به گزارش افق انلاین ، نشست خبری حجتالاسلام و المسلمین غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی صبح امروز در محل این کتابخانه با حضور اصحاب رسانه برگزار شد.
قاسمیان در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه کتابخانه مجلس قدیمیترین کتابخانه کشور است گفت: این کتابخانه بالغ بر ۱۱۰ سال قدمت دارد و در اینجا جا دارد از بزرگی یاد کنیم که کتابخانه مجلس همواره به نام ایشان گره خورده است؛ استاد عبدالحسین حائری که ۲۰ سال مسئول کتابخانه مجلس بودند، این ۲۰ سال در مقطع انقلاب بود و این گنجینه عظیم را حفظ و تقویت کردند. اسم کتابخانه مجلس با نام ایشان همواره گره خورده و جا دارد از زحمات ایشان قدردانی کنیم.
وی با اشاره به حضور خود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی گفت: وقتی به اینجا آمدیم متوجه شدیم که دو سند اصلی پیش روی ماست که باید بدان توجه کنیم، اولی اساسنامه خود کتابخانه است و موضوع بعدی این است که با تحول مجلس و شعارهای ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، کتابخانه مجلس و نهادهای مرتبط با آن سیاستهای جدیدی نیاز دارد. بر همین اساس لازم است به جمعآوری آثار مختلف با تأکید بر اسلامشناسی، ایرانشناسی و حفظ این اساسنامه کار کنیم و در هر جا از آن غفلت شود عملاً کتابخانه از مأموریت خود خالی شده است. مسئله مهم بعدی شعارهای مجلس است، شعار اصلی که این دوره از مجلس شورای اسلامی دارد و ما نیز باید به همان سمت برویم بر ۴ اصل مردمیسازی، هوشمندسازی، شفافسازی و کارآمدسازی استوار است که باید اهداف و کارهایمان را با این مصادیق همگن کرده و پیش برویم.
قاسمیان گزارشی از فعالیتهای انجام شده در کتابخانه مجلس ارائه کرد و گفت: کتابخانه مجلس بالغ بر ۶۰۰ هزار جلد کتاب دارد که ۲۷ هزار جلد نسخ خطی و ۲۷ هزار جلد نسخ سنگی سربی است. این حجم از کتابها از سال ۱۳۸۰ به بعد رفخوانی و انبارگردانی نشده بود. در حقیقت این کار از همان سال همه ساله باید انجام میشد که انجام نشده بود. ما از فرصت کرونا نهایت استفاده را کردیم و با بسیج نیروها این مجموعه بزرگ را دوباره رفخوانی کردیم تا بدانیم که چه داریم؛ بر همین اساس تمام کتابهای کتابخانه رفخوانی شده است.
وی تأکید کرد: موضوع مهم دیگر دیجیتالسازی این آثار است؛ درب این کتابخانه باید به روی همه مردم کشور و دنیا باز باشد؛ چگونه همه میتوانند از این منابع استفاده کنند؟ آیا جز دیجیتالسازی و بارگذاری کتابهاست؟ دیجیتالسازی و بارگذاری نسخ خطی و کل اسناد کتابخانه تا پایان سال انجام میشود؛ در نسخ خطی ۲۰ درصد مانده که باید دیجیتالسازی شود و در اسناد تاکنون ۵ درصد دیجیتال شده و هیچکدام هنوز بارگذاری نشده است. کار جدی ما این است که همه این کتابها و اسناد را دیجیتال کرده و بارگذاری کنیم برای این کار شعاری داریم و آن این است که تا پایان سال میخواهیم درب مخازن را ببندیم و دیگر باز نکنیم. دقت داشته باشید تا پیش از این هر پژوهشگری که میخواست دسترسی به این منابع داشته باشد باید سختیهای زیادی میکشید اما اکنون با دیجیتالسازی دسترسیها بسیار تسهیل میشود.
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با اشاره به فعالیت موزه این نهاد گفت: در بخش موزه باید گفت که درب آن خیلی به روی مردم باز نیست ضمن اینکه محیط کوچک آن اقتضای ۵۰۰ شی موزهای را دارد در حالی که ۲۵۰۰ شی موزهای داریم؛ بنابراین ۵ برابر بیش از آنکه در معرض عموم قرار گیرد در کارتنها قرار گرفته است.کاری که در این زمینه میخواهیم انجام دهیم این است که بازدید از موزه به صورت دیجیتال باشد؛ تصاویر سهبعدی تهیه خواهد شد و همه اشیای انبار شده نیز به نمایش درخواهد آمد. علاوه بر این با توجه به آنکه این موزه مروری در تاریخ معاصر و مشروطه دارد قصد داریم کاری کنیم تا وقتی کسی وارد آن میشود تاریخ معاصر را عکس به عکس و سند به سند با روایت انقلاب اسلامی بشنود. در آن زمان است که چنین موزهای مردمی شده است. فعلا در موزه کاری انجام ندادیم اما وعده ما تا پایان سال است.
