گروه بین الملل خبرگزاری فارس؛ حامد شهبازی:
اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا در اکتبر گذشته در اظهارنظری اعلام کرد که آمریکا برای دست زدن به اقدام مستقیم در سوریه آمادگی دارد. جوبایدن معاون رییس جمهوری آمریکا نیز ماه گذشته در استانبول اعلام کرد که اگر مذاکرات صلح ژنو شکست بخورد، آمریکا برای «راه حل نظامی» در سوریه آماده است.
مذاکرات صلح روز چهارشنبه حتی پیش از آغاز شکست خورد و روز بعد عربستان سعودی از آمادگیش برای حمله به سوریه خبر داد در حالی که ترکیه در حال استقرار نیروی نظامی در مرز سوریه است.
این در حالی است که سازمان ملل به دنبال از سرگیری مذاکرات در ۲۵ فوریه است با این حال امیدواری کمی در قبال آغاز مذاکرات به دلیل شروطی وجود دارد مخالفان تحت حمایت عربستان تعیین کرده است. تحول مهمی که روی داده توقف عملیات نظامی ارتش روسیه درحمایت از دولت سوریه است که دستاوردهای قابل توجهی در مبارزه با گروه‌های تروریستی به دست آورده است.
یک روز پس از شکست مذاکرات فاش شد که ترکیه دست به تدارکات به منظور تهاجم نظامی به سوریه زده است. سخنگوی وزارت دفاع روسیه پنجشنبه گذشته اعلام کرد: «ما دلایل خوبی داریم که باور کنیم ترکیه به طور فعالی در حال آماده سازی به منظور تهاجم نظامی به کشور مستقل و دارای حاکمیت سوریه است. ما نشانه‌های بیشتری را درباره این امر شناسایی کرده‌ایم که نیروی نظامی ترکیه درگیر تدارکات مخفی برای اقدام نظامی مستقیم در سوریه است.»
ترکیه که جنگ با چریکهای پ‌ک‌ک در داخل خاک خود را از سر گرفته است مصمم است ظهور یک دولت مستقل کرد در داخل سوریه را نیز سرکوب کند و دولت رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه از ورود کردهای سوریه به مذاکرات ژنو جلوگیری کرد. به گفته کارشناسان به نظر می رسد حمله نظامی ترکیه حزب PYD کردهای سوریه را هدف خود دارد که با پ‌ک‌ک متحد است. کردهای سوریه و کردهای عراق به همراه ارتش سوریه مهمترین نیروهایی هستند که در میدان نبرد با داعش حضور دارند. ترکیه در حالی که به مبارزه با داعش تظاهر می کند در واقع از هدف این گروه تروریستی برای سرنگونی بشار اسد که هدف آنکارا نیز محسوب می شود، حمایت می‌کند.
این در حالی است که عربستان سعودی روز پنجشنبه اعلام کرد که آماده است نیروهای زمینی خود را در صورت درخواست عازم سوریه کند که مورد استقبال وزیر دفاع آمریکا قرار گرفت. با این حال بایدن، اردوغان، کارتر و مقامات سعودی همگی مدعی هستند که تهاجم زمینه به منظور مبارزه با داعش صورت می گیرد. با این حال هدف آنها چیزی جز سرنگونی بشار اسد رییس جمهوری سوریه نیست. اگر آمریکا در مبارزه با داعش جدی است دستکم پیشنهاد روسیه برای پیوستن به ائتلافی که علیه داعش شکل گرفته است را مورد توجه قرار می داد.
شکست مذاکرات ژنو از همان ابتدا قابل تصور بود و خوش‌بینی کمی درباره موفقیت آمیز بودن مذاکرات وجود داشت و حال که از تهاجم نظامی به سوریه سخن به میان می‌آید ناشی از موفقیت مداحله نظامی روسیه در دفاع از دولت بشار اسد در برابر داعش و دیگر گروه های افراطی است. بسیاری ازاین گروه‌ها تحت حمایت عربستان، ترکیه و آمریکا به منظور سرنگونی اسد قرار دارند.
ظاهرا هر سه کشور در حالی به دنبال تهاجم زمینی در سوریه هستند که ارتش سوریه تحت پوشش هوایی روسیه در حال پیشروی به منظور آزادسازی شهر حلب هستند که دستاوردی بزرگ از زمان آغاز جنگ در این کشور خاورمیانه‌ای است و قصد سه کشور برای تهاجم با پیشروی ارتش سوریه به هیچ وجه اتفاقی نیست.نیروهای روس و سوری تا به حال توانسته‌اند خطوط حمایتی ترکیه از شورشیان در شهر بندری را قطع کرده‌اند.
روز شنبه بحرین و امارات عربی متحده در موضعگیری مشابه، اعلام کردند صرفا به عنوان بخشی از تهاجم زمینی تحت رهبری آمریکا مشارکت خواهند کرد. این در حالی است که دولت آمریکا اعلام کرده قصدی برای اعزام نیروی زمینی فراتر از چند صد نیروی ویژه به سوریه ندارد با این حال به نظر می رسد این متحدان آمریکا که از جاه‌طلبی‌های منطقه‌ای قابل توجهی برخوردارند، به دولت اوباما فشار می آورند که بین اعزام نیروی زمینی یا پذیرش شکست در سوریه یک گزینه را انتخاب کند. با این حال وزیر دفاع آمریکا ضمن استقبال از موضعگیری عربستان اظهار نظری درباره اعزام نیروی زمینی نکرد اما ژنرال احمد العسیری از مقامات ارشد وزارت دفاع عربستان خطاب به تلویزیون العربیه گفت که تصمیم درباره اعزام نیروی زمینی در نشست آتی سران ناتو که هفته جاری در بروکسل برگزار می شود، به بحث گذاشته خواهد شد. کارتر اعلام کرد که این موضوع در دستور کار این اجلاس خواهد بود.
به نظر می رسد آمریکا دست روی دست نخواهد گذاشت تا شاهد پیروزی روسیه در سوریه باشد با این حال ممکن است در جنگی که آمریکا و روسیه متحد یکدیگر محسوب نمی شوند، اوضاع آنگونه که مورد انتظار است به پیش نرود نظیر آنچه که برای دو کشور در جنگ جهانی دوم روی داد. صرفنظر از این موضوع، آمریکا و متحدانش سوریه را به حد کافی بااهمیت می دانند تا برای مقابله با روسیه خطر کنند. با این حال روشن نیست که منافع واقعی آمریکا در سوریه چه می تواند باشد که چنین خطری را بپذیرد.
از همان روزهای آغازین مداخله روسیه در سوریه، آمریکا و متحدانش خواهان بیرون ماندن مسکو از تحولات میدانی سوریه بودند. به نظر می رسد این کشورها به دنبال فرصت مغتنمی هستند که به نظر می رسد چنین فرصتی به دست آمده که ناشی از تحولات و رویدادها بوده است.
زبیگنیو برژینسکی مشاور پیشین امنیت ملی و مشاور کنونی اوباما اکتبر گذشته در گفتگویی با فایننشال تایمز اعلام کرد که «حضور دریایی و هوایی روسیه در سوریه آسیب‌پذیر است و عملیات روسیه از جنبه جغرافیایی از سرزمین اصلی روسیه جدا شده است. روسها در صورتی که به تحریک آمریکا اصرار داشته باشند، خلع سلاح خواهند شد.
اقدام ترکیه در سرنگونی یک جنگنده روسی در نوامبر از جهات بسیاری به منظور تحریک مسکو جهت کشیده شدن به مناقشه‌ای صورت گرفته که به ناتو اجازه دهد روسیه را از آسمان سوریه بیرون کند اما روسها به اندازه کافی هوشیاری به خرج دادند و برخلاف انتظار تحریمهایی را بر ترکیه اعمال کردند در حالی که به گردشگران روس اجازه سفر به این کشور را نداد که این امر ضربه‌ای به اقتصاد ترکیه بود.
آنچه که درسوریه روی می دهد را باید فراتر از جنگهای نیابتی شوروی و آمریکا در دوره جنگ سرد و ورای جنگ نیابتی ارزیابی کرد که طی پنج سال اخیر در سوریه در جریان بوده است. روسیه در حال حاضر در سوریه حضور دارد و ورود آمریکا و متحدانش خطر رویارویی مستقیم بین دو قدرت بزرگ هسته‌ای روی زمین را در پی دارد.
ورود عربستان و متحدانش به جنگ نیابتی که در سوریه از جانب آنها از سوی گروه‌های تروریستی تحت حمایت در جریان است، از شکست خوردن طرحها و توطئه‌های ریاض و دیگر کشورهای عربی متحد آن حکایت دارد و ادعاها و لفاظی‌های مقامات سعودی مبنی بر اعزام نیروی زمینی به خاک سوریه بیش از آنکه مبتنی بر واقعیت باشد از جوگیری و احساسی شدن شاهزاده‌های سعودی حکایت دارد چرا که می‌دانند هرگونه مداخله نظامی در سوریه، به کابوسی برای آنها تبدیل خواهد شد و باتلاق سوریه دامی است که در صورت ورود عربستان و متحدانش، امکان نجات از آن به سادگی میسر نخواهد بود.
