همانطور که اشاره کردم اگر به سوال برنامه به صورت مجرد نگاه کنیم جواب گزینه اول است گفت: اگر نگاه به بحث واردات بنزین به این گونه باشد که در کشور کمبودی بالغ بر ۶ و۷ میلیون لیتر داریم، پروژه‌هایی در دست اقدام داریم . پروژه های افزایش کیفیت و توسعه بسیار زیادی در کشور داریم که اما به جز پروژه امام خمینی شازند هیچ کدام هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
وی ادامه داد: سرمایه گذاری‌هایی بسیاری در کشور طی چند سال گذشته شده است اما هیچ کدام به بهره‌برداری نرسیده است. یکی از دلایل که این پروژه‌ها تا کنون به نتیجه نرسیده است این است که به جر پروژه شازند، در پالایشگاه اصفهان، یک پروژه چند میلیارد دلاری تعریف شده است. همچنین در پروژه پالایشگاه بندرعباس یک پروژه چند میلیارد دلاری تعریف شده است. در پالایشگاه تبریز نیز باز هم پروژه ای تعریف شده بود.
خسروانی تاکید کرد: با توجه به اینکه طبق ۱۴۴ قانون اساسی پالایشگاه‌ها باید به بخش خصوصی در سقف ۲۰ درصد واگذار می‌شد با یک تمهیداتی تصمیم‌گیری شد و ۷ پالایشگاه به بخش خصوصی واگذار شد و از زمان واگذاری این پالایشگاه‌ها به بخش خصوصی تمام طرح های توسعه‌ای مغفول مانده است.
*سالاری: قانون اجرا نمی‌شود، نیازی به واردات بنزین نداریم
جلیل سالاری، مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش پخش فرآورده های نفتی در واکنش به صحبت‌های خسروانی گفت: اینکه ۴۳ میلیون به ۶۳ میلیون رسیده است نشان از تولید بنزین در کشور است.
وی ادامه داد: علت اینکه شاخص‌های کیفی اجرا نمی‌شود عدم اجرای قانون است. باید انگیزه به بخش خصوصی اعمال شود تا به دنبال طرح‌های زیست محیطی باشد. در حال حاضر قانون اجرا نمی‌شود. در بند یک قانون آمده است که در کنار اصلاح قیمت، اصلاح مابه‌التفاوت اعمال شاخص کیفی باید صورت گیرد.
سالاری تاکید کرد: آیا بنزین ۸۷ در بازار خلیج فارس قیمت دارد؟ ندارد. بنابر این باید مطابق شاخص قیمت‌گذاری کنیم. در حال حاضر ما در حال پرداخت مابه‌التفاوت مضاعف هستیم. اشکالاتی در قانون وجود دارد. به طور مثال بند “د” تبصره ۲ اشکال دارد.
مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش پخش فرآورده های نفتی اظهار کرد: همچنین بند ” ق” تبصره ۲ نیز به جای اهداف کیفی به اهداف کمی توجه شده است. اکنون ظرفیت‌هایی در کشور ایجاد شده است که باید به بهره برداری برسد.
وی افزود: در حال حاضر پالایشگاه آبادان حدود ۷ ماه است که از سرویس خارج است که می‌تواند ۲میلیون لیتر بنزین با کیفیت تولید کند. پالایشگاه تبریز به بهره‌برداری رسیده است اما روزانه ۱۸ هزار بشکه روزانه کمبود ظرفیت دارد.
سالاری بیان کرد:نظام سنتی باید اصلاح شود. بحث بعدی در موردتنوع سبد سوخت است. در مورد مصرف سوخت در کارت‌های هوشمند و تراکنش و خطا باید اقدام کنیم که در این مرحله اتلاف کیفی و انحراف کیفی یک بحث اساسی است که به آن توجه نمی‌شود تا زمانی که با نظام سنتی سیستم را اداره کنیم و به بخش خصوصی هم میدان ندهیم این مشکلات را داریم.
مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش پخش فرآورده های نفتی با تعجب از اینکه چرا باید رشد مصرف ۸ درصد باشد گفت:آیا میزان فروش منطقه ای کشور را بررسی کرده‌ایم؟آیا گفته‌ایم عوامل کجاست؟ اگر در این بخش‌ها مدیریت انجام شود در بحث بنزین با اقداماتی که تا کنون صورت گرفته و پروژه هایی که وجود دارد می‌توانیم مشکلات را حل کنیم.
وی گفت: در حال حاضر حدود ۶ میلیون پتانسیل تولید در پالایشگاه تبریز و اصفهان داریم و ۲میلیون در پالایشگاه آبادان پتانسیل داریم . بنابر این ترازمان مثبت است و نیازی به واردات نداریم.
سالاری اظهار داشت: از ابتدای سال جاری، روزانه ۷٫۵ میلیون لیتر بنزین وارداتی و ۶٫۵ میلیون لیتر از بنزین پتروشیمی‌ها برای تأمین مصرف مازاد تولید داخل مورد استفاده قرار گرفته است.
وی تأکید کرد: با اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و همچنین اجرای چند اقدام اصلاحی دیگر که بیان خواهد شد، نیازی به واردات بنزین نیست.
