خبرگزاری میراث‌فرهنگی: گورستان باستانی سد خرم آباد در ۵/۷ کیلومتری غرب شهر مشکین شهر و در ۱۱۰ کیلومتری شمال غربی شهر اردبیل قرار دارد. گورستان باستانی خرم‌آباد مشگین شهر از جمله گورستان‌های منحصر به فرد ایران است که گورهای چهار چینه خرسنگی آن به‌طور معمول مورد دستبرد حفاران غیرمجاز قرار می‌گیرد.
با این وجود «رضا رضالو» باستان‌شناس این محوطه باستانی می‌گوید که این گورها، در بردارنده تدفین‌های دسته‌جمعی بوده که در طی سالیان متمادی صورت گرفته است. همچنین برای اولین بار در این گورستان، کورگان‌های سکایی در ایران به دست آمده است. چنانچه از این گورها در کشورهای مجاور و در حوزه قفقاز نمونه‌های بسیاری کاوش شده اما به امروز نمونه‌ای از آن‌ها در ایران به دست نیامده بود. این گورها در بردارنده تدفین‌های حیوانی و انسانی بوده است.
او می‌گوید: گورکان بزرگترین گور به دست آمده در میان این مجموعه از گورها است. نکته قابل تامل در دورن این گورها این است که ما در این گور شاهد تدفین ۳۴ اسب هستیم که با نظم بسیار خاصی این حیوانات کشته و در درون این گور تدفین شده‌اند.
این باستان‌شناس می‌گوید: به‌نظر می‌رسد این تدفین‌ها در طی چندین نسل صورت گرفته است. به همین منظور از دیواره غربی این گورها به منظور باز و بسته کردن و قرار دادن تدفین‌های جدید استفاده شده است. علاوه بر اسکلت‌های انسانی، در این گورها تدفین‌های حیوانی شامل سگ نیز دیده می‌شود. هدایای قرار داده شده در این گورها شامل اشیاء مفرغی و آهنی، ظروف سفالی و انواع زینت‌آلات است.
رضالو اعتقاد دارد، مهمترین دستاورد این فصل کاوش، به‌دست آمدن گور تپه‌های مربوط به بزرگان سکایی است. به‌طوری‌که این گورها برای اولین بار بوده که در ایران کاوش شده است. در این گورها، در ابتدا چاله گور به ابعاد مورد نظر کنده شده است و بعد از انجام تدفین، سقف گور را با الوار و درختان جنگلی بومی منطقه پوشانیده و روی گور در ابتدا سنگ‌چین مدور و در درون آن تپه‌ای را ایجاد کرده‌اند.
او می‌گوید: در یکی از این گورها و روی تدفین ۳۴ اسکلت اسب که به نظر خفه شده‌اند و با نظم خاصی روی هم و در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند دفن شده است. در یکی دیگر از گورها ۸ اسب و دو گاو و دو سگ دفن شده است. گور دیگری از این دوره کاوش شده که بروی گور، ۴ قربانی انسانی شامل ۴ زن ۲۰ تا ۲۵ ساله که کشته شده و قطعه قطعه شده‌اند دفن شده است.
