روز شنبه همانطور که پیش از این نظرسنجیها نشان میداد، «جرمی کوربین» به عنوان رهبر جدید حزب کارگر انتخاب شد؛ کوربینی که به اتخاذ مواضع انتقادی نسبت به دولت، سیاستهای جنگطلبانه و همچنین ریاضت اقتصادی مشهور است.
«جرمی برنارد کوربین» اولین بار در سال ۱۹۸۳ بود که به عنوان نماینده «ایسلنگتون شمالی» به مجلس عوام انگلستان راه پیدا کرد و از آن زمان هر دوره این کرسی را حفظ کرده است.
کوربین ۶ ژوئن امسال تنها اندکی پس از شکست کارگرها در انتخابات اعلام کرد که برای رهبری حزب کارگر نامزد میشود، اما در آن زمان کسی شانس چندانی برای او قائل نبود.
فارس/اعضای حزب برای آنکه وارد کارزار انتخابات درون حزبی شوند، باید حمایت دستکم ۳۵ عضو را داشته باشند. کوربین این ۳۵ رأی را به سختی و با قرض گرفتن رأی برخی از اعضا به دست آورد و وارد انتخابات شد. اما دیری نپائید که او به پدیده انتخابات کارگرها بدل شد و هفتهها به چهره شماره یک مطبوعات انگلیس بدل شد.
وی که از سیاستمداران سوسیالیست انگلیس به شمار میرود، به دلیل مواضع جنجالیاش، به خصوص زمانی که در نظرسنجیها سیری صعودی به خود گرفت و به عنوان نامزد اصلی رهبری حزب مطرح شد، به شدت از سوی رسانههای جریان اصلی، تحت فشار قرار گرفت.
عضویت کوربین در کمپین همبستگی با فلسطین، سازمان عفو بینالملل و همچنین ریاست او بر ائتلاف توقف جنگ از جمله مواردی است که از دید سیاسیون اصلی انگلیس، به فردی «غیر قابل انتخاب» بدل کرده بود.
با این حال انتقادات صریح او از جنگ عراق، مخالفتش با سیاستهای ریاضتی و همچنین شکست سنگین حزب کارگر در انتخابات سراسری سال ۲۰۱۵ که به کنارهگیری اد میلبند منجر شد، نهایتا کوربین را در صدر نامزدهای رهبری بزرگترین حزب مخالف دولت قرار داد، تا حزبی که زمانی به رهبری «تونی بلر» آغازگر جنگ خونین عراق بود، حالا در چرخشی ۱۸۰ درجهای رهبری ضد جنگ را در رأس خود داشته باشد.
دیدگاههای اقتصادی
کوربین که خود را یک «سوسیالیست دموکرات» میخواند، در عرصه اقتصادی مخالف سیاستهای ریاضتی و حامی عمومی شدن شرکتهای راهآهن، بازگشایی معادن، مبارزه با فرار مالیاتی شرکتهای بزرگ، کاهش شهریه دانشگاهها، بازگرداندن بودجه دستگاههای عمومی و خدمات رفاهی به سطح پیش از سال ۲۰۱۰ و حرکت به سمت انرژیهای جایگزین است.
در انگلستان بسته اقتصادی مد نظر کوربین که در رقابتهای درون حزبی از آن پرده برداری کرد، تحت عنوان «کوربینومیکس» (اقتصاد کوربین) شناخته میشود و توانسته نظر انگلیسیهای خسته از سیاستهای سختگیرانه اقتصادی محافظهکاران را جلب کند.
نظرات او همچنین موجب شد تا تمامی اتحادیههای کارگری اصلی در انگلستان، از نامزدی وی در انتخابات رهبری حزب حمایت کنند.
تقویت زیرساختها و سرمایهگذاری گسترده در این بخش از طریق آنچه اصطلاحا چاپ پول خوانده میشود، از جمله مهمترین سیاستهای مد نظر کوربین است، تا جایی که آن را قلب کوربینومیکس میخوانند.
البته نظرات اقتصادی کوربین، که مخالفانش میگویند ریشه در تفکرات چپگرایانه دارد، در داخل حزب کارگر و گروهی که به پیروان بلر معروف شدهاند، مورد انتقاد واقع شده است.