وی با اشاره به اسناد این کتابخانه گفت: متأسفانه وقتی وارد کتابخانه شدیم در بخش اسناد دیدیم که فعالیت اصلی که حفظ و نگهداری این میراث ملی و آرشیوسازی آن است به درستی انجام نشده است. در حقیقت اسناد بعد از انقلاب اسلامی دست نخورده باقی مانده و حتی برگشماری نیز نشده است. حتی باید بگویم کارتن اسناد کاملا کنار رفته بود و برگشماری هم نشده بود. علاوه بر این، اسناد سازمان ملل نیز دست نخورده باقی مانده بود. در انبارگردانی که داشتیم ۶۰۰ کارتن سند از مجالس سنا و ملی پیدا کردیم حتی طومارهایی پیدا شد. اکنون با تغییر رویکرد نسبت به اسناد قصد داریم همه را دیجیتالسازی کنیم و تاکنون هم همه را رفخوانی کردیم.علاوه بر این در حال انجام تفاهمی با مرکز اسناد کتابخانه ملی هستیم؛ باید بگویم در این سالها اسناد ۶ دوره مجلس بعد از انقلاب برخلاف قانون به مرکز اسناد کتابخانه ملی واگذار شده و ما هیچ چیزی، نه کپی و نه دیجیتال در اختیار داریم. در حال رایزنی هستیم تا نسخهای از این اسناد را از کتابخانه ملی دریافت کنیم.
قاسمیان در بخش پایانی صحبتهای خود با اشاره به رویکرد پژوهشی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی گفت: تلاش کردیم رویکرد قبلی عوض شود و در امر پژوهش رویکرد متفاوتی را در پیش گیریم؛ با حضور آقایان معاف و زرشناس فعالیتهای پژوهشی جدیدی را طراحی کردیم تا مجموعهای ایجاد شود که محفلی برای همه اندیشمندان باشد. متأسفانه نقش اندیشهورزی از این کتابخانه گرفته شده بود که امیدواریم که این نقش را دوباره برگردانیم.
سخنران بعدی این نشست خبری معاف قائم مقام رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی بود. وی گفت: معتقدیم که کتابخانه مجلس در دوره جدید باید بیش از گذشته خانه اندیشمندان و پژوهشگران شود؛ معتقدیم که حوزه کتاب بیش از هر حوزهای میتواند به جمهوری اسلامی و مدیریت نظام اسلامی کمک کند. کار جدیدی که در کتابخانه با نظر مثبت آقای قالیباف در حال انجام است این است که در بازهای یکساله با شکلدهی یک چهارضلعی یعنی نظام دانشگاهی، نظام پژوهشگاهی، نظام نخبگانی و نظام اندیشمندانی رویکرد پژوهشی جدیدی را شکل بدهیم.
وی افزود: باید نظام ساختارمندی ایجاد کنیم که نقطهنظرات اندیشمندان به گوش مسئولین برسد. این موضوع علاوه بر وظایف ذاتی و سنتی کتابخانه مجلس است. به همین منظور برنامهای تحت عنوان «دوشنبههای اندیشه» در مجلس را راهاندازی کردیم و در آن اساتیدی از اندیشکدهها، پژوهشکدهها و… حضور پیدا میکنند و مباحثهای در موضوعات اندیشهای، فرهنگی و… انجام میشود. خوشبختانه کتابخانه مجلس پای کار آمده و نخبگان باید بدانند از این به بعد کتابخانه مجلس محفل اهالی قلم، فکر و اندیشه خواهد بود. کتابخانه مجلس بار این مسئولیت را پذیرفته و به سراغ دانشگاهها، پژوهشکدهها و اندیشکدهها خواهیم رفت. از آنها طلب کمک میکنیم که بیایند و با ما همافزایی کنند. در این راستا تاکنون با ۵۲ اندیشکده و دانشکده از دانشگاهها تعامل خوبی داشتهایم.
معاف خاطرنشان کرد: علاوه بر این در حال طراحی و برگزاری نشستهای اندیشمندانه با حدود ۶۰ اندیشکده توانمند کشور با هدف طراحی اکوسیستم اندیشگاهی جممهوری اسلامی هستیم؛ نشستهای اندیشهورزی نیز با هدف ایجاد تعامل دو سویه بین نظام دانشگاهی با کتابخانه مجلس برگزار میشود و نخبگانی که حرف برای گفتن دارند میتوانند در آن حضور پیدا کنند.
