دکتر سعید جلیلی در اجلاس امنیتی یکاترین بورگ روسیه امروز پنج‌شنبه طی سخنانی از قصور شورای امنیت سازمان ملل در تامین امنیت جهانی انتقاد کرد و گفت: امنیت پایدار با عدالت و مشارکت همگانی تامین می‌شود نه با روش‌های زورگویانه چند قدرت فاسد. به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، متن کامل سخنرانی دکتر سعید جلیلی در این اجلاس به شریح زیر است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الذین آمنوا و لم یلبسوا ایمانهم بظلم اولئک لهم الامن و هم مهتدون،
قرآن‌کریم، سوره انعام، آیه ۸۲
(کسانی که ایمان آوردند و ایمان خود را با ظلم نپوشانیدند، امن از آن ایشان است و ایشان هدایت شدگان‌اند)
آقای رییس، حضار محترم!
امنیت یک نیاز مشترک بشری است و همایش‌هایی اینگونه، گامی ارزشمند در جهت پاسخگویی به این نیاز است. بدون شک همگان اذعان دارند وضع امنیتی امروز در جهان با وضع مطلوب فاصله طولانی و بسیار دارد. چرا علیرغم پیشرفت علم و فناوری و افزایش ثروت و ارتباطات بشر امروز کماکان احساس ناامنی می‌کند و موضوعاتی چون ناامنی در اشکال مختلف آن حتی مثل امنیت غذایی کماکان موضوع اصلی است.
چرا ساختار امنیتی جهان نتوانسته است امنیت را به ارمغان بیاورد؟
چرا پس از ۶۰ سال ساختار امنیتی نتوانسته است امنیت را برای مردم مظلوم فلسطین به ارمغان بیاورد؟
چرا پس از ۶۰ سال امروز نه تنها در سومالی و آفریقا بلکه در اروپا و آمریکا نیز بحران فقر و امنیت غذایی وجود دارد؟
چرا در همین ۱۰ سال گذشته سهمگین‌ترین اقدام‌های نظامی از اشغال کشورها تا … به بهانه امنیت صورت می‌گیرد؟ اما ثمره آن کشته و مجروح شدن میلیون‌ها انسان است و پس از ۱۰ سال رسما اعلام می‌شود هیچ موفقیتی در مبارزه با تروریسم نداشته‌اند. آمریکا و ناتو در تمام سرزمین افغانستان حضور گسترده نظامی پیدا می‌کند اما رشد تولید موادمخدر ۴۰ برابر می‌شود و مبارزه با تروریسم هیچ نتیجه‌ای ندارد. آیا آمریکا و ناتو نتوانسته‌اند یا نخواسته‌اند؟ در هر دو صورت چه نتوانسته باشند و چه نخواسته باشند، نشان می‌دهد چنین قدرت‌هایی صلاحیت تامین امنیت را ندارند.
چرا ۶۰ سال پس از شکل‌گیری شورای امنیت، قدرتی می‌تواند به خود اجازه دهد حتی بدون مجوز شورای امنیت به کشوری مانند عراق حمله نظامی کرده و آن را اشغال نماید و صدها هزار انسان بیگناه را کشته و یا مجروح کند؟
پاسخ پرسش‌های بالا یک امر را به خوبی روشن می‌کند؛ ساختار و ساز و کارهای موجود و قدرت‌هایی که مدعی تامین امنیت هستند، ناتوان از برقراری امنیت برای جهان هستند.
اینک سوال مهم مطرح می‌شود؛ چرا این ساختارها نتوانستند و نمی‌توانند امنیت را به ارمغان بیاورند؟
موضوعاتی که در این اجلاس طرح شده است مانند تروریسم و ناامنی غذایی همه و همه موضوعات مهمی در موضوع ناامنی هستند، اما این‌ها معلول یک علت بزرگ هستند؛ فقدان عدالت در مناسبات بین‌المللی.
حضار محترم!
مادام که عدالت مبنای مناسبات بین‌المللی قرار نگیرد، نمی‌توان انتظار جهان امن را داشت. مادام که ساختار این جهان نتواند مانع اشغال و تجاوز شود، مادام که چند قدرت خاص بر اساس منافع گروهی اندک بخواهند مناسبات امنیتی جهان را مدیریت کنند نمی‌توان انتظار امنیت داشت.
حضار محترم!
امنیت یک مفهوم پیوسته است و به تمام آحاد بشر تعلق دارد، نه به لحاظ جغرافیایی و نه به لحاظ مفهومی و موضوعی نمی‌توان برای امنیت تفکیک قائل شد.