مثلا، «مری گریف» از اعضای کابینه سایه، گفته است که ممکن است حزب کارگر به «معادل سیاسی تیم فوتبال “میلوال” تبدیل میکند»، حزبی که شعارش این است: «هیچ کس ما را دوست ندارد؛ مهم نیست!»
دیدگاههای سیاسی
کوربین را شاید بتوان از جهاتی «سرکشترین عضو حزب کارگر» دانست، چراکه او بیش از هر عضو دیگری در میان نمایندگان کارگر مجلس عوام، بر خلاف نظرات اکثریت همحزبیهایش رأی داده است.
او فقط بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰، در ۲۵% کل رأیگیری، یعنی جمعا ۲۳۸ بار بر خلاف سیاست رسمی حزب رأی داده است.
این سیاستمدار جنجالی انگلیس به مخالفت سرسختانه با تسلیحات هستهای و سلاحهای کشتار جمعی معروف است. خلع سلاح یکجانبه هستهای و چشمپوشی از ناوگان زیردریاییهای هستهای انگلیس موسوم به «تریدنت» از جمله سیاستهایی است که کوربین به شدت از آن حمایت میکند.
بازداشت کوربین به دلیل اعتراض به آپارتاید
شاید یکی از ماندگارترین تصاویر کوربین، مربوط به سال ۱۹۸۴ باشد، زمانی که پلیس اسکاتلندیارد وی را زمانی که در برابر ساختمان دیپلماتیک رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی در حال اعتراض بود، بازداشت کرد.
کوربین که به دلیل عقاید چپگرایانهاش بر خلاف رسم سیاسیون انگلیسی کروات نمیزند و ریش خود را نمیتراشد، از طرفداران «سالوادور آلنده» رئیسجمهور مارکسیست اسبق شیلی است که در یازده سپتامبر ۱۹۷۳ در جریان یک کودتای نظامی تحت حمایت سازمان سیا توسط ژنرال «آگوستو پینوشه» برکنار و کشته شد.
کوربین و ایزابل آلنده، دختر رئیسجمهور اسبق شیلی
او در زمان جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران هم بر خلاف اغلب سیاستمداران اروپایی، مخالف ارسال سلاح برای صدام بود و همان زمان از حمله رژیم بعث به حلبچه و دیگر شهرهای کردنشین انتقاد کرد.
مخالفت با جنگهای افغانستان، عراق و لیبی
وی در سال ۲۰۰۱ به عنوان عضو هیئت رئیسه ائتلاف «جنگ را متوقف کنید» انتخاب شد، ائتلافی که از همان سال شروع به مخالفت با جنگ افغانستان و پس از آن جنگ عراق کرد. او در سال ۲۰۰۳ زمانی که پارلمان انگلیس در مورد آغاز عملیات در عراق بحث میکرد، به شدت مخالف مداخله در این کشور بود.
او در آن زمان در دهها تجمع مخالفان جنگ سخنرانی کرد و فوریه آن سال تظاهراتی را علیه جنگ به راه انداخت که خود آن را بزگترین تظاهرات سیاسی در تاریخ انگلستان توصیف میکند.
کوربین در سال ۲۰۰۶، یکی از تنها ۱۲ نماینده حزب کارگر بود که از درخواست حزب ولز (پلید) و حزب ملی اسکاتلند برای آغاز تحقیقات در مورد جنگ عراق حمایت کرد.
او پس از آن هم به شدت به انتقاد از تونی بلر ادامه داد و این انتقادات تا همین امروز هم ادامه داد. وی ماه گذشته میلادی در مورد جنگ عراق گفت: «فکر میکنم که آن یک جنگ غیرقانونی بود. بنابراین، او (بلر) باید در مورد آن توضیح دهد.»
کوربین ادامه داد: «ما وارد جنگی شدیم که فاجعهبار بود، که غیرقانونی بود، که هزینه سنگینی برای ما داشت، که جانهای بسیاری از ما گرفت. تبعات آن، هنوز هم وجود دارد، مثل مرگ مهاجران در مدیترانه و پناهجویانی که در سرتاسر منطقه به چشم میخورند.»
