برخورداری همه ایرانیها از بیمه درمان رؤیایی است به قدمت بیش از یک قرن؛ از سال ۱۲۸۶ که طرحی برای حمایت از خانواده کارمندان دولت تصویب شد تا سال ۱۳۹۱ که سازمان بیمه سلامت تأسیس شد. حالا این روزها به تحقق رؤیای بزرگ نزدیک شدهایم.
امین رحیمی: از اواخر دوره قاجار این ایده به سر خیلیها افتاد که ایرانیها باید از انواع خدمات اجتماعی ازجمله خدمات درمانی برخوردار باشند. از همان موقع هم سؤال اصلی این بود که چگونه؟ قاجارها طرحی دادند برای حمایت معیشتی و درمانی از خانوادههای کارکنان دولت؛ طرحی محدود که نیمهکاره ماند در آن وضعیت مملکت. بعدها در سال ۱۳۰۱ نخستین قانون استخدام کشوری به تصویب رسید برای حمایت قانونی و جدی از کارکنان دولت و خانوادههایشان. سال ۱۳۲۰ نیز لایحه بیمه کارگران دولتی و غیردولتی به تصویب رسید و درنهایت سال ۱۳۲۵ قانون کار تصویب شد برای حمایت معیشتی و درمانی از همه کارگران. گسترش انواع خدمات اجتماعی در ایران بالاخره در سال ۵۴ به تأسیس سازمان تأمین اجتماعی منجر شد. هرچند این سازمان فقط بخشی از افراد جامعه را تحت پوشش خدمات درمانی قرار میداد و باید برای باقی جمعیت چارهای اندیشیده میشد.
بیمه سلامت؛ بیشازحد ظرفیت!
سال ۷۳ بالاخره تحقق رؤیای ایرانیها چارهای نوین یافت؛ قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور تصویب و سازمان بیمه خدمات درمانی تأسیس شد. این سازمان به کارمندان دولت و همچنین بیمهشدگان اختیاری خدمات درمانی ارائه میداد. در سال ۹۳ نیز با تغییراتی و البته تجمیع بخشهای مختلف، این سازمان تبدیل شد به سازمان بیمه سلامت ایران. هدفش هم اینکه خدمات پایه بیمه سلامت را بهطور یکسان به همه مردم ایران ارائه کند. سال ۹۳ یک بار دیگر اجرای طرحی برای برخورداری همه ایرانیها از بیمه درمان مطرح شد تا طرح «بیمه سلامت» اجرا شود؛ طرحی عمومی و دولتی برای اینکه افراد فاقد هر نوع پوشش بیمهای، برای دریافت خدمات درمانی و بهداشتی بیمه باشند. در این طرح اعتبارات برای بیمه ۵ میلیون نفر کافی بود ولی ۱۱ میلیون نفر برای بیمه سلامت درخواست دادند و همگی بیمه شدند. این بیمه برای اقشار ضعیف جامعه رایگان بود و برای باقی افراد هزینههای حداقلی داشت. طبیعی بود این طرح با کمبود اعتبارات مواجه میشد. بااینحال دوام آورد و حالا طرحی جدید از راه رسید. این بار شاید آرزوی بزرگ محقق شود.
بیمه اجباری
بیش از ۴۰ میلیون ایرانی از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی استفاده میکنند و حدود ۴۰ میلیون نفر از خدمات بیمه سلامت. بیش از ۳۰ میلیون نفر از افراد تحت پوشش بیمه سلامت نیز کاملاً رایگان از خدمات آن استفاده میکنند. بااینحال بنا به تخمین حدود ۵ تا ۷ میلیون نفر فاقد هر نوع بیمه درمانی هستند. البته برخی افراد نیز دارای دو نوع بیمه هستند و بنا به اعلام طی یک سال اخیر حدود ۲ میلیون همپوشانی بیمهای رفع شده است. هنوز هم حدود ۲ تا ۳ میلیون همپوشانی بیمهای وجود دارد.
آبان امسال طرحی آمد با نامی جدید برای تحقق رؤیایی قدیمی؛ طرح بیمه اجباری سلامت! سازمان بیمه سلامت ایران با ۴۴ هزار مرکز درمانی، ۱۲ هزار پزشک متخصص و ۱۱ هزار داروخانه در سراسر کشور قرارداد دارد و حالا بیمه اجباری سلامت خیز بلندی است برای آنکه همه ایرانیها از بیمه درمان برخوردار باشند.
اقدام کنید!
بنا به فراخوان افرادی که فاقد هر نوع پوشش بیمهای هستند ۶ ماه فرصت دارند تا با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان بیمه سلامت ایران یا دفاتر پیشخوان دولت برای خود و اعضای خانوادهشان دفترچه بیمه اجباری سلامت بگیرند. این «اجباری» است نه برای مردم که برای دولت و بخش درمان و بهداشت کشور؛ اجباری برای تحقق یک رؤیای قدیمی.
فارس