محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در جمع اساتید و کارکنان دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان درباره اهمیت فناورهای پیشرفته و لزوم حرکت شتابان در مسیر علوم و فناوری نوین بیان کرد: بر این باوریم که پیشرفت در حوزههای نوین و فناوریهای نوظهور با مخالفت سرسختانه قدرتها مواجه است و آنها به هیچوجه برنمیتابند که ما کشوری مستقل در حوزههای فناوریهای پیشرفته و صاحبنام باشیم.
وی افزود: امروز قدرت شامل دارا بودن ذخایر زیرزمینی نیست؛ بلکه قدرت شامل علم و فناوریهای پیشرفته بوده و این مهم عامل تعیین کننده است و به اصطلاح برتریساز است و پیشتازی در این زمینهها نمادی از قدرت محسوب میشود.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران که در جریان این بازدید از زیرساختهای علمی و پژوهشی دانشگاه دیدن کرد، ضمن اشاره به ظرفیت مهم دانشگاهها در ایجاد قدرت نرم تاکید کرد: اگر در علوم و فناوری پیشرفته پیشتاز باشید به حتم در میان سایر کشورها قدرتمند هستید که دشمنان قدرتمند شدن ایران را برنمیتابند.
وی تصریح کرد: به همین دلیل از بدو پیروزی انقلاب تاکنون همیشه سعی فراوانی شده تا مانع پیشرفت و حرکت ایران شوند و به ویژه در حوزه هستهای با اتهامات ناروا و بهانههای واهی، تحریمهای ظالمانهای را علیه کشور وضع کردهاند و مستمر بر طبل تحریمها میکوبند و پافشاری میکنند.
اسلامی توضیح داد: با هر زبان، ادبیات و مکتب فکری که با طرف مقابل صحبت کنید، درمییابید که در عمق وجود و نیت درونی آنها و نوشتهها و مطالب منتشر شده؛ اراده قاطعی برای ممانعت از دسترسی به فناوریهای پیشرفته وجود دارد.
اسلامی ادامه داد: در کنار این موارد باید توجه ویژهای به ظرفیت انسانی داشت زیرا ظرفیت انسانی کشور بسیار فاخر است و اگر برای آنها مشاغل تراز بالا در حوزههای علوم و فنون پیشرفته ایجاد نکنیم و فرصتهای شغلی و پژوهشی بهوجود نیاوریم، به سهولت انسانهای فرهیخته و با استعداد کشور را جذب میکنند و در نتیجه با استفاده و جذب سرمایههای ما، پلههای ترقی را طی میکنند.
وی گفت: امروز با نگاه به مراکز علمی و صنعتی پیشرفته جهان مشاهده میکنید که تعداد بیشماری از فرزندان ایران و استعدادهای ایرانی در این مراکز خدمات ارائه میدهند و مشغول کارهای علمی، پژوهشی و مدیریتی هستند و از پرتو تلاش این نیروهای مستعد است که آن کشورها و مراکز آنها به صورت تصاعدی رشد میکنند.
معاون رییس جمهور تاکید کرد: با توجه به دو دلیل مهم ذکر شده لازم است تا مطلقا کوتاهی نکرده و زمینههای رشد این استعدادها را فراهم کنیم.
چرخش دنیا به سمت توسعه نیروگاههای هستهای
اسلامی بیان کرد: در سازمان انرژی اتمی ایران، بر روی چهار محور اصلی و بنیادی متمرکز شدهایم و با یاری خداوند ، همکاران و تمام دستگاههایی که میتوانند به ما کمک کنند این موارد را با جدیت کامل پیش خواهیم برد؛ نخستین محور توسعه راکتورها و نیروگاههاست زیرا با وجود گذشتن چند دهه از پیروزی انقلاب اسلامی باید حداقل نسبت به ساخت راکتورهای تحقیقاتی اقدام میکردیم اما در این مسیر کوتاهی کردهایم چراکه ساخت راکتور مهمترین بخش در امور نیروگاههاست و میتوانسته در دستور کار قرار گیرد و در ادامه باید نسبت به ساخت نیروگاههای برق اتمی اقدام میشده است زیرا امروز برق نیاز مبرم کشور است.
معاون رئیس جمهور توضیح داد: با توجه به تجربه بحران انرژی، دریافتیم که چرخش قابل ملاحظهای در تمام دنیا نسبت به توسعه نیروگاههای اتمی رخ داده است.
وی عنوان کرد: در سال ۱۴۰۱ اعلام و ابلاغ کردیم که بدون توجه به تصمیمات قبلی، نسبت به ساخت نیروگاههای تمام ایرانی اقدام خواهیم کرد؛ برای تحقق این مهم باید الزامات و ابزارها و … مورد نیاز فراهم شود و به یاری خداوند کشور تبدیل به سازنده نیروگاههای اتمی خواهد شد؛ بنابراین اکنون به موازات، ساخت راکتور تحقیقاتی آغاز شده و در آینده ساخت نیروگاه تمام ایرانی و بومی و تولید ۱۰ هزار مگاوات برق جدید با مشارکت بینالمللی را در دستور کار قرار دادهایم.
وی افزود: اگر مشارکت بینالمللی صورت گیرد به همان نسبت تولید ۱۰ هزار مگاوات برق سرعت میگیرد و اگر این همکاری تحقق نیابد، جای نگرانی نیست و جریان خودکفایی ملی وارد عرصه خواهد شد و بومیسازی را به عنوان بستر توسعه بهکار خواهیم گرفت.
اسلامی گفت: در نظر داریم حداقل تا ۱۵ سال آینده ۳۰ هزار نیروی جدید در سازمان انرژی اتمی ایران جذب شود و این افراد در بخشهایی نظیر ایجاد ظرفیت برق جدید، کارها و اقدامات پژوهشی و صنعتی بهکار گرفته میشوند که گام بسیار بزرگی محسوب میشود.
لزوم جبران غفلت در زمینه توسعه کاربرد پرتوها
وی همچنین با اشاره با توسعه کاربرد پرتوها به عنوان دومین محور مورد توجه در این سازمان بیان کرد: در زمینه توسعه کاربرد پرتوها به دنبال ایجاد حرکتی نو هستیم و اکنون طراحی و ساخت سامانههای شتابدهنده در دستور کار قرار گرفته است و باید عقبماندگی ۲۰ ساله در این بخش را هرچه سریعتر جبران کنیم که فعلا در مرحله ساخت و طراحی مهندسی این سامانهها هستیم و با توجه به پتانسیلهای تولید، کشاورزی و صنعتی؛ کشور را به ۱۲ قطب تقسیمبندی کردهایم که گام بزرگی محسوب میشود.
اسلامی بیان کرد: به موازات توسعه کاربرد پرتوها نسبت به سرمایهگذاری بر روی پلاسما اقداماتی انجام شده که توسط محققان برجسته سازمان بر روی این بخش مهم تحقیق و پژوهش میشود و خوشبختانه شاهد تمرکز تحقیقات و پژوهشها بر روی محصول استراتژیک پسته در باغهای کرمان و رفسنجان هستیم و شرکت توسعه پلاسما با تکیه بر تحقیقات پنجساله انجام شده در پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، موفق به طراحی و ساخت سامانههایی برای سمزدایی از این محصول شده و نتایج تحقیقات اکنون در مسیر صنعتی شدن حرکت کرده است.
ضرورت توسعه رادیوداروها و درمان بیماری سرطان
رییس سازمان انرژی اتمی ایران خاطرنشان کرد: یکی دیگر از محورهای مورد توجه این سازمان، توسعه رادیو داروهاست که در این زمینه و به ویژه اقلام دوتره و داروهایی بر پایه آب سنگین و داروهای مورد نیاز درمان بیماری سرطان به سمتی گام برمیداریم که در بخش درمانی بتواند به صورت مستقیم بر روی سلول سرطانی اثر بگذارد و فاقد اثرات جانبی باشد که شرکت توسعه پلاسما بر روی این موضوع کار کرده و در حال انجام تحقیقاتی مبنی بر درمان بیماری سرطان با پلاسما تراپی هستیم و اکنون تستهای بالینی آن در حال انجام است و شاهد نتایج بسیار خوبی در این زمینه هستیم.
تحقیق ، توسعه و تجهیز آزمایشگاهها
معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی گفت: محور چهارم؛ تحقیق، توسعه و تجهیز آزمایشگاهها و قابلیتسازی برای نظام تعیین صلاحیت است و جزو موارد بسیار مهمی است که ما باید قابلیتهای خود را برای ارتقای گرید هستهای دنبال کرده و نسبت به ایجاد مرکز و همچنین پروژههای تحقیقاتی و توسعهای که قادر است کل سرفصلها را پشتیبانی کرده و شتاب دهد را ایجاد کنیم.
کاربرد فناوری هستهای در صنایع گوناگون
وی اظهار کرد: در زمینه بحث ابزار دقیق که در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و سیمان بهکار میرود، اقداماتی صورت گرفته است و همچنین در زمینه توسعه ژئوفیزیک هوابرد نیز اقدامات گستردهای انجام شده و امکان شناسایی اعماق زمین برای ما فراهم شده است تا بتوانیم برنامههای پیجویی را در معادن و به صورت دقیقتر انجام داده و بهمنظور بهرهبرداری و استخراج معادن تلاشهای دقیقتری را انجام دهیم.
وی ادامه داد: همچنین در زمینه چرخه سوخت در بهرهبرداری از معادن اقداماتی انجام شده که بهغیر از اورانیوم بتوانیم سایر کانیها را که میتواند در فرایند پرتوزایی به ما کمک کند استخراج نماییم.
اسلامی خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی ایران با راهبرد صنعتی شدن، شتابان در حال حرکت است و خداوند متعال نیز عنایت ویژهای در این زمینه داشته و امیدواریم با تلاش هوشمندانه، غیرتمندانه و متعهدانه همکاران در این سازمان و مشارکت مراکز عملی، پژوهشی و صنعتی بتوانیم برنامههای خود را به نتیجه برسانیم.
توجه ویژه به همکاری دانشگاهها و اساتید هستهای
وی در پایان بیان کرد: ما جلساتی را با دانشکدههای هستهای و اساتید فعال در این حوزه برگزار کردهایم از شما برای شرکت در این جلسات دعوت میکنم تا همکاریها مستمر باشد زیرا برنامههای سازمان در اصل گام بزرگی محسوب میشود و همه اساتید دانشگاهها باید در این راه ما را همراهی کنند. اساتید این دانشگاهها سرفصلهای مورد نظر را میتوانند با ما در میان بگذارند و سعی خواهیم کرد تا پروژههای همکاری و پژوهشی مشترک را تعریف کرده و به این دانشگاه و دانشجویان و اساتید واگذار میکنیم تا در نهایت به آزمایشگاهها و رفع نواقص آنها کمک کنیم و به این همکاری افتخار میکنیم.
گفتنی است در جریان بازدید از دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته؛ مسوولان دانشگاه و اعضای هیأت علمی به شرح گزارش عملکرد و همچنین نیازها پرداختند.