وزیر خارجه ایران ضمن انتقاد شدید از اقدامات یکجانبه ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی تأکید کرد که تلاشهای آمریکا برای مانعتراشی در مسیر صادرات نفت ایران، توانمندی تهران برای پاسخگویی به بحران کرونا را محدود کرده است و مقادیری از پول ایران در خارج است که به موجب تحریمهای آمریکا، امکان دسترسی به این مبالغ برای جمهوری اسلامی حتی برای خرید دارو وجود ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با اشاره به این موارد گفت: «هر آنچه که آمریکاییها در خصوص عدم تأثیرگذاری تحریمهایشان بر اقلام بشردوستانه میگویند، فقط یک دروغ است….این اساساً تروریسم پزشکی است».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با اشاره به همهگیری بیماری کرونا و لزوم همکاری تمامی کشورها برای مقابله با این ویروس ناشناخته گفت: «این ویروس فقیر و غنی، ضعیف و قدرتمند، دوست و دشمن نمیشناسد و همه ما را تحت آسیب قرار داده است و نیاز است که همه ما با همدیگر برای مقابله با این ویروس همکاری کنیم. متأسفانه ایالات متحده همچنان در مسیر ایران حتی برای خرید دارو و واکسن این ویروس مانعتراشی میکند».
ظریف در خصوص سفر خود به مسکو گفت: «این سومین سفر من به مسکو از زمان شیوع کروناویروس است. مواردی است که باید شخصاً درباره آنها بحث و گفتوگو صورت گیرد».
*تحریمهای آمریکا تأثیر منفی بر پاسخگویی ایران به شیوع کرونا داشت
وی در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگار راشاتودی در ارتباط با اقدامات یکجانبه آمریکا علیه مردم ایران توضیح داد: «تحریمها و فشارهای اقتصادی که ایالات متحده بر مردم ایران تحمیل کرده است، تأثیر چشمگیری در دو سطح داشته است: اول آنکه ما نتوانستیم در رفتن مردم ایران به محلکارهایشان ممانعت ایجاد کنیم، ما نتوانستیم یارانه اضافی و کمک معیشت بیشتر یا محرکهای اقتصادی بیشتری به آنها بدهیم تا آنها را در خانههایشان نگه داریم. مردم مجبور بودند برای گذران زندگی به سرکار بروند. خزانه دولت به اندازهای خوب نبود که بتواند، این خلأ را پر کند. این اولین تأثیر تحریمها بود و علیرغم آنکه تصمیم سختی بود ولی ما مجبور شدیم این تصمیم را بگیریم (که مانع رفتن افراد به سرکار نشویم)».
*آمریکا حتی اجازه دسترسی ایران به ذخایر مالیاش در خارج از کشور را نمیدهد
ظریف در خصوص دومین تأثیر منفی تحریمهای آمریکا علیه ایران گفت: «سطح دوم، خرید دارو و واکسن بود. ایالات متحده با ایجاد ممانعت از صادرات نفت ما، منابع مالی ایران را محدود کرد و ثانیاً حتی از دسترسی ما به پولهای خودمان نیز جلوگیری کرد. مبالغی از پول های ما در خارج از ایران است و آمریکا این کشورها را حتی از فروش دارو به ما منع کرده است».
*ادعاهای آمریکا درباره بیاثر بودن تحریمها بر اقلام بشردوستانه دروغی بیش نیست
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران سپس با اشاره به این موارد، تحریمهای آمریکا علیه اقلام بشردوستانه را «تروریسم پزشکی» توصیف کرد و گفت: «تمام ادعاهای آمریکا مبنی بر عدم تأثیرگذاری تحریم های آمریکا بر اقلام بشردوستانه، دروغی بیش نیست. ما سعی کردیم برای دریافت واکسن کووید-۱۹ به سازمان جهانی بهداشت پول منتقل کنیم، اما نتوانستیم. ما حتی نتوانستیم برای واکسن عادی آنفولانزا پول منتقل کنیم. اقدامات محدودکننده آمریکا حتی از خرید واکسن توسط ایران جلوگیری میکند. این اقدامات اساساً تروریسم پزشکی است که آمریکا در آن دخیل است».
