به گزارش ایرنا، تدوین کنندگان قانون اساسی آمریکا، با الهام از قوانین و نظام انتخاباتی کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس تلاش کردند تا روشی را به وجود آورند که مانع انتخاب یک فرد عادی برای تصدی مقام ریاست جمهوری این کشور شود.
آنان امیدوار بودند، نظام الکترال کالج مانع انتخاب پوپولیستی رییس جمهوری آمریکا شود هر چند که الکترال کالج تا حدی از انتخاب پوپولیستی جلوگیری می کند، اما برخی صاحبنظران بر آن ایراد می گیرند و بر این باورند که چون نتیجه آرای برخی ایالت ها از ایالت های مهم که الکترال کالج بالایی دارند، مشخص است، نمی توان انتخاباتی دمکراتیک دانست.
یکی دیگر از ایرادهای این نوع نظام انتخاباتی این است که به علت گستردگی آمریکا و اختلاف ساعت زیاد است، زیرا در حالی که مردم برخی ایالت ها آماده می شوند پای صندوق های رای بروند، نتیجه آرای تعدادی از ایالت های دیگر از طریق رسانه ها اعلام می شود و این مساله انگیزه مردم برای مشارکت گسترده را کاهش می دهد.
دوره ریاست جمهوری در آمریکا چهار سال است و رییس جمهوری می تواند برای یک دوره دیگر تصدی این مقام باشد. تقریبا حدود یک میلیون پست اداری وجود دارد که مسوولین آن باید از طریق انتخابات تعیین شوند و در طول یک سال ممکن است حدود ۱۳۰ هزار انتخابات در آمریکا برگزار شود که اکثر آن محلی است.
انتخابات در آمریکا طبق یک جدول زمان بندی شده انجام می گیرد و فرایندی دو ساله است که سرانجام به اوج مبارزات انتخاباتی رییس جمهوری در پایان هر چهار سال منجر می شود.
انتخابات سنا و مجلس نمایندگان هر دو سال یکبار برای تعیین یک سوم از اعضای سنا و همه نمایندگان مجلس برگزار می شود و پدیده انتخابات میان دوره ای موجب انتخاب ۴۳۵ نماینده مجلس و ۳۲ سناتور می شود.
** چهار مرحله انتخابات آمریکا
چهار مرحله عمده در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وجود دارد که عبارتند از
: مجمع سران حزبی و انتخابات اولیه، کنوانسیون ملی مبارزات نهایی و رای الکترال کالج.
شیوه گردهمایی سران حزبی، کنگره اولین روش گزینش نامزدها برای پست های انتخابی بود، تجمع رهبران یا فعالان حزبی ‘کاکس’ Cauceses نامیده می شود که در آن درباره خط مشی های سیاسی و گزینش کاندیداها برای مسوولیت های انتخابابی تصمیم گیری می شود.
‘در قرن ۱۹ رهبران حزبی محرمانه در اتاق های پر از دود سیگار smoke filled rooms نامزدها را برای مجلس سنا، مجلس نمایندگان ،ایالت ها و بخش ها بر می گزیدندند ولی پس از سال ۱۸۴۰ نمایندگان اعزامی ایالت ها، نامزدهای ریاست جمهوری را در یک کنوانسیون ملی از طریق رای گیری تعیین می کردند.
سال ۱۹۸۸ تعدادی از ایالت های جنوبی و غربی تصمیم به برگزاری انتخابات در یک روز گرفتند و در سال ۱۹۹۶، هفت ایالت انتخابات خود را در «ابر سه شنبه» super Tuesday پنجم مارس برگزار کردند، ابر سه شنبه در سال های بعد به صورت همزمان در ایالت های بیشتری برگزار شد به طوری که امروزه برندگان نامزدهای درون حزبی در ابر سه شنبه نیمی از راه را برای اینکه نامزد نهایی حزب شوند، طی کرده اند.
** کنوانسیون های ملی
احزاب سیاسی آمریکا از ائتلاف بزرگی از مناطق جغرافیایی، طبقه ای و منافع پلورالیستی تشکیل شده اند و اهداف خاصی آنها در کنار یکدیگر قرار داده که مهمترین آنها انتخابات ریاست جمهوری ایالت متحده در کنوانسیون ملی است که احزاب می توانند مهمترین کارکرد خود یعنی تعیین نامزد رییس جمهوری را به نمایش گذارند.
