قلعه الموت در منطقه الموت قزوین قرار دارد و برای دیدن آن باید از جاده باریک کوهستانی پر پیچ و خمی بگذرید. پای قلعه که برسید، صف طولانی پلکانی سنگی را مقابلتان میبینید، اما منظره حیرتانگیزی که در بالای دژ میبینید، به خستگی و زحمت بالا رفتن از پلهها میارزد. ضمن اینکه با جاذبهای طرفید که از دوره اسماعیلیان به جای مانده.
دژ الموت در فاصله ۴ساعته از تهران و ۲ساعت و نیمه از قزوین قرار دارد. در شمال غربی قزوین و در روستای گازرخان بقایای قلعه تاریخی الموت را پیدا میکنید که با وجود گذشت سالیان بر فراز کوه خودنمایی میکند.
یک نکته جالب در مورد این قلعه این است که تنها یک راه ورودی دارد که در گوشه شمال شرقیاش دیده میشود.
در دامنه جنوبی کوه، خندق وسیعی کنده شده تا راه نفوذ به قلعه بسته شود. در دامنههای دیگر هم خندق کندهاند تا امکان رفت و آمد از بین برود. دورتادور این دژ تاریخی، پرتگاه است. درواقع انتخاب مکان قلعه و نوع ساخت آن بهترتیبی بوده که تسخیرناپذیر بماند.
دژی که میبینید و خرابه ای بیشتر از آن باقی نمانده، تاریخ پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده تا به زمان ما رسیده است، دژی که به نام حسن صباح، رهبر فرقه اسماعیلیه به قلعه حسن هم معروف است.
حسن صباح این قلعه را مرکز فعالیتهای نظامی خود قرار داده بود تا عقاید اسماعیلیه را تبلیغ و ترویج کند. مغولان قلعه را به آتش کشیدند، به طوری که جز ویرانهای از آن باقی نماند. در دوره صفوی بهعنوان زندان از آن استفاده میشد؛ و اکنون بقایایش همچنان در الموت پابرجاست.این دژ ۲۱۶۳ متر از سطح دریا ارتفاع است. فراموش نکنید تعداد پلکانهای این جاذبه بسیار زیاد است.
آب و خوراکی کافی همراه داشته باشید. در اطراف قلعه که این روزها دورش را دربست کشیده اند، زنان محلی خوراکی و چیزهایی مثل زرشک و آلو جنگلی میفروشند و یک دستشویی هم آنجا هست.
حسن صباح، موسس مذهب اسماعیلیه نزاری و بنیانگذار دولت اسماعیلیان بود. او در شهر قم و خانوادهای شیعه به دنیا آمد. بعد به ری مهاجرت کرد. در آنجا با مذهب اسماعیلی آشنا شد و بعد از سفر به شهرهای مختلف و دعوت مردم به آیین اسماعیلیه، درنهایت به الموت رفت تا پناهگاهی برای خودش و پیروانش داشته باشد.
او سالها با مردان سلجوقی مبارزه کرد. حسن صباح مدیری منظم و مرد بسیار سختگیری بود، به ترتیبی که دو پسر خودش را به جرم نافرمانی بهقتل رساند. او گروهی از افراد جان بر کف را تربیت کرده بود که به فداییان و حشاشین مشهور بودند. این شبکه مخوف، شخصیتهای سیاسی و مذهبی را ترور میکردند.
حسن صباح بعد از ۳۵ سال زندگی در دژ الموت، در اثر بیماری درگذشت. او را نزدیک قلعه دفن کردند. سالها بعد مغولان مقبره او را که به زیارتگاه تبدیل شده بود، ویران کردند.