وی به پیروی کورکورانه انگلستان از آمریکا نیز معترض است و میگوید لندن نباید سیاست خارجی خود را از واشنگتن بگیرد.
او اخیرا گفته است: ««نتیجه جنگ، پناهجویان هستند، نتیجه جنگ کودکان ما هستند که کودکی خود را از دست میدهند. نتیجه جنگ، مردمی هستند که قربانی میشوند. به نظر من قبل از اینکه جایی را بمباران کنیم باید به دقت فکر کنیم.»
وی در ادامه به مداخله انگلیس و دیگر کشورها در لیبی اشاره کرد و گفت: «بمباران لیبی بعد از دستور گروه خاصی آغاز شد که مخالف قذافی بود. اما من فکر نمیکنم این افراد به نتیجه این اتفاق در لیبی فکر کرده بودند. همان طور که این افراد درباره نتیجه جنگ عراق هم هرگز فکر نکردند و نتیجه آن شد که آنچه امروز در لیبی میبینیم، جنگ داخلی است. از سوی دیگر افراد مسلح از کشورهای مختلف به سوی لیبی سرازیر شدند.»
او افزود: «به نظر من این اساس آن چیزی است که باید به آن پرداخت، به جای اینکه همواره به کاخ سفید گوش دهیم.»
همین موضعگیریها بود که موجب شد «تونی بلر» در رسانهها به دشمن اصلی کوربین بدل شود و بارها از اعضای حزب کارگر بخواهد که از رأی دادن به وی خودداری کنند.
کوربین در جریان رقابتهای درونحزبی اعلام کرد که در صورت بهدست گرفتن رهبری این حزب، بابت نقش کشورش در جنگ عراق عذرخواهی خواهد کرد. کوربین گفته بود که زمان برای عذرخواهی از مردم انگلیس بابت فریب آنها و عذرخواهی از مردم عراق بهخاطر رنجی که متحمل شدهاند، گذشته است اما زمانی که او رهبر حزب کارگر شود، این عذرخواهی را انجام خواهد داد.
وی از جمله ۸۴ نماینده عضو حزب کارگر مجلس عوام بریتانیا بود که در سال ۲۰۰۳ حاضر نشدند به جنگ علیه عراق رای مثبت بدهند.
حمایت از فلسطین و انتقاد از حمله به غزه
حمایت از فلسطین و انتقادات صریح وی از حملات رژیمصهیونیستی به نوار غزه نیز از دیگر مواضعی است که از سوی رسانههای اصلی انگلیس مورد انتقاد قرار گرفته است.
او عضو کمپین همبستگی با فلسطین است؛ کمپینی که بارها حملات اسرائیل به نوار غزه را محکوم کرده و آن را نشانه ساختار آپارتایدی حاکم بر فلسطین اشغالی میداند.
وی در مدت نمایندگیاش دستکم ۹ بار به غزه سفر کرده، که آخرین آن به سال ۲۰۱۳ بازمیگردد. او در جریان آن سفر خواستار پایان محاصره این منطقه از سوی اسرائیل شد.
او در جریان حمله اسرائیل به غزه نیز خواستار توقف فوری تهاجم نظامی شده و به دولتمردان انگلیسی توصیه کرده بود از صادرات سلاح به تلآویو دست بردارند. کوربین در یکی از سخنرانیهایش گفته بود: «بریتانیا یکی از شرکای تجاری اسرائیل است. ما به اسرائیل سلاح میفروشیم و از اسرائیل سلاح میخریم. هرچند که برخی از مجوزهای فروش تعلیق یا لغو شدهاند، اما تجارت تسلیحاتی ما ادامه دارد.»
وی که حالا رهبر اصلیترین حزب مخالف دولت را در اختیار دارد، افزوده بود: «اگر در این کشور برای پهپادها موتور میسازیم و آن پهپادها برای نظارت بر غزه و بعد بمباران مردم غزه استفاده میشوند، همانطور که در عملیات “لبه دفاعی” (حمله سال ۲۰۱۴ به غزه) از آنها استفاده شد، اما در آنچه آنجا اتفاق میافتد، سهیم هستیم.»
