روزنامه «جوان» در شماره امروز خود و در یادداشتی به قلم «دنیا حیدری» نوشت:
نقل و انتقالات فوتبالی در تمام دنیا بر اساس معیارهای مشخص شده انجام میشود، به طوریکه حتی قیمتهای گزافی که برای برخی بازیکنان ستاره که برای باشگاههای خود نقش برند را بازی میکنند در نظر گرفته میشود نیز برپایه قانونی نوشته و حساب شده است. به این شکل که موفقیتهای بازیکن در فصلی که پشت سر گذاشته، کارنامه او در طول مدت زمان بازی، موفقیتها و قهرمانیها، عنوانهایی نظیر آقای گلی، رکورددار بودن در کلین شیت و مسائلی از این دست، تأثیر فراوانی در بالا و پایین شدن ارقامی که برای آنها در نظر گرفته میشود دارد و اینگونه نیست که رقمی که در قرارداد هر ساله آنها نوشته میشود، بیهیچ متر و معیاری بالا و پایین شود و بستگی به نوع چانهزنی دلالی داشته باشد که در این میان نقش واسطه بین بازیکن و تیم را بازی میکند. علاوه بر آن، تیمها نه فقط خود برای جذب نفرات جدید و بستن تیم درآمدزایی میکنند که در بسیاری موارد روی درآمدزایی بازیکنان مورد نظر نیز برنامهریزی میکنند.
در واقع صنعت فوتبال در دنیا به پویایی و خودکفایی رسیده و خودش خرج خودش را در میآورد و برای جذب یکی دو بازیکن چشمش به دست اسپانسرهای خردهپا و دولتها نیست و چون از جیب خود خرج میکند، حساب قران، قران پولی را که قرار است به بازیکن و مربی بدهد دارد و روی بازده آن حساب باز میکند. در حالی که در ایران با وجود افزایش چشمگیر و بیقاعده رقم قراردادها، دست تیمها برای تأمین خرج و مخارج خود همچنان در جیب دولت است و کمترین نگرانی بابت ولخرجیها و ریخت و پاشهایی که میکنند، ندارند.
امسال اما بیقانونی در عقد قراردادهای هنگفت با فوتبالیستها به اوج خود رسیده و سرخابیهای پایتخت همانند همیشه، در این آشفتهبازار سرآمد دیگران هستند. قرارداد فوتبالیستهای ایرانی برای بالا رفتن به هیچ قانون و قاعدهای محدود نیست و بیهیچ متر و معیاری افزایش مییابد، به طوریکه صدای بسیاری از تیمها و مربیان لیگ را درآورده است چراکه سایر تیمها شاید بتوانند یک یا دو بازیکن مثلاً در حد ستاره را با قراردادی میلیاردی جذب کنند، اما توان جذب بیست و چند بازیکن با رقمهای هنگفت و بالای ۷۰۰، ۸۰۰ میلیونی را ندارند و تنها باید نظارهگر این آشفته بازار بیدر و پیکر باشند.
باشگاههای فوتبال در تمام دنیا برای امرار معاش، درآمدزایی میکنند. آنها کمیتههای مختلفی دارند که یکی از آنها کمیته اقتصادی است. در این کمیته میتوانند درآمدزایی و پول خرید بازیکنان خود را تهیه کنند. این در شرایطی است که در باشگاههای ایران نامی هم از چنین کمیتههایی برای درآمدزایی نیست چراکه دست مدیران سالیان سال است که در جیب دولت است و از بیتالمال و جیب مردم هزینه میکنند، پس لزومی نمیبینند برای درآمدزایی و تأمین نیازهای مالی باشگاه، چراکه درآمدزایی نیاز به صرف زمان دارد و تواناییهای بالایی میخواهد اما هزینه کردن از جیب دولت و ملت، کار سختی نیست و فوتبالیها سالهاست که به آن عادت دارند. حتی بعد از مثلاً حرفهای شدن فوتبال ایران که تنها در زمینه افزایش بیرویه پرداختی و قرارداد بازیکنان تأثیر داشت نیز دست فوتبال از بیتالمال کوتاه نشد تا مدیران و باشگاهها به صرافت تأمین هزینههای خود بیفتند و با راهاندازی کمیتههایی چون کمیته اقتصادی درآمدزایی و نیازهای مالی خود را برطرف کنند.
سالها قبل، با فرارسیدن فصل تابستان و تمام شدن لیگ، تیمها برای درآمدزایی از بازیهای دوستانه راهی کشورهای عربی حاشیه خلیج همیشه فارس میشدند و ضمن کسب درآمد، دیدارهای تدارکاتی نیز برگزار میکردند تا از لحاظ آمادگی بدنی نیز در شرایط مناسبی قرار گیرند اما اکنون اردوهای تدارکاتی که همه جز اردوهای یکی، دو تیم در خارج از مرزهای ایران برگزار میشود، جنبه درآمدزایی و اقتصادی ندارد. تیمها در واقع بعد از یک فصل تنشزا و عقد قراردادهای هنگفت و ضربه زدن به بیتالمال، برای مدتی از کشور خارج میشوند تا هم اردویی تدارکاتی داشته باشند و هم تا زمانی که به کشور باز میگردند آب از آسیاب افتاده باشد و دیگر انتقادی بابت قراردادهای کلان و ارقام بلند بالایی که به رشته تحریر در آوردهاند، متوجه آنها نباشد.
عدم وجود قانون در فصل نقل و انتقالات، سالهاست که گردش مالی فوتبال را به شدت بالا برده است. آن هم یک گردش مالی یکطرفه و بدون بازده که تنها رقم فوتبالیستها را بدون توجه به کیفیت آنها بدون هیچ متر و معیاری بالا برده است. آن هم به این دلیل که باشگاهها هیچگونه کمیته اقتصادی ندارند و دخل و خرجشان از جیب دولت است که اگر اینگونه نبود و محدود بود به درآمدزاییهایی که از طریق اسپانسرینگ انجام میدادند، نه فقط امروز شاهد رشد بیرویه صفرهای موجود در قرارداد بازیکنان نبودیم که پرداختیها مطمئناً براساس تواناییها و کیفیت بازیکنان بود. نه براساس توانایی دلالها برای مجاب کردن مربیان و مدیران. مدیرانی که چون از جیب خود خرج نمیکنند و دستشان در جیب دولت و ملت است، جلب رضایتشان نیز برای گرفتن ارقام نجومی کار سختی نیست.