*آمریکا میخواهد با «قدرت مالی» کشورها را در خدمت خود بگیرد
محمد جواد ظریف در بخش بعدی مصاحبه خود در پاسخ به سؤالی درباره تلاشهای ایالات متحده برای تمدید محدودیتهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران و در ادامه استناد به «مکانیسم ماشه» علیرغم خروج یکجانبه این کشور از برجام گفت: «آنچه که ایالات متحده قطعاً در برخورد با کشورهای دیگر در اختیار دارد، «قدرت مالی» است و به همین دلیل است که کشورها وابستگی خود به دلار را کاهش میدهند زیرا به این درک رسیدهاند که تا زمانیکه در تعاملات خود به دلار آمریکا وابسته باشند، اساساً در خدمت آمریکا خواهند بود و آمریکا قادر است عقاید خود را به آنها تحمیل کند».
*ایران مثل عربستان به دنبال خرید میلیاردی تسلیحات در بازار جهانی نیست
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران همچنین تأکید کرد: «این اصول ما است که ایران تسلیحات زیادی خریداری نمیکند. ما عربستان سعودی نیستیم. آنها ۶۷ میلیارد دلار سلاح صرف خرید سلاح کردهاند، که حتی بیشتر از مقدار بودجهای است که روسیه صرف چنین چیزی میکند. ما چنین پولی را صرف نمیکنیم. ما چنین پولی را برای هزینه کردن در این زمینه نداریم. ما اکثر سلاحهای مورد نیاز خود را تولید میکنیم. قرار نیست ما وارد بازار جهانی شویم و از این و آن سلاح خریداری کنیم. هیچیک از کشورهای اروپایی از زمان انقلاب اسلامی به ما سلاحی نفروختهاند. بنابراین ما هیچ توهم و خیالی در این زمینه نداریم اما این اصول ما است که توافقی در زمینه لغو محدودیتهای ایران صورت گرفته است و همانطور که روسیه نیز به درستی بیان کرد، ما تحت تحریمهای تسلیحاتی قرار نداریم بلکه محدودیتهایی در زمینه خرید و فروش سلاح وجود داشته است و ما میبایست از شورای امنیت برای خرید و فروش سلاح مجوز دریافت میکردیم و این محدودیتهای اواسط اکتبر لغو میشود و این نکته مهمی است که اگر ما بخواهیم از دوستان خود سلاح خرید کنیم، هیچ محدودیت حقوقی وجود نخواهد داشت».
*شکست آمریکا در شورای امنیت یک دستاورد مهم برای حاکمیت قانون است
ظریف در ادامه به مخالفتهای اعضای شورای امنیت با تلاشهای واشنگتن برای تمدید محدودیتهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران گفت: «چین و روسیه در مخالفت با اقدامات واشنگتن علیه ایران پیشتاز بودند و مسئلهای که این قضیه را بهتر کرد، حتی کشورهای اروپایی هم با آنها مخالفت کردند. ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت دو بار نامهای را به رئیس شورای امنیت ارائه دادند…..و اقدامات آمریکا (علیه ایران) را رد کردند. این یک شکست مهم دیپلماتیک آمریکا بود و انزوای آمریکا بود که شورای امنیت مشروعیت مواضع ایران را تأیید کرد که این نه تنها یک دستاورد مهم برای ایران بلکه برای جامعه بینالملل و حاکمیت قانون محسوب میشود. ما با دوستان خود ارتباطات نظامی داریم و این ارتباطات را ادامه میدهیم ».
*اگر به آمریکا اجازه قلدری داده شود، بدون محدودیت به قلدری ادامه میدهد
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران به تلاشهای آمریکا علیه جلوگیری از اجرای پروژه «نورداستریم» میان کشورهای اروپایی و روسیه گفت: «درسی که ما باید بگیریم این است که اگر شما به کسی اجازه قلدری بدهید، این قلدری بدون محدودیت ادامه خواهد داشت و به نظرم کشورهای اروپایی باید این مسئله را درک کنند و متأسفانه، تاکنون کشورهای اروپایی حرفهای خوبی درباره برجام و نورد استریم زدهاند اما اقدام زیادی از آنها مشاهده نشده است».
