خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ: علاءالدین ظهوریان دبیر هیئت نظارت بر مطبوعات معتقد است بسترهای زیرساختی خوبی در این سالها چه از حیث سختافزاری و چه از نظر نرمافزاری در این هیئت مهیا شده که موجب تسهیل در تعامل رسانهها با هیئت نظارت بر مطبوعات است.
وی در گفتگویی با مهر، ضمن رد ممنوع شدن صدور مجوز به رسانهها در گروه «خبرگزاری»، درباره مواردی مانند ضمانت اجرایی آراء هیئت نظارت بر مطبوعات، سطح هماهنگی میان اعضای فعلی هیئت در تصمیماتشان و همچنین پارهای مسائل پیرامون انتخابات اخیر نماینده مدیران مسئول رسانهها در هیئت یادشده، پاسخ گفت.
این گفتگو در زیر از نظر میگذرد:
* وضعیت بررسی تقاضاهای مجوز رسانه در هیئت نظارت بر مطبوعات در حال حاضر چگونه است؟
خوشبختانه کارهای زیرساختیِ خوبی در این سالها در هیئت نظارت بر مطبوعات انجام شده است که باعث میشود ما بستر مناسب را برای کلیه رسانهها آماده کنیم؛ ضمن اینکه رسانهها میدانند در این شرایط باید با فراهم کردن ساز و کارهای مناسب وارد این عرصه شوند چون در غیر این صورت، یک زحمت بلاوجه به خودشان دادهاند. هم بسترهای اجرایی و هم بسترهای نظارتی هیئت نظارت بر مطبوعات، بسیار مناسب، فراهم شده است؛ بستر نظارتی این هیئت، بسیار نرم و هدایتگرانه است و بستر اجرایی آن هم بسیار بهنگام و با حداقل الزامات و شرایط ممکن است. یعنی کفِ صلاحیتها را برای رسانهها در نظر میگیرد و به آنها مجوز فعالیت میدهد.
در خصوص سوال شما هم باید عرض کنم که قانون ما را مکلف کرده که درخواستها را تا ۳ ماه بعد از ارائه، تعیین تکلیف کنیم. من با یک تقریب رضایتبخش میتوانم بگویم که ما به این تکلیف، پایبند بودهایم. البته این کار نیازمند تعیین تکلیف استعلامهایی است که قانون به آنها اشاره کرده است.
* یعنی الان پروندههایی که مربوط به قبل از فصل تابستان بوده، همه تعیین تکلیف شده است؟
اگر نقصی در خود پروندهها نباشد، بله. به عنوان مثال گفته شده که مثلاً یک پایگاه اطلاعرسانی میبایست یک «دامین» را ثبت کند اما متقاضی هنوز نیامده آن را به نام خودش ثبت کند و به همین خاطر، کار معطل مانده است. یا بعضاً اسامی رسانههایی که انتخاب کردهاند، بر اساس رویه هیئت نظارت، دارای اشکالاتی است. طبعاً درخواستهای تکمیل شده و بدون نقص، همان روال طبیعی را طی میکنند.
* سال گذشته به دلیل تعدد خبرگزاریها، بررسی تقاضاهای اخذ مجوز «خبرگزاری» در هیئت نظارت بر مطبوعات متوقف شد. با توجه به گستره رسانههای فعلی در بخشهای مکتوب و آنلاین، آیا این مسئله به حوزههای دیگر هم تسری پیدا کرده و یا ممکن است تسری پیدا کند؟ به عنوان مثال گفته شود که نشریات با زمینه خانوادگی دیگر منتشر نخواهد شد؟
خیر. حوزه خبرگزاری با سایر گروههای رسانهای متفاوت است. ضمن اینکه صدور مجوز برای خبرگزاری هم ممنوع نشده بلکه شرایط این کار، معقولتر شده است و به متقاضیان گفته شده که اخذ مجوز رسانه با عنوان خبرگزاری نیازمند تامین این حداقلهاست. طبیعی است تقاضاها فاقد این حداقلها بوده که مجوز داده نشده است. وگرنه همانطور که گفتم هیچ خط قرمزی در این خصوص وجود ندارد.
