به گزارش افق نیوز ، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیهتا»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: “ولادیمیر پوتین” و “جو بایدن” روسای جمهوری روسیه و آمریکا اواخر شب جمعه به مدت ۵۰ دقیقه با یکدیگر مذاکراتی تلفنی داشتند که در جریان آن دستور کار مذاکرات دوجانبه بین نمایندگان مسکو و واشنگتن و همچنین مذاکرات روسیه با ناتو و سازمان امنیت و همکاری اروپا درباره تضمینهای امنیتی که برای روزهای ۱۰ الی ۱۳ ژانویه (۲۰ الی ۲۳ دی ماه) تعیین شده را مورد بررسی قرار دادند.
به گفته یک مقام بلندپایه کاخ سفید، پوتین و بایدن درک میکنند که برای پیشرفت در مذاکرات آتی و همچنین در عرصههایی که امکان توافق در آنها وجود دارد، باید از مسائل غیرممکن صرفنظر کرد. مقامات واشنگتن هرگز مواضع خود در قبال حق هر کشوری برای عضویت در ناتو را تغییر نخواهند داد. البته در این رابطه مواضع مسکو نیز بسیار قاطع است و سوق دادن اوکراین به سمت عضویت در ناتو را عبور از خط قرمز روسیه و تهدیدی غیرقابل قبول برای امنیت این کشور میداند.
البته طبق اطلاعات کرملین، جو بایدن به پوتین اطمینان داده که آمریکا قصد ندارد تسلیحات نظامی تهاجمی در خاک اوکراین مستقر کند. و در این رابطه پوتین هم یادآور شد که دقیقاً این موضوع یکی از مفاد سندی است که طرف روسی به ایالات متحده ارائه داده و لازم است در این خصوص مذاکره شود.
سخنگوی کاخ سفید نیز اعلام کرده که رئیس جمهوری آمریکا از همتای روسی خود خواسته تا برای فراهم شدن امکان دستیابی به توافق، وخامت اوضاع در مرزهای اوکراین را کاهش دهد. بایدن یادآور شده که در صورت وخامت بیشتر اوضاع، غرب تحریمهای گستردهای در عرصههای اقتصادی و مالی به منظور بازدارندگی روسیه در نظر خواهد گرفت. لادیمیر پوتین نیز در واکنش هشدار داده که اگر تحریمهای بیسابقه علیه روسیه اعمال شود، این اقدام میتواند منجر به از بین رفتن کامل روابط دو کشور شود که آسیب بسیار جدی به مذاکرات خواهد زد.
هشدار قاطع روسیه درباره قطع کامل روابط با ایالات متحده
بدین ترتیب پوتین به بایدن توضیح داده که اعمال “ابرتحریمها” علیه روسیه چه عواقبی میتواند داشته باشد و مسکو ممکن است روابط خود با واشنگتن را بطور کامل قطع کند.
قطع روابط میتواند منجر به بحران سیاسی جدی در روابط روسیه و آمریکا شود که ممکن است به سطح نامعلومی کشیده شود. همه کانالهای ارتباطی معمول بسته خواهند شد و مارپیچ رویارویی دو کشور ممکن است به حد بحران کارائیب برسد. از آنجا که صحبت بر سر دو قدرت هستهای و رقیب یکدیگر است، کل جهان به وضعیتی غیرقابل پیش بینی و خطرناکتر از گذشته تبدیل خواهد شد که دورنمای روشن آن تنها با فداکاری یکی از دو کشور قابل تحقق خواهد بود.
چند روز قبل “سرگئی ریابکوف” معاون وزیر خارجه روسیه هشدار داد که وضعیت به نقطهای رسیده کهامکان تکرار یک بحران موشکی جدید، نظیر بحران کارائیب بعید نیست. ضمن اینکه اکنون عرصه کنترل تسلیحات بسیار گستردهتر شده است، بنابراین ضروری است دوباره به سمت استفاده از ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک برای حل و فصل مشکلات روی آورد.
مسلماً بروز چنین بحرانی نتیجهای نیست که جو بایدن مورد نظر داشته و بارها بر لزوم داشتن روابطی قابل پیش بینی و باثبات با روسیه تأکید کرده است و چنین وضعیتی، برای او که سیاستمدار حافظه کار است، یک شکست سیاسی تلقی خواهد شد که برای بیرون رفتن از این بنبست، باز هم نیاز به گفتگو است که این امکان اکنون فراهم شده است. البته تنها شرطی که برای دست یافتن به توافق وجود دارد، همانطور که پوتین گفته، یک قدم عقب نشینی، یعنی “صرف نظر کردن از ابرتحریمها” است.