*احتمال عدم صلحآمیز بودن انتقال قدرت در کاخ سفید
وزیر خارجه ایران در پاسخ به سؤالی درباره امکان تغییر سیاستهای ایالات متحده با تغییر رئیسجمهور این کشور در انتخابات سوم نوامبر ۲۰۲۰ (۱۳ آبان ماه) گفت: «به وضوح، تفاوتهایی میان رؤسای جمهور مختلف آمریکا و دیدگاههای آنها وجود دارد. شک دارم کسی به اندازه ترامپ عقاید افراطی داشته باشد اما در نهایت نگاه ما باید به سیاست نه شخصیت کسی که وارد کاخ سفید میشود، باشد اما قبل از آنکه بخواهیم سؤالی را درباره سیاستی که در قبال ایران اتخاذ میکنند، مطرح کنیم باید این سؤال را مطرح کنیم که در صورت پیروز شدن بایدن در انتخابات، آیا انتقال قدرت به صورت صلحآمیز و در آرامش برگزار خواهد شد یا خیر. با چیزی که از ترامپ شنیدیم، انتقال قدرت به کاخ سفید پیچیده خواهد بود ».
*برجام زنده است، آمریکا نمیتواند هر وقت میخواهد برجام را ترک کند و دوباره بازگردد
جواد ظریف در پاسخ به سؤالی درباره تمایل ایران به تداوم تعهد به برجام گفت: «قطعاً همینطور است. ما قبلاً نیز گفتهایم که با حضور یا بدون حضور ایالات متحده، در صورتیکه منافع ایران در برجام تضمین شود، ما چیزی خارج از برجام نمیخواهیم، ما خواستار حقوق خود و آن چیزی هستیم که درباره آن مذاکره کردیم. امکان مذاکره مجدد درباره برجام وجود ندارد. ما همین را میخواهیم که اعضای باقیمانده برجام بتوانند به تعهداتشان عمل کنند. ما به آنها یکسال مهلت دادیم که به تعهداتشان عمل کنند. آنها ۱۱ وعده در برجام مطرح کردند اما حتی یکی از این وعدهها را نیز اجرا نکردند و سپس همانطور که در برجام نیز در مکانیسم حل اختلاف پیشبینی شده بود، شروع به کاهش تعهداتمان کردیم. ما بر اساس مکانیسم واقعی حل اختلاف این اقدامات را در پیش گرفتیم…..ما به برجام متعهد هستیم و هنوز در برجام هستیم و اگر کشورهای اروپایی به برجام بازگردند و به تعهداتشان عمل کنند، خوب است. برجام زنده است. شورای امنیت سازمان ثابت کرد که هنوز زنده است.ایالات متحده سعی دارد این توافق را نابود کند. ما در یک اتاق نشسته بودیم، آمریکا نه تنها اتاق را ترک کرد بلکه اتاق را بمباران کرد، تلاش کرد که اتاق را تخریب کند و هماکنون برای بازگشت به اتاق نیاز به یک کرسی دارد، چنین چیزی خود بخود اتفاق نمیافتد، من پیششرط نمیگذارم اما اینطور نیست که یک طرف با میل خود یک توافق را ترک کند و به میل خود دوباره بازگردد، چنین چیزی ممکن نیست».
*ما مقابل فلسفه آمریکا تسلیم نمیشویم، در غیراینصورت قانون جنگل حکمفرما میشود
وزیر خارجه ایران، در توصیف فلسفه ایالات متحده آمریکا گفت: «عقاید من متعلق به خود من است اما عقاید شما قابل مذاکره است اما ما در مقابل این فلسفه تسلیم نمیشویم…ما به حاکمیت قانون اعتقاد داریم…اگر غیر این باشد، قانون جنگل حکمفرما میشود و ما آمادگی ادامه زیست تحت شرایط قانون جنگل را نداریم».
*سالهاست ارتباط مرموزی بین اسرائیل-امارات وجود دارد فقط حالا علنی شده تا به انتخاب ترامپ کمک کنند
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در بخش بعدی مصاحبه خود بار دیگر در پاسخ به سؤالی درباره توافقات اخیر رژیم صهیونیستی و امارات عربی متحده و بحرین گفت: «ارتباطات راهبردی بسیار مرموزانهای در ۱۵ سال گذشته وجود داشته است. سفیر اسرائیل در واشنگتن در توییتر، عکس خود را با یوسف العطبه سفیر امارات عربی متحده در آمریکا منتشر کرده بود و نوشته بود که “من از اینکه دوستی بسیار قدیمی را با شما به اشتراک میگذارم،بسیار خوشحالم”. بنابراین این یک دوستی بسیار قدیمی بوده است و هماکنون آنها فرصت عکس گرفتن در کاخ سفید را پیدا کردهاند تا به ترامپ کمک کنند تا مجدداً در فلوریدا انتخاب شود. روابط آنها کاملاً محرمانه بوده است و هماکنون تحت فشار داماد ترامپ آن را علنی کردهاند که به انتخاب مجدد ترامپ (بعنوان رئیسجمهور آمریکا) کمک کنند».
*کشورهای خلیج فارس دنبال خریداری امنیت هستند و حامی آرمان فلسطینیان نیستند
ظریف سپس با اشاره به اینکه برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس سعی میکنند، امنیت را خریداری کنند، گفت: «من از قضیه آزرده هستم که همسایگان ما تلاش میکنند، امنیت را خریداری کنند. آنها سعی کردند که امنیت را خریداری کنند. فراموش نکنید آنها تلاش کردند که امنیت را از صدام حسین هم خریداری کنند و او را همراهی کردند و آنها سعی کردند که امنیت را از آمریکا بخرند و شاهد بودند که آمریکا نیز آنها را تنها گذاشت و از آنها حمایت نکرد و هماکنون میخواهند امنیت را از اسرائیل که حتی نمیتواند از خود در مقابل فلسطینیان محافظت کند، خریداری کنند و معتقدم که اشتباه بدی مرتکب شدهاند. آنها برای مشروعیت باید به مردم خود تکیه داشته باشند و برای امنیت باید به همسایگان خود تکیه کنند».
*رسمی شدن عادیسازی روابط اسرائیل-عربستان اصلا مسئله مهمی نیست/اسرائیل نمیتواند حتی از خودش محافظت کند
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به سؤال بعدی خبرنگار راشاتودی مبنی بر احتمال عادیسازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی گفت که برخی انتظار «رسمی شدن عادیسازی روابطی که از قبل بین آن دو وجود داشته است، هستند. عربستان و اسرائیل سالهاست با یکدیگر ارتباط و همکاری دارند. فکر نمیکنم اصلا مهم باشد. مسئلهای که مهم است که آنها اصلا (با این توافقات) به فلسطینیان کمک نمیکنند. کل مشکل خاورمیانه (غرب آسیا)، زیرپاگذاشتن حقوق فلسطینیان است. شما باید هرگونه اقدام خود را با این معیار بسنجید….فکر نمیکنم عربستان، امارات و بحرین، حامیان محکم آرمان فلسطینیان باشند و تنها تملق و چاپلوسی میکنند».
*برجام یک توافق و نه یک ابزار تسلیم است/نمیگذارم برجام بخاطر خشنودی و رضایت ترامپ به باد برود
ظریف در پایان در پاسخ به سؤالی درباره ادعاهای رئیسجمهور آمریکا مبنی بر ابراز تمایل برای گفتوگو با ایران گفت: «یک اصل وجود دارد، شما توافقی میخواهید که فرصت عکس یادگاری گرفتن نباشد. ما یک توافق ۱۵۹ صفحهای داریم. توافق دو صفحهای نیست که جلوی دوربینها نمایش داده باشیم. این توافق به نفع همه بوده است. نمیگویم فقط به نفع ما یا فقط به نفع ایالات متحده بوده است. این یک توافق است و همه آنچه را که ما خواستاریم یا آنها خواستار هستند را شامل نمیشود در غیر این صورت یک ابزار تسلیم بود؛ خواه تسلیم ایران یا ایالات متحده. همانطور که از آمریکا انتظار تسلیم شدن ندارید، از ایران هم نباید انتظار تسلیم شدن داشته باشید بنابراین رئیسجمهور ترامپ آنچه را نیاز داشته، در اختیار داشته است. حالا هر نامی که میخواهد برایش بگذارد؛ میخواهد نام آن را توافق ترامپ بگذارد، آن را توافق ترامپ بنامد. من اجازه نمیدهم که توافقی که به دنبال مذاکرات فشرده به دست آمده به خاطر خشنودی و رضایت یک نفر بر باد برود».