گلهداران گوزن شمالی سیبری در ماه ژوئیه حفرهای عظیم را در شبه جزیره یامال (به معنای پایان دنیا) پیدا کردند. پس از آن نیز دو حفره دیگر یافت شد که یکی از آنها در منطقه تاز و دیگری در شبه جزیره تایمیر بود. اما حتی وقتی دانشمندان در مورد دلایل پدید آمدن این حفرهها گمانه زنی میکردند، باز هم منشا آنها به شکل علامت سوالی بزرگ باقی ماند.
گروهی از دانشمندان روس در ماه ژوئیه در ژورنال نیچر مقالهای را منتشر کردند که بر اساس آن خروج انفجاری گازهای به دام افتاده در پرمافروست* – که به آن هیدرات متان** نیز گفته میشود – به احتمال فراوان موجب پدید آمدن آن حفرههای غولپیکر شده باشند. آنها میگویند که هوای نزدیک به قسمت تحتانی حفرهها حاوی مقادیر فراوان متان بوده است.
اما حالا محققان پا را یک پله فراتر گذاشته و میگویند که عامل ناپدید شدن چندین کشتی و هواپیما در مثلث برمودا نیز همین متان هیدرات بوده است. برخی بر این باورند که مثلث برمودا ناحیهای در اقیانوس آتلانتیک شمالی بین برمودا، فلوریدا و پورتوریکو است. این در حالی است که عدهای دیگر وجود آن را انکار میکنند.
اما برخی از دانشمندان فارغ از وجود یا عدم وجود مثلث برمودا، بر این باورند که خروج گاز متان میتواند باعث غرق شدن کشتیها در برخی نقاط شود.
ولادیمیر رومانوسکی کارشناس ژئوفیزیک دانشگاه آلاسکا فیربنکس است که بر روی پرمافروست تحقیق میکند و در مطالعه فوق نقشی نداشته است. وی میگوید: «احتمال ظاهر شدن چنین حفرههایی به دلیل تجزیه گاز هیدرات در بستر اقیانوس وجود دارد.»
متان به طور کلی زیر بستر اقیانوسها به شکل جامد درمیآید، اما این احتمال وجود دارد که بخشی از آن جدا شده و به شکل حباب گازی به سطح آب بیاید.
بنیامین فرامپوس، زمین شناس دانشگاه دالاس در ایمیلی به لایو ساینس نوشت: «گاز هیدرات در امتداد ناحیه حاشیهای قارهای آتلانتیک شمالی در آمریکا وجود دارد که بخش اعظمی از آن در بلیک ریج (شمال مثلث برمودا) وجود دارد.»
نتایج پژوهش انجام شده در سال ۲۰۰۳ در ژورنال آمریکایی فیزیک نشان داد که چنین حبابهایی دست کم بر روی کاغذ از توانایی غرق کردن کشتیها برخوردارند. در آن مطالعه، دانشمندان بدنه یک کشتی مدل را ساخته و حبابی بزرگ زیر آن ایجاد کردند و سپس از فرآیند فیلمبرداری کردند. محققان به این نتیجه دست یافتند که اگر کشتی کاملا روی حباب قرار گرفته باشد، تعادل شناوری خود را از دست داده و غرق خواهد شد.
گرچه این پدیده بر روی یک مدل جواب داد، اما هیچ مدرکی از احتمال درست بودن بر روی یک کشتی واقعی در دست نیست. علاوه بر این مسئله، هیچ گزارشی از انتشار گاز متان در ابعاد بسیار بزرگ در قرن اخیر وجود ندارد که بتوان آن را با ناپدید شدن کشتی و هواپیما در مثلث برمودا مرتبط دانست.
فرامپوس میگوید آخرین باری که گاز از بستر اقیانوس آن منطقه خارج شده است به پس از آخرین عصر یخبندان یعنی ۲۰ هزار سال پیش بازمیگردد. وی در ادامه میگوید: «به شخصه به این ادعا فقط به چشم یک تئوری نگاه میکنم و نه بیشتر.»
گفتنی است نیروی دریایی آمریکا به وجود مثلث برمودا اعتقادی ندارد. همچنین، هیات آمریکایی اسامی جغرافیایی نام مثلث برمودا را به رسمیت نمیشناسد. در همین ارتباط، شرکت خدمات مالی لویدز لندن نیز اطمینان داده که تعداد کشتیهای غرق شده در این منطقه تفاوتی با مناطق دیگر جهان ندارد.
* پرمافروست (Permafrost) به خاکی گفته میشود که دمایی کمتر از دمای انجماد آب را برای بیش از دو سال داشته باشد. بیشتر پرمافروستها در عرضهای جغرافیایی بالاتر هستند.
** آذر یخ یا هیدرات متان یک ترکیب کلاترات یا به عبارت بهتر هیدرات گازی است که در آن، مولکولهای متان در شبکه بلوری آب گیر افتادهاند که حالت جامدی شبیه به یخ دارد.
منبع: فرادید