گزارش های مجامع رسمی و بین المللی حاکی از آن است که بیش از ۱۸ میلیون نفر در کشورهای سومالی، سودان جنوبی و نیجریه با وضع اسفبار و خطر قحطی روبرو هستند و اکنون این بحران به مرز هشدار رسیده است.
این در حالی است که سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد(فائو) نیز اعلام کرده که دهها میلیون نفر در قاره سیاه با خطر گرسنگی مواجه هستند که علت این موضوع کاهش تولید محصولات کشاورزی در این قاره است.
بر اساس گزارش های تخصصی، میزان بسیار کم بارندگی، آفات زمین های زراعی و کشاورزی، تغییر الگوهای آب و هوایی، اقتصاد ضعیف، جمعیت غیرقابل کنترل و بروز جنگ های قبایلی و درگیری میان دولت و گروه های مسلح، از علل اصلی تشدید بحران قحطی در کشورهای آفریقایی عنوان شده است.
از سوی دیگر، اما، در سال های گذشته دانشمندان علوم محیطی به تأثیر ذرات معلق آلوده کننده هوا بر تغییرات جوی پی برده‌اند و با متهم کردن دولت های غربی، سیاست های استعماری آنها را در ایجاد تغییرات آب و هوایی و وقوع خشکسالی بی سابقه در آفریقا، بی تاثیر ندانسته اند.
این در حالی است که بخش قابل توجه ای از زمین‌های کشاورزی دنیا بطور جدی در خطر نابودی قرار گرفته اند و بر پایهٔ نتایج تحقیقات دانشگاهی، اگر روند کنونی نابودی خاک زراعی و زمین های کشاورزی در آفریقا به همین شتاب کنونی ادامه یابد، این قاره در سال های پیش رو با مشکلات عدیده ای در موضوع تامین مواد غذایی مواجه خواهد شد.
در حالی که قحطی روز به روز در مناطق گوناگون سومالی رو به افزایش است، سازمان بهداشت جهانی ضمن هشدار به شدت قحطی در سومالی در نتیجه وخامت خشکسالی در این کشور آفریقایی، اعلام کرد که سلامت ۱٫۵ میلیون نفر از مردم این کشور در معرض خطر جدی قرار دارد.
آخرین قحطی در سومالی در سال ۲۰۱۱ بخش هایی از این کشور را درگیر کرد که در نتیجه آن ۲۶۰ هزار نفر جان باختند. عامل این قحطی، خشکسالی، درگیری و جلوگیری از رساندن کمک توسط تروریست های الشباب به مناطق تحت اشغال خود بود.
بر اساس اعلام ناظران بین المللی، حدود ۳۲۰ هزار کودک زیر ۵ سال در سومالی دچار سوء تغدیه حاد هستند و ۵۰ هزار نفرشان نیز در صورت نرسیدن کمک های اضطراری جان خود را از دست خواهند داد.
این در حالی است که رساندن کمک های انسان دوستانه به نیازمندان در سومالی به دلیل درگیری های داخلی، خشونت های جمعی و تهدیدات امنیتی در این کشور بسیار دشوار است که همین امر حل این مشکل را با موانع جدی روبرو ساخته است.
در بعد دیگر، هیأتی از کارشناسان سازمان ملل نیز اعلام کرده که حدود نیمی از کمک های غذایی ارسالی به این کشور آفریقایی به دست واسطه های فاسد، و افراد مسلح وابسته به گروه تروریستی الشباب افتاده است و واقعیت موجود گویای آن است که این موانع همچنان در عرصه داخلی این کشور وجود دارد.
به هر روی، حل جامع و کامل بحران قحطی در کشورهای آفریقایی بویژه سومالی نیازمند آسیب شناسی دقیق علل بروز و تشدید این بحران و نیز اتخاذ سیاست های اقتصادی درست در خصوص بخش کشاورزی و محصولات زراعی است.
بدیهی است، نهادهای بین المللی بویژه سازمان ملل متحد و نهادهای وابسته همچون سازمان خواربار و کشاورزی این سازمان (فائو) می توانند با ارائه گزارش های دقیق و کارشناسی و مدیریت و هدایت طرح های علمی و اقتصادی، نقشی مهم و تاثیرگذار در حل بحران قحطی در کشورهای آفریقایی ایفا کنند.