شهریار زرشناس سخنرانی سوم این جلسه بود. او ضمن اشاره به روند جدید فعالیتهای پژوهشی در کتابخانه مجلس گفت: میخواهیم به فعالیتهای پژوهشی مجلس روند جدیدی بدهیم البته ممکن است عدهای این سوال برایشان پیش بیاید که آیا قرار است سیاستزدگی داشته باشیم؟ نه به هیچ وجه. بحث ما پرداختن به مسائل بنیادین انقلاب اسلامی است.
وی افزود: جامعه ایرانی در ۲۰۰ سال اخیر با مدرنیته غربی روبرو شده است که عمدتاً از کانال استعمارگران تحمیل شده است در حقیقت به نوعی تحمیل شبهمدرنیته غربی به ما صورت گرفت. این موضوع مسائل تازهای را به ما و مردم ما وارد کرد که باید مبدا هدف آنها را بشناسیم نتیجه این شبهمدرنیته از دست دادن امتیازات زیادی بود که از آن جمله میتوان به از دست دادن بحرین و آرارات و تشکیل نظام مخوفی به نام ساواک اشاره کرد. ماحصل این اتفاقات این بود که جامعه ما در سال ۱۳۵۷ علیه این شبهمدرنیته انقلاب کرد و به روحانیت و اسلام بازگشت این جامعه وارد دوره گذار شد و ما وظیفه داریم به این گذار کمک کنیم. رهگشای ما در اینجا تفکر است و قهرمانان این میدان متفکران هستند البته متفکرانی که هم ناظر به تفکر و هم ناظر به عمل هستند.
زرشناس خاطرنشان کرد: کار ما در معاونت پژوهشی کتابخانه مجلس پرداخت به این همین موضوع یعنی تفکر است.در حقیقت میخواهیم فضایی را برای اندیشهورزی معطوف به شرایط عینی ایجاد کنیم. در این راستا با تغییر رویه پژوهشی دپارتمان بنیادین غربشناسی ایجاد کردیم برای اینکه این دپارتمان با نخبگان ارتباط برقرار کند باید نشریه داشته باشیم البته نه نشریهای که در قفسهها خاک میخورد، نشریهای میخواهیم که در کیوسک برود و پیوند عمل و نظر را با هم داشته باشد. کار دیگر ما جلسات و نشستهای تخصصی اندیشهای است قصد داریم متفکران مختلفی را با گرایشهای مختلف بیاوریم تا در مورد مسائل اندیشهای حرف بزنند. همچنین قصد تألیف آثاری در موضوعات اندیشهای و تاریخی را داریم.
در بخش پایانی این جلسه، حجتالاسلام و المسلمین قاسمیان پاسخگوی سوالات رسانهها شد. او در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم مبنی بر وجود انتقاداتی بر تغییر رویه در کتابخانه مجلس گفت: دقت کنید کارهایی وجود داشت که باید انجام میشد؛ مثلا دیجیتالسازی اسناد باید انجام میشد، علاوه بر این ما با کار هیچ تعارفی نداریم. دقت داشته باشید که اسناد اینجا حتی برگشماری و رفخوانی هم نشده است. در حوزه پژوهش هم اگر به اتاق من بیایید پژوهشهایی را به شما نشان میدهم که حتی حاضر نیستید آن را برای خمیر کردن ببرید. قراردادهایی وجود دارد که میتوان آن را دادگاهی کرد. هر کاری در حوزه فرهنگ اگر تبدیل به بیزینس شود خراب میشود فلذا در این زمینه هیچ توجیهی وجود ندارد. علاوه بر این اکنون همان نیروها بدون تغییر نسبت به دوره قبل کارهایی زیادی را انجام دادند که اگر از خودشان بپرسید هم باور نمیکنند تا این اندازه کار کرده باشند. ترکیب نیرو هنر مدیریت جهادی است و من به همه میگویم که ما زیاد کار میکنیم. البته در نقطه مقابل کسانی که انتقاد کردند اشخاص دیگری هستند که بسیار امیدوار شدند. برای مثال نزدیک به ۲۰۰ استاد در حال نوشتن نامهای هستند که تأیید کننده کار ماست. به نظرم بین مدیری که در اتاقش نشسته و به واحدهایش سر نمیزند با مدیری که به امور کارمندان سرکشی میکند و از احوالشان باخبر است، فرق زیادی وجود دارد.