* هیئت نظارت بر مطبوعات برای تقویت جایگاه خودش و تضمینبخشیدن به رایهایش، برنامهای دارد؟
اگر مرجعیتصمیمی در مقابل تصمیم هیئت نظارت بر مطبوعات گرفته، او هم از یک مجرا یا امکان قانونی که دارد، استفاده میکند. حل این مشکل البته نیازمند ایجاد وحدت رویه و وحدت نگاه است.البته من اینگونه تعبیر نمیکنم که در آن موارد هم جایگاه هیئت نظارت بر مطبوعات مخدوش شده است چون به هر حال در همین قانون مطبوعات فعلی، برای رسانههایی که هیئت نظارت بر مطبوعات در مورد آنها تصمیمی میگیرد، راه حلهایی در نظر گرفته شده است. البته طبیعی است که هر میزان در مراجع تصمیمگیری، وحدت رویه وجود داشته باشد، سطح تنشها کاهش پیدا میکند.
* با توجه به لایحه قانون رسانههای همگانی که ظاهراً در دولت هم نهایی شده است، جایگاه هیئت نظارت بر مطبوعات را در این لایحه چگونه ارزیابی میکنید؟
اگر هم قرار باشد قانون مطبوعات دچار تغییرات اساسی شود، عمدتاً میبایست در این جهت باشد که موانع و مشکلات موجود در این زمینه حل شود.
* در چند ماه گذشته شاهد تغییراتی در ترکیب هیئت نظارت بر مطبوعات بودیم. در حال حاضر سطح هماهنگی میان اعضا درباره موضوعات مورد بحث در هیئت چگونه است؟
خوشبختانه ترکیب هیئت نظارت بر مطبوعات در حال حاضر یکی از بهترین ترکیبهاست و با آرامش و نگاهی منصفانه و دقیق، به فعالیت نظارتی خود مشغول است.
* اتفاق اصلی که در دوره اخیر انتخابات نماینده مدیران مسئول در رسانهها در هیئت نظارت رخ داد، برگزاری الکترونیک این انتخابات بود. لطفاً کمی هم درباره فرآیند طی شده برای فراهم کردن این زیرساخت توضیح دهید؟
همکاران ما در دبیرخانه بستر نرمافزاری این کار را آماده کردند و گزارش این کار به هیئت مصوب در قانون که فرآیند تائید و ردصلاحیت نامزدهای انتخابات را بر عهده دارد، داده شد و خوشبختانه این هیئت، پذیرفت که انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار شود و این ریسک را به جان خرید و به ما اجازه برگزاری الکترونیک این انتخابات را داد.
با توجه به اینکه ما سوابق دورههای قبلی این انتخابات را در اختیار داشتیم، پیشبینی ما هم همین بود که نتایج مثبتی از برگزاری الکترونیک انتخابات دریافت کنیم کما اینکه مدیران رسانهها سهم خوبی در مشارکت در انتخاب نمایندهشان در هیئت نظارت بر مطبوعات داشتند و در گام نخست، ۵۳ درصد حائزین شرایط وارد شدند در حالی که سابق بر این در این مرحله کمتر از ۲۰ درصد حائزین شرایط شرکت میکردند.
* انتقادهایی نسبت به نحوه برگزاری این انتخابات هم مطرح شد و معترضین هم اعلام کردهاند که در حال طرح شکایت به مراجع قضایی هستند. شما در این خصوص نظر خاصی دارید؟
من چیزی نشنیدهام اما هر کسی میتواند نسبت به موضوعی که به آن اعتراض دارد، طرح شکایت کند با این وجود هیئت مصوب در قانون برای برگزاری انتخابات نماینده مدیران مسئول رسانهها در هیئت نظارت بر مطبوعات، که نماینده قوه قضائیه، نماینده قوه مقننه و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در آن حضور دارند، در این انتخابات حاضر بودند و آن را تائید کردند.