مقامات، کارشناسان و تحلیلگران بینالمللی در واکنش به تحریم وزیر خارجه ایران از سوی آمریکا، از این اقدام انتقاد کرده و آن را در تضاد با ادعای آمادگی برای مذاکره خواندند.
به گزارش افق انلاین ، بامداد امروز (پنجشنبه) وزارت خزانهداری آمریکا در راستای کارزار تداوم فشار به مردم ایران، ظریف را در لیست تحریمهای خود قرار داد.
در بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا آمده است، به دلیل اینکه ظریف اقداماتی را مستقیم یا مستقیم، به دستور یا به نیابت از مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران انجام داده در لیست تحریمی دفتر کنترل داراییهای این وزارتخانه موسوم به «افراد و ملیتهای مسدود شده» قرار گرفته است.
«استیون منوشین» وزیر خزانهداری آمریکا با بیان اینکه ظریف، سخنگوی اصلی نظام ایران در سراسر جهان است، گفت: «[با تحریم وی] آمریکا پیام روشنی به رژیم ایران ارسال کرد مبنی بر اینکه رفتار اخیر آنها کاملا غیرقابل قبول است».
این تصمیم آمریکا اما با واکنش منفی بینالمللی مواجه شد.
سخنگوی اتحادیه اروپا با صدور بیانیهای ضمن ابراز تاسف از اقدام آمریکا در تحریم ظریف، تاکید کرد علیرغم این محدودیتها بازهم به همکاری با وزیر خارجه ایران ادامه میدهد.
سناتور «تیم کین» با هشدار درباره خطر وقوع جنگ درپی این اقدامات دولت ترامپ، با لحنی کنایهآمیز گفت: «با هیچ اقدامی بهتر از تحریم دیپلمات ارشد (وزیر خارجه) یک کشور دیگر نمیتوانید بگویید که ما پذیرای دیپلماسی هستیم! دوران غیرحرفهای ترامپ شاید طنزآمیز میشد اگر خطر وقوع جنگی کاملا غیرضروری افزایش نمیداد».
«رند پال» سناتور آمریکایی از حزب دموکرات در واکنش کوتاهی به تحریم ظریف، در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «اگر دیپلماتها را تحریم کنید، دیپلماسی کمتری خواهید داشت».
سناتور «کریس مورفی» خطاب به دولت ترامپ گفت: «اگر واقعا موضع ما این است که میخواهیم با ایران مذاکره کنیم، پس شاید نباید مذاکرهکننده ارشد آنها را تحریم کنیم».
لیست تحریمی وزارت خزانهداری آمریکا که نام ظریف در آن قرار گرفت، باعث میشود که داراییهای احتمالی وی در ایالات متحده مسدود شود و همچنین اتباع آمریکایی از این به بعد حق تعامل با وزیر خارجه ایران را نداشته باشند. این در حالی است که مقامات آمریکایی پیش از این از مصاحبه ظریف با رسانههای این کشور یا دیدارهای وی با مقامات کنگره ابراز عصبانیت کرده بودند.
بعد از سناتورهای دموکرات، نوبت به «وندی شرمن» رئیس پیشین تیم مذاکرات هستهای واشنگتن با تهران در دولت پیشین آمریکا رسید تا بگوید تصمیم کاخ سفید به تحریم ظریف هیچ کمکی به دیپلماسی نمیکند.
شرمن در توئیتر خود نوشت: «تحریم ظریف با دعوت ترامپ [از ایران] برای مذاکرات بدون پیششرط، در تناقض است. [این اقدام] آشکارا دلجویی از تندروهای [دولت آمریکا] بعد از تمدید ۹۰ روزه معافیتهای هستهای بود. اعمال تحریم بر وزرای خارجه هیچگگاه کمکی به روند دیپلماسی نکرده است. باور کنید یا نه، نمونه دیگر ونزوئلا است. همینطور در کره شمالی، سوریه و هیچجای دیگر هم مفید نبود».
«ریچارد نفیو» مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که از او به عنوان معمار تحریمهای ایران نیز یاد میشود، تحریم ظریف را یکی از «مضحکترین» اقدامات دولت ترامپ توصیف کرد.
نفیو با بیان اینکه این تحریمها چندان تاثیری نخواهند داشت، توضیح داد: «تحریم ظریف یکی از مسخرهترین گامهایی بود که این دولت انجام داده است. این (تحریمها) تأثیر معناداری بر دیپلماسی ظریف نمیگذارد، و احتمالاً چندان به مسدود کردن داراییها و دشوار کردن شرایط برای وی، منتهی نمیشود و رهبران کشورهای دیگر را خشمگین میکند».
«بن رودز» معاون پیشین مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا در زمان دولت «باراک اوباما»، تحریم ظریف را بهانهای برای انتقاد از چشمپوشی دولت ترامپ از جنایتهای رژیم سعودی قرار داد.
رودز در این باره گفت: «محمد بن سلمان [ولیعهد سعودی] قتل فجیع و مُثلهکردن یک خبرنگار مستقر در آمریکا را هدایت کرد اما ترامپ، وزیر خارجه ایران را تحریم میکند و برای بنسلمان پوشش ایجاد میکند. خروج از توافق هستهای ایران و تحریم وزیر خارجه ایران، روند دیپلماسی را متوقف میکند، ب همین دلیل است که ترامپ مدام خود را در آستانه جنگ یا آغاز مجدد برنامه هستهای ایران مییابد».
«ایلان گلدنبرگ» دیگر مقام دولت پیشین واشنگتن و مدیر کنونی برنامه امنیت غرب آسیا در «مرکز امنیت نوین» آمریکا در صفحه توئیتر خود نوشت: «تحریم ظریف کاری جز تخریب مذاکرات آتی ایران-آمریکا انجام نمیدهد. معلوم نیست که ترامپ چطور میخواهد توافق بهتر خود را بهدست بیاورد در حالی که هیچ مذاکرهکنندهای در طرف دیگر وجود ندارد!»
از مقامات پیشین دولت ایالات متحده که بگذریم، نوبت به کارشناسان و تحلیلگران آمریکایی میرسد که از تصمیم دولت ترامپ در قرار دادن نام ظریف در لیست افراد تحریمی، انتقاد کنند.
«مارک فیتزپاتریک» محقق ارشد و مدیرعامل پیشین اندیشکده «موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک» تحریم ظریف را اینگونه تحلیل کرد: «تیم ترامپ رسما اعلام کرد که تمایلی برای مذاکره با ایران ندارد. تحریمکردن ظریف، ما را به جنگ نزدیکتر میکند. استدلال اصلی تیم ترامپ برای تحریم ظریف این است که او ارتباطگر موثری است. نکند موضوع حسادت است؟ تحریم ظریف، آنهم به این دلیل که [نظام] جمهوری اسلامی ایران را نمایندگی میکند، یعنی سیاست آمریکا در قبال ایران تغییر نظام است».
«ریچارد هاس» رئیس اندیشکده «شورای روابط خارجی» آمریکا نیز معتقد است: «تصمیم به تحریم وزیر خارجه ایران، باعث میشود طرح آمریکا برای تغییر نظام [ایران] عقیم بماند و همچنین ابزاری برای پایان دادن به درگیریها نداشته باشد. اکنون باید زمان دیپلماسی باشد نه افزایش فشار».
«باربارا اسلاوین» مدیر برنامه «آینده ایران» در اندیشکده «شورای آتلانتیک» با بیان اینکه آمریکا با تحریم ظریف، با توافق بهتر هستهای خداحافظی کرد، در صفحه توئیتر خود نوشت: «ما محمد بن سلمان را که شخصا دستور سلاخی جمال خاشقچی را صادر کرد، تحریم نمیکنیم اما ظریف را که توافق هستهای ایران را با مذاکره بهدست آورد، تحریم میکنیم».
اسلاوین در ادامه با درخواست از مجریهای دومین مذاکره انتخاباتی نامزدهای دموکرات برای پرسیدن سئوال از موضع آنها درباره تحریم ظریف، افزود: «دولت ترامپ در تمام زمینهها ورشکست شده است».
در این بین اما چند سناتور جمهوریخواه و ضد ایرانی و همچنین یک تحلیلگر صهیونیست از تحریم رئیس دستگاه دیپلماسی ایران حمایت کردند.
سناتور «لیندزی گراهام» با متهم کردن ظریف به حمایت از تروریسم، گفت: «من کاملا از تصمیم دولت ترامپ برای تحریم محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و اعلام او به عنوان حامی تروریسم، حمایت میکنم. زیرا او واقعا [حامی تروریسم] است!».
گراهام در ادامه ادعاهای خود اضافه کرد: «او “صدا” و “سیمای” حامی پیشتاز دولتی تروریسم روی کره زمین است. باید او را بر پایه شخصیتی که واقعا هست، نامگذاری کنیم، نه چهرهای که میخواهد از خود نشان دهد».
سناتور «مارکو روبیو» دیگر عضو ضد ایرانی مجلس سنای آمریکا با صدور بیانیهای خارج از لحن رسمی دیپلماتیک، ظریف را «وزیر پروپاگاندا و دروغپراکنی بینالمللی» ایران خوانده و گفت: «از تصمیم دولت برای تحریم و توقیف دارایی ظریف حمایت میکنم».
روبیو همچنین از تمدید معافیتهای هستهای ایران انتقاد کرد: «از اینکه دولت بهتازگی معافیتهای جنجالی تحریمهای [هستهای] را تمدید کرد، بسیار نگران هستم زیرا به رژیم ولادیمیر پوتین در روسیه و دیگر کشورهای خارجی اجازه میدهد تا نه تنها کمک به توسعه زیرساختهای هستهای ایران را ادامه بدهند بلکه توافق هستهای ایران را با تنفس مصنوعی زنده نگه دارند».
«آرسن اوسترووسکی» تحلیلگر صهیونیست با تقدیر از تصمیم دولت ترامپ در تحریم وزیر خارجه ایران نوشت: «[این اقدام] مدت زیادی بود که به تاخیر افتاده بود. شاید او خوشپوش و سخنور باشد اما اجازه ندهید این شما را فریب دهد. او سخنگوی اصلی برترین حامی دولتی تروریسم و ناقض حقوق بشر است».
تحریم ظریف، اندکی پس از آن صورت گرفت که او در سفر به نیویورک و با وجود محدودیتهای تحمیلشده از سوی دولت آمریکا، با تعداد زیادی از رسانههای آمریکایی گفتوگو کرد. پس از بازگشت ظریف از نیویورک، «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا از اینکه به ادعای او رسانههای آمریکایی بلندگو در اختیار ظریف قرار میدهند، ابراز خشم کرد.