نگاه به امنیت باید جهانی و برای همه انسان‌ها بر مبنای عدالت باشد. ناامنی امروز جهان ناشی از آن است که متولیان امنیت جهانی، امنیت را نه برای همه جهان که برای عده‌ای بسیار محدود می‌خواهند. آن‌ها حتی امنیت را برای مردم خود نیز به ارمغان نیاورده‌اند. بحران مالی اروپا و آمریکا، افزایش فاصله طبقاتی در این کشورها و افزایش ناامنی حتی برای مردم این کشورها ناشی از آن است که مبنای تامین امنیت در جهان امروز مبتنی بر عدالت و نگاه جهانی نیست. شکل‌گیری بلوک‌هایی مانند ناتو آشکارا گویای آن است که عده‌ای به دنبال آن هستند تا با تقسیم جغرافیایی جهان با استفاده از سازوکارهای بین‌المللی امنیت را فقط برای عده‌ای خاص به ارمغان بیاورند.
وقتی صحبت از ناتوی جهانی به میان می‌آید نیز در حقیقت به دنبال آن هستند تا دامنه نفوذ و قدرت خود را به تمام جهان برای امنیت عده‌ای خاص دنبال نمایند و آن‌ها حتی در همین هدف خود نیز موفق نبوده‌اند.
حضار محترم!
امروز شاهد نشانه‌هایی از ناامنی هستیم که موجب تاسف عمیق جامعه جهانی است. امروز شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌هایی صادر می‌کند و افرادی را به خاطر فعالیت‌های علمی قانونی و صلح‌آمیز در فهرست سیاه قرار می‌دهد و سپس تروریست‌ها اقدام به ترور آن‌ها می‌نمایند. چه رابطه‌ای میان شورای امنیت سازمان ملل و تروریست‌ها وجود دارد؟ چه کسی به شورای امنیت مجوز داده است تا با ترور، انسان‌ها را از دستیابی به حقوق علمی و قانونی خود محروم کند.
این موجب تاسف است که در قرن ۲۱ علیرغم پیشرفت‌های مختلف علمی – فناوری و اقتصادی، مجبور باشیم درباره امنیت غذایی به بحث بنشینیم، موضوعی که نه تنها در آفریقا بلکه در آمریکا و اروپا نیز مردم از آن رنج می‌برند.
حضار محترم!
این فرصت مغتنمی است تا درباره تامین امنیت جهانی برای تمام جهان و مبتنی بر عدالت هم‌اندیشی شود.
آقای رییس، حضار محترم!
پرداختن به مصادیق ناامنی بدون پرداختن به علل و ریشه‌های آن نتیجه لازم را نخواهد داشت. امروز ما شاهد افراط‌گرایی فزون‌خواه برای سلطه هر چه بیشتر بر مناسبات امنیتی جهان هستیم:
• افراط‌گرایی که به خود اجازه می‌دهد بدون مجوز شورای امنیت به کشوری حمله و آن را اشغال کند.
• افراط‌گرایی که به خود اجازه می‌دهد سلاح‌های کشتار جمعی را، که فاقد مشروعیت هستند، کماکان تولید و آزمایش و انبار نماید.
• افراط‌گرایی که به خود اجازه می‌دهد به اشغال و تجاوز مشروعیت بدهد و با پشتیبانی از رژیم اشغالگر صهیونیستی مانع دستیابی ملت فلسطین به حقوق خود شود.
• افراط‌گرایی که به خود اجازه می‌دهد از ابزار نامشروع چون تروریسم دولتی علیه ملت‌ها بهره گیرد.
• افراط‌گرایی که مدیریت آن موجب رشد فقر و ناامنی در جهان شده است.
• افراط‌گرایی که علیرغم گذشت ۱۰ سال از اشغال افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم نتوانسته و نخواسته است با تروریسم و موادمخدر به شکل واقعی مبارزه کند و همین امر نشان می‌دهد که صلاحیت لازم را برای تامین امنیت ندارد.
لذا بدون مبارزه با این افراط‌گرایی نمی‌توان در برابر افراط‌گرایی‌هایی که معلول آن هستند، موفق بود.
حضار محترم!
جمهوری اسلامی ایران راه اصولی مبارزه با ناامنی را حاکم کردن عدالت در مناسبات جهانی می‌داند. نمی‌توان مدعی دموکراسی بود اما در مناسبات بین‌المللی بدون یک ساختار دمکراتیک و مبتنی بر روش‌های زورگرایانه به دنبال امنیت بود. راه اصولی تامین امنیت جهانی مشارکت همگانی در تامین امنیت جهانی است.
باید با یک سازوکار دموکراتیک بستری را فراهم نمود تا هم ملت‌ها بتوانند در تامین امنیت مشارکت نمایند و هم به طور جدی مانع شد تا عده‌ای به بهانه امنیت بتوانند هر رفتاری را که نتیجه آن ناامنی صدها هزار انسان است، انجام دهند.
امیدوارم نشست بعدی این اجلاس بین‌المللی بتواند با موضوع “امنیت جهانی با عدالت و مشارکت همگانی” به ابعاد این مساله بپردازد. باور کنیم بررسی علت‌های ناامنی بیشتر از بررسی معلول‌ها و مصادیق ناامنی می‌تواند به تامین امنیت کمک کند.