راهبرد مبارزات رییس جمهوری با نیاز دستیابی به یک اکثریت مطلق در آرای الکترال کالج تدوین می شود، بنابر این آنها یک نظام انتخابات غیر مستقیم رییس جمهوری را ابداع کردند و یک الکترال کالجی را طراحی کردند که درآن هر ایالت به نسبت تعداد سناتورها و نمایندگان مجلس خود رای الکترال کالج داشته باشد تا با این روش مانع انتخاب پوپولیستی شوند.
پس از این مرحله، اگر هیچ یک از نامزدها نتوانند اکثریت مطلق در الکترال کالج را کسب کنند، در این حالت سرنوشت انتخابات، مجلس نمایندگان از بین سه نفر از نامزدهایی که بیشترین الکترال الج را کسب کردند، یک نفر را به عنوان رییس جمهوری برمی گزیند.
در این مرحله هر کدام از ایالت ها بدون توجه به مساله جمعیت و شمار الکترال کالج هایی که دارند، تنها از یک رای الکترال کالج برخوردار خواهد بود، بنابر این قدرت ایالتی مثل نیویورک شبیه نیومکزیکو خواهد بود.
اگر تا روزی که قرار است رییس جمهوری جدید رسما برگزیده و اعلام شود، کسی به این مقام انتخاب نشود، در این صورت مسوولیت پست به معاون منتخب محول خواهد شد،
البته اگر الکترال کالج نتواند رییس جمهوری را انتخاب کند، به طور طبیعی قادر نخواهد بود اکثریت مطلق را نیز برای کاندیدای معاون رییس جمهوری به دست آورد، در چنین مواردی مجلس سنا معاون رییس جمهور را از بین دو نفر از معاونین کاندیداهای رییس جمهوری که بیشترین الکترال کالج را به خود اختصاص داده است، انتخاب می نماید.
تاکنون دو بار در سال های ۱۸۰۰ و ۱۸۲۴ انتخاب رییس جمهوری به مجلس نمایندگان کشیده شد، در سال ۱۸۰۰ «تامس جفرسون» پس از ۳۶ بار رای گیری نمایندگان مجلس، سرانجام به عنوان رییس جمهور انتخاب شد.
** هزینه های انتخاباتی
بر اساس آمارهای رسمی از میزان هزینه های انتخاباتی آمریکا در دو دهه گذشته، میزان هزینه انتخابات ریاست جمهوری این کشور نجومی است.
بر اساس گزارش های رسمی، مراکز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۲ آمریکا، هزینه مبارزات انتخاباتی این کشور حدود شش میلیارد دلار بوده است.
** انتخابات و ایالت ها
هریک از ۵۰ ایالت در آمریکا، فرماندار، قانونگذاران ایالتی، مقام های ایالتی و محلی خود را غالبا در همان روز رای گیری ریاست جمهوری و یک سوم اعضا کنگره را روی همان برگه رای می نویسند.
** انتخاب نامزدهای نهایی حزب
پس از ماه ها رقابت های درون حزبی، سران حزبی تصمیم می گیرند تا نامزد نهایی حزب خود را از میان نامزدهایی که بیشترین کاریزما و توانایی تصدی این مقام داشته باشند، برمی گزینند، در نهایت در پایان رقابت های مقدماتی، کسی از جانب حزب دموکرات نامزد نهایی خواهد شد که در مجموع حمایت ۲۳۸۳ هیات انتخاباتی را جلب کند در حالی که تعداد لازم برای کسب نامزدی رسمی حزب جمهوریخواه ۱۲۳۷ هیات انتخاباتی است.
** جدال نهایی بین دو حزب
با انتخاب نامزدهای نهایی دو حزب،رقابت جدی بین دمکرات ها و جمهوریخواهان برای به دست آوردن کلید کاخ سفید آغاز خواهد شد و رقابت های درون حزبی پایان یافته و همه سران و اعضای حزب به صورت فراگیر از نامزد نهایی خود حمایت می کنند.
سرانجام انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برای گزینش چهل و پنجمین رییس جمهوری سه شنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۵ (هشتم نوامبر ۲۰۱۶) برگزار خواهد شد.
هر کدام از دو نامزد حزب که بتواند ۲۷۰ الکترال کالج را از ۵۳۸ الکترال کالج را به دست آورد به عنوان چهل و پنجمین رییس جمهور آمریکا سوگند یاد خواهد کرد.
از :افشار دارابی