کوربین در بخش دیگری از سخنرانیاش گفته بود: «غزه تحت محاصره است، آن هم محاصرهای که مدتی طولانی است که ادامه دارد. من این افتخار را داشتهام که در حدود ۱۵ سال گذشته ۹ مرتبه به غزه سفر کردهام. آنجا احساس افسردگی و خشم وجود دارد، از اینکه حق کارف حق سفر، حق تجارت و حق توسعه، از آنها سلب شده است.»
او حتی از مصر هم انتقاد کرده و گفته بود: «حالا، مصر هم دارد با ایجاد یک کمربند امنیتی در طول مرز مصر و غزه (به این محاصره) میپیوندد، به همین خاطر امیدوارم زمانی که دولت (انگلیس) پاسخ میدهد، اظهاراتی کاملا محکم در مورد سیاستهایی که اکنون از سوی مصر پیش گرفته شده و محاصرهای که از قبل از سوی اسرائیل پیش گرفته را تشدید میکند، بشنویم.»
مخالفت با فشارها به ایران
آقای کوربین در سالهای گذشته بارها از فشار به ایران و تهدید این کشور به جنگ انتقاد کرده و خواستار همکاری بیشتر با تهران شده است.
جرمی کوربین در مصاحبه ۲۴ مارس ۲۰۱۲ با شبکه راشا تودی با انتقاد از حمله احتمالی به تاسیسات هستهای ایران گفت که «ما به مذاکرات و گفتوگو نیاز داریم.»
رهبر کنونی حزب کارگر در پاسخ به این سوال که «اسرائیل میگوید حق اقدام برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای را دارد. نظر شما چیست؟» چنین گفت: «اسرائیل ۲۰۰ کلاهک هستهای دارد و همچنین موشک هستهای آن را هم دارد و توانمندی حمله هستهای را هم دارد که هیچ یک از کشورهای منطقه اینطور نیستند. اسرائیل همچنین عضو انپیتی نیست.»
کوربین در سال ۲۰۱۴ در قالب هیئت پارلمانی انگلیس به تهران سفر کرد
کوربین افزود: «من فکر نمیکنم که ایران سلاح هستهای داشته باشد و مطمئن نیستم که حتی خواهان داشتن سلاحهای هستهای باشد. تهدیدات اسرائیل برای حملات به ایران و ادامه ترورهای دانشمندان هستهای این کشور بسیار بسیار خطرناک است. ایران حق قانونی برای داشتن برنامه غیرنظامی هستهای دارد»
جرمی کوربین پارسال به همراه گروهی از نمایندگان پارلمان انگلیس از جمله «جک استراو» به تهران سفر کرد.
او میگوید سیاست غرب که از گفتوگو با ایران در مورد مسائل خاورمیانه از جمله سوریه اجتناب میکند، اشتباه است و تبعات گستردهای برای منطقه دارد.
کوربین در تهران
کوربین ۶۶ ساله که تمام عمر سیاسیاش صرف فعالیتهای ضدجنگ شده، پارسال در یکی از نشستهای مجلس عوام به دیوید کامرون نخستوزیر انگلیس گفت: «(در سوریه) تنها راهکار، راهکار سیاسی است. در راهکار سیاسی هم باید همه همسایگان از جمله ایران شرکت داشته باشند.»
این مسئلهای بود که پیش از آن کوربین بارها به وزیر خارجه انگلستان هم متذکر شده و از او خواسته بود تشریح کند که چه اقداماتی برای ارتباط با ایران انجام داده است.
با روی کار آمدن کوربین، همانطور که پیشبینی میشد، مخالفتهای داخل حزب کارگر به خصوص از سوی حامیان سیاستهای بلر شکل گرفته است. در همین روز اول انتخاب کوربین، تعدادی از اعضای کابینه سایه انگلیس از سمت خود استعفا دادند و ممکن است این روند همچنان ادامه یابد.
هرچند هدفگذاری کوربین طبیعتا باید انتخابات سراسری ۲۰۲۰ و نخستوزیری باشد، اما با توجه به مقاومتهایی که حتی از سوی همحزبیهایش وجود دارد، به نظر میرسد که رهبر تازه کارگرها هنوز روزهای سختی در پیش دارد و باید دید آیا میتواند ریاست بر حزب را حفظ کند یا نه.