متل قو (سلمانشهر)، در شهرستان عباس آباد استان مازندران و در حاشیه دریای خزر واقع شده است. در شهر ساحلی متل قو جنگل، دریا، غار و آب و هوای پاکیزه وجود دارد و تمامی آن چه از یک سفر شمال انتظار دارید، در متل قو موجود است. جمعیت سلمانشهر ۱۴ هزار نفر است و در ایام تعطیل حدود ۲۰۰ هزار نفر را در آغوش خود جای میدهد. با وجود این که نام این شهر به سلمانشهر تغییر یافته، اما هنوز هم مردم محلی و گردشگران آن را با نام متل قو خوانده و میشناسند. پیشتر نیز نام این شهر “ساقی کلایه” بود. شهر ساحلی و تفریحی متل قو از غرب به شهر عباس آباد، از شرق به شهر کلارآباد، از شمال به دریای خزر و از جنوب به رشته کوه البرز متصل است و مساحتی بیش از ۷۵۰ هکتار دارد.سلمانشهر، نام جدیدی است که از پس انقلاب اسلامی برای متل قو انتخاب شده است. همان طور که پیش تر اشاره کردیم، در گذشته نام متل قو ، ساقی کلایه بود. به دلیلی قرار داشت متلی به نام قو در این شهر، آن را متل قو نامیدند. سلمانشهر، شهر جدیدی است که در سال ۱۳۴۰ شهرک سازی در آن آغاز گردید و در سال ۱۳۴۱ صاحب شهرداری شد. نام اولین شهرک سلمانشهر “دریا گوشه” بود.
برای نامگذاری منطقه روایاتی از طرف مردم محلی حکایت میشوند که گویا در گذشته فردی به نام جمشید جوانشیر مالک اکثر اراضی منطقه بود. از آن جایی که جوانشیر جوانی به سفر علاقه مند بود، در نخستین سفرش به شمال عاشق دریا و جنگلها میشود و تصمیم میگیرد در این منطقه مکانی بسازد. وی با ارثی که در بیست سالگی از پدرش به او رسیده بود در این منطقه سرمایه گذاری کرد و در سال ۱۳۸۰ کتابی درباره خاطراتش نوشت و به چاپ رساند و درباره منطقه چنین نوشت:
“روزی در کنار دریا چشمم به چند قو افتاد. از همان روز فکر ساخت یک متل در کنار دریا ذهنم را به خود مشغول کرد و برای عید ۱۳۳۸ فقط ۶ ماه فرصت داشتم؛ پس شروع به ساختوساز کردم و تا عید ساخت متل به اتمام رسید و اسمش را متل قو نامیدم. روز اول عید ساعت ۱۱ صبح تمام اتاق های متل پر شد و از همان زمان بود که کمکم به فکر پیشرفت در این کار شدم.”
کم کم متل جوانشیر با نام “متل قو” بر سر زبانها جاری شد و جوانانی که قصد کسب و کار از طریق گردشگردان داشتند، به این منطقه آمدند و این روستای کوچک شروع به رشد و توسعه کرد. دلیل نامگذاری “ساقی کلایه” نیز دختر جوانشیر (ساقی) بود و در زبان گیلکی کلایه به معنای “محله” است. در سال ۱۳۴۱ هجری شمسی، زمانی که شهرداری ساقی کلایه و کلارآبد به طور مشترک افتتاح گردید، همسر جوانشیر خانم فیروزگر به عنوان اولین زن شهردار تاریخ ایران شروع به فعالیت کرد و این شهر را روز به روز توسعه داد و به یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری شمال ایران تبدیل کرد. راهها ساماندهی شده و رستورانهای متعددی در منطقه افتتاح شدند. جوانشیر برای زیباسازی شهر هزینه میکرد و مجسمههای بتنی و دروازه فلزی که هنوز هم وجود دارند، از آثار جوانشیر و همسرش هستند.
جمشید جوانشیر پس از انقلاب اسلامی از ایران رفت و اموالش توسط دولت مصادره شد. جوانشیر با شنیدن این خبر، برای رفع مصادره اموالش به ایران برگشت. متأسفانه، جوانشیر موفق نشد سرنوشت اموال مصادره شدهاش را تغییر دهد و سرانجام در سال ۱۳۷۸ درگذشت. پس از انقلاب اسلامی نام شهر به سلمانشهر تغییر کرد، اما مردم محلی و گردشگران همچنان آن را با نام “متل قو” می شناسند.متل قو، با قرار گرفتن در مجاورت دریای خزر زیباترین ساحل ماسهای را با بهترین چشم انداز دارد. اگر در فصل تابستان به متل قو بروید، میتوانید در دریای متل قو شنا کرده و در ساحلش حمام آفتاب بگیرید. لازم است به مناطق محافظت شده مخصوص شنا توجه کرده و در مناطق غیرمجاز از شنا کردن جدا خودداری نمایید. با افزایش روز به روز تعداد گردشگران متل قو، در اطراف ساحل متل قو رستورانها و کافههای متعددی شروع به فعالیت کردند و همچنین، انواع تفریحات ساحلی نظیر جت اسکی، پاراسل، قایق سواری و … فراهم گشتند.
در سفر به متل قو امکان ندارد که از تفریحات ساحلی جذاب و مهیجش امتحان نکنید. انواع تفریحات و ورزشهای ساحلی در پلاژ ساحل متل قو انجام میشوند و بسیار هم پرطرفدار هستند. شنا، والیبال ساحلی، فوتبال ساحلی، اسکی روی آب، جت اسکی، قایقهای تندرو، پاراسلینگ، شاتل دریایی، پاراسل و هاورکرافت تنها بخشی از تفریحات ساحلی متل قو هستند. موتورهای چهار چرخ نیز از دیگر تفریحