بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز (چهارشنبه) در گفتگویی درباره آغاز عملیات اجرای گام چهارم در مجتمع غنی سازی شهید مسعود علیمحمدی در فردو عنوان کرد: امروز (چهارشنبه) مخزن ۲۸۰۰ کیلویی حاوی حدود ۲ هزار کیلوگرم گاز هگزافلوراید اورانیوم UF6، از مجتمع غنی سازی شهید احمدی‌روشن نطنز به سایت شهید علیمحمدی فردو منتقل شد و این انتقال حدود دو سه ساعت پیش تحت نظارت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد.
وی با ذکر این نکته که قرار بود بر اساس برجام غنی سازی در فردو انجام نشود و مواد هسته‌ای در آن وجود نداشته باشد، یادآور شد: در حال حاضر این اتفاق رخ می‌دهد که هم مواد هسته‌ای در فردو باشد و هم غنی سازی انجام شود.
معاون سازمان انرژی اتمی به مراحل فرآیند غنی سازی اشاره کرد و افزود: فرآیند غنی سازی چند مرحله دارد که مرحله اول انتقال مواد است که انجام شد، در مرحله دوم باید این مواد به خطوط خوراک وصل شود و بعد از آن مراحل دیگری هست که در چند ساعت آینده این مراحل انجام می‌شود.
کمالوندی ادامه داد: ساعت ۱۲ امشب عملا گاز را به سانتریفیوژها تزریق می‌کنیم و چند ساعت طول می‌کشد تا به مرحله پایداری برسد و تا روز شنبه (۱۸ آبان) که مجددا بازرسان آژانس خواهند آمد، ما به مرحله‌ای می‌رسیم که حدود ۴.۵ درصد غنی سازی خواهیم داشت.
وی همچنین اظهار داشت: ما به تمام چرخه سوخت مسلط هستیم از اکتشاف، استخراج و غنی سازی تا پسمانداری.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تبدیل کیک زرد به هگزافلوراید را مرحله مهمی خواند که در جای دیگری انجام می‌شود و با بیان اینکه غنی سازی در چند سال گذشته و بعد از برجام در سایت شهید احمدی‌روشن نطنز انجام می‌شد، اظهار داشت: ترجیح دادیم مواد را با توجه به فاصله جغرافیایی کوتاه‌تر و مدت زمان سریع‌تر از نطنز به فردو منتقل کنیم و این کار انجام شد.
*در حال حاضر حدود ۵۰ تن گاز هگزافلوراید تولید می‌کنیم
کمالوندی در عین حال یادآور شد: ما در زمینه تولید هگزافلوراید هیچ مشکلی نداریم و در حال حاضر حدود ۵۰ تن گاز هگزافلوراید تولید می‌کنیم و مقداری که الان وارد فردو شد حدود ۲ تن است که بعدا به تدریج افزایش می‌یابد.
کمالوندی با بیان اینکه ما باید اطلاعات طراحی و اطلاعات را به آژانس بدهیم، اظهار داشت: این اقدامات باید تحت نظر بازرسان آژانس انجام شود که اقدامات را راستی آزمایی کنند و این کار انجام می‌شود و همین الان بازرسان آژانس در فردو هستند و تا ساعات آینده فرآیند این کار پایان می‌یابد و از ساعت ۱۲ امشب به سانتریفیوژها گازدهی می‌شود و تولید را داریم و پس از آن باید به مرحله پایداری برسد که این تولید پایدار برای ایام آینده باشد.
به گزارش فارس، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران ۱۴ آبان ماه و همزمان با پایان سومین فرصت ۶۰ روزه ایران به طرف‌های باقیمانده در برجام، گام چهارم کاهش تعهدات برجامی را اعلام کرد و گفت: سازمان انرژی اتمی از روز چهارشنبه ۱۵ آبان ماه گام چهارم و جدید را بر می‌دارد.طبق برجام بیش از هزار سانتریفیوژ (۱۰۴۴) در فردو داریم. در برجام قرار بود این سانتریفیوژها بچرخند، اما گاز به آنها تزریق نکنیم که بنده امروز در دستوری به سازمان انرژی اتمی می‌گویم که از فردا (چهارشنبه) گازدهی را در فردو آغاز کنیم.(اینجا بخوانید)
علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز دیروز در اظهاراتی خاطرنشان کرد: روز چهارشنبه با حضور بازرسان آژانس، غنی سازی اورانیوم تا ۵ درصد و همچنین غنی سازی ایزوتوپ‌های پایدار در تاسیسات هسته‌ای شهید علیمحمدی (فردو) آغاز می‌شود.
براساس برجام ایران می‌بایست بر اساس برنامه بلندمدت خود، برای ۱۵ سال، فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی اورانیوم، از جمله تحقیق و توسعه تحت نظارت پادمانی خود را صرفا در تاسیسات غنی سازی نطنز انجام دهد، سطح غنی سازی اورانیوم خود را تا سقف ۳.۶۷ درصد نگهداشته و در فردو، از هرگونه غنی سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه غنی سازی اورانیوم و از نگاهداری هرگونه مواد شکافت پذیر خودداری کند و تاسیسات فردو را به یک مرکز هسته‌ای، فیزیک و فناوری تبدیل کند.
گفتنی است براساس برجام، ۱۰۴۴ ماشین IR-1 در قالب شش آبشار در یک بال در تاسیسات فردو باقی ماند که دو عدد از این آبشارها به همراه زیرساخت‌های مربوطه بدون اورانیوم به چرخش ادامه داده و چهار آبشار دیگر به همراه کلیه زیرساخت‌های مربوطه به صورت ساکن باقی مانده و کلیه سانتریفیوژهای دیگر و زیرساخت‌های مرتبط با غنی سازی جمع آوری و تحت نظارت مستمر آژانس به نحو مشخص شده در پیوست یک برجام انبار شده بود.(اینجا بخوانید)
در شانزدهمین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (+) که هشتم شهریور ماه سال جاری منتشر شد درباره فردو آمده بود: « در تاریخ ۲۴ اوت ۲۰۱۹، آژانس راستی آزمایی کرد که تعداد ۱۰۲۰ سانتریفیوژ ۱-IR در شش آبشار نصب هستند. در همان تاریخ آژانس راستی آزمایی کرد که ده سانتریفیوژ ۱-IR در قالب طراحی موقعیت‌های ۱۶ سانتریفیوژ ۱-IR نصب شده بودند و یک سانتریفیوژ ۱-IR در یک موقعیت جداگانه به منظور انجام «تحقیق مقدماتی و فعالیت‌های تحقیق و توسعه در ارتباط با تولید ایزوتوپ‌های پایدار»نصب شده بود.ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی سازی اورانیوم یا فعالیت‌های تحقیق و توسعه مرتبط در این کارخانه انجام نداده و هیچ گونه مواد هسته‌ای در کارخانه وجود نداشته است.»
