به گزارش خبرگزاری تسنیم، مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: پیامبر خدا(ص) فرمود: بخوانید خدا را. یعنی دعا کنید. از خدا درخواست کنید، با خدا حرف بزنید. اُدعُو الله خدا را دعوت کنید، خدا ما را دعوت کرده، ما هم خدا را دعوت کنیم وَ اَنتُم مُوقِنُون بِالاجابَهِ شما مومن هستید و ایمان دارید به اجابت خدا. یعنی خدا هم قبول کرده و به شما اجازه داده است که دعا کنید. از او بخواهید، دعوتش کنید وَ اَنتُم مُوقِنُونَ بالاجابَهِ، دعایتان اجابت شده است که دعا میکنید. یعنی اجابت قبل از دعاست. یک وقت نگویید هرچه دعا می کنیم مستجاب نمیشود. اگر خدا نمیخواست شما نمیتوانستید دعا کنید. وقتی با حال دعا با خدا حرف میزنیم، این را خدا خواسته که نصیب ما شده است. اُدعُو الله و اَنتُم مُوقنونَ بالاجابهِ(مستدرک الوسائل جلد ۵ صفحهی ۱۹۱) یعنی مومن به اجابت هستید. قلب شما متوجه او شده است. بیجهت دستها را بالا نگرفتهایف خودش اول اجابت کرده است، بعد ما دعا کردیم.
از آن طرفش را هم میگوید: اِعلَمُوا، باخبر باشید، اَنَّ اللهَ لایَستَجیُب دُعاء مِن قلبهِ غافل. (مدرک قبلی) دلی که غافل باشد دعایش مستجاب نمیشود، کلام را به خدا نمیرساند. خیلی شل صحبت میکند، قلبی که غافل است دعا نمیکند. نمیداند چه چیزی برایش خوب است، نمیداند چه چیزی بخواهد، اصلاً به ندانستن هم نمیرسد چون قلب غافل است و دل جای دیگر است. بچّه که میرود مدرسه، معلّم به او می گوید بچه جان گوش بده که من چه میگویم. بچه هم گوش میدهد. بعد معلّم میبیند که چشم بچه مرتب این طرف و آن طرف را نگاه میکند ببیند پدرش پشت پنجره نیامده است، به مدرسه نیامده است. معلّم میگوید هوشت کجاست؟ گوشت را که آوردی هوش را هم بیاور، هوشت بیرون مدرسه کار نکند. دو سه ماه که درس خواند معلّم میگوید دلت کجاست؟ پس گوش بود و هوش بود و دل.
خدای مهربان هم وقتی دعا میکنیم و میگوییم خدایا این را بده، آن را بده، میفرماید گوشت کجاست، یعنی هوشت کجاست؟ حواس ممکن است جای دیگری باشد. حالا هوش هم هست، اما دل این طرف و آن طرف است. این روایت میگوید آن که دلش این طرف و آن طرف است، دعایش بالا نمیرود. گاهی دعا یک آسمان بیشتر بالا نمیرود. گاهی دو آسمان و سه یا چهار آسمان و متوقف میشود.
مثل یک جرثقیل که باید درست کار گذاشته شود تا شیء را سالم به بالا برساند، دستگاه دل را هم باید قشنگ درست کرد تا دعا به مقصد برسد. البته شما نمیتوانید این کار را بکنید، خدا این کار را انجام میدهد.
پس اول روبرویت را قشنگ خلوت کن. اگر بدهی به کسی داری بپرداز. اگر استغفار برای گناه داری استغفار کن، اول فکر کن. ببین اگر راه فرج دیگری داری، اگر کسی دیگری هست که کارت را انجام دهد سراغ او برو. امّا اگر دیدی هیچکس نیست، با ادب دستهایت را بالا بگیر و از خدای خودت چیز بخواه.
کتاب طوبای محبّت جلد دوم– ص ۹۶
مجالس حاج محمّد اسماعیل دولابی