صحبت بر سر این است که آمریکاییها زبان گفتگو را کنار گذاشته و به زبان زور روی آورده و از خطوط قرمز روسیه عبور کرده و در حال ایجاد زیرساختارهای نظامی در خاک اوکراین و در نزدیکترین فاصله از مرزهای روسیه هستند. رئیس جمهوری روسیه بارها تأکید کرده که گسترش ناتو به سمت شرق و استقرار تسلیحات تهاجمی در خاک اوکراین، خط قرمزی برای مسکو است و در صورت عبور از آن، طرف روسی مجبور به اتخاذ تدابیر سیاسی و نظامی خاص به منظور تأمین امنیت مطمئن این کشور خواهد شد.
روسیه میتواند نقاط آسیب پذیر آمریکا را تحریک کرده و دردسر ساز شود
در این رابطه “آناتولی آنتونوف”سفیر روسیه در واشنگتن با تأکید بر اینکه هیچکس نباید کوچکترین تردیدی در قاطعیت مسکو برای دفاع از منافع خود در عرصه امنیتی داشته باشد، یادآور شده: «اگر شرکای ما به ایجاد وضعیت نظامی و راهبردی که امنیت روسیه را در معرض خطر قرار دهد، ادامه دهند، ما نیز مجبور به مقابله به مثل و ایجاد وضعیت مشابه برای آنها هستیم. همه کشورها نقاط آسیب پذیری دارند.»
واضح است که روسیه امکان ایجاد وضعیت بیثبات کننده امنیتی برای ایالات متحده را دارد و میتواند چه در قاره اروپا، چه در افغانستان، چه در منطقه خاورمیانه و یا در آمریکای لاتین، دست به اقدامات مشابهی زده و امنیت آمریکا در معرض خطر قرار دهد.
خارج شدن از بحران کنونی در روابط روسیه و غرب، کار آسانی نخواهد بود
“آلکسی پوشکوف” عضو ارشد کمیته سیاست اطلاعاتی شورای فدراسیون (سنای) روسیه در تفسیر وضعیت کنونی گفته: «حل و فصل بحرانهایی که در طول سالها بوجود آمده، کار سادهای نیست و باید پذیرفت که ما اکنون در مرحله طولانی تشدید بحرانی هستیم که در اواخر قرن بیستم و با آغاز گسترش ناتو به سمت شرق بوجود آمده است. به همین دلیل خارج شدن سریع از این بحران ممکن نیست. »
به عقیده این سناتور روس، واقعیت این است که مقامات آمریکا و ناتو درک نمیکنند که در کجا باید متوقف شده و دست از اقدامات تهاجمی خود بردارند. شکست آنها در عراق، سوریه و افغانستان، درس عبرتی برای آنها نشده است. احتمالاً جو بایدن بعنوان سیاستمدار دوران جنگ سرد، از معدود مقامات آمریکایی است که بحران کارائیب و برلین را به یاد داشته باشد. به همین دلیل او باید غرور سیاسی و تکبر ایدئولوژیکی غربی که ترکیبی خطرناک است را کنار گذاشته و با واقعیت جهان امروز کنار بیاید.
این در حالی است که “لئونید اسلوتسکی” رئیس کمیته امور بین الملل دومای دولتی روسیه مذاکرات تلفنی پوتین و بایدن را نمونه خوبی از “دیپلماسی شخصی” نامید که در نتیجه آن طرفین توانستند در آستانه مذاکرات مربوط به تضمینهای امنیتی در ماه ژانویه، موارد تنشزا را مشخص کنند و این مسئله با توجه به ماهیت پیچیده روابط روسیه و آمریکا، کار کمی نیست.
تسنیم/این مقام پارلمانی همچنین یادآور شد: «امیدوارم طرف آمریکایی به موضع گیری قاطع رئیس جمهور پوتین درباره عواقب تحریمهای احتمالی جدید علیه روسیه توجه کافی کرده و بتواند با دقت جدی بودن وضعیت پیچیده کنونی را درک کند.»
سناتور “کنستانتین کاساچوف” نائب رئیس شورای فدراسیون (سنای) روسیه و عضو کمیته امور بین الملل نیز معتقد است که مذاکرات روسای جمهوری روسیه و آمریکا خوش بینی خاصی را در رابطه با روند اوضاع آتی بوجود آورده است.
کاساچوف با اشاره به اینکه قطعاً از هم اکنون نمیتوان درباره نتیجه مذاکرات صحبتی کرد، گفت: «در جریان مذاکرات پوتین و بایدن اظهارات بسیار مهمی درباره اوکراین انجام شد که مهمترین آن ابراز اطمینان از عدم استقرار تسلیحات تهاجمی آمریکایی در خاک اوکراین بود که برای روسیه بسیار اهمیت دارد.»
این سناتور روس افزود:«مسلماً مذاکرات آتی درباره مسائل امنیتی، آسان نخواهند بود، ولی در صورت وجود اراده سیاسی لازم، امکان رسیدن به توافقاتی که منافع همه طرفین را در بر بگیرد وجود دارد. و همانطور که گفته شده، پیشنهادات روسیه درباره تضمینهای امنیتی کاملاً شفاف و قابل درک است که آسیبی به منافع هیچ کشوری وارد نخواهد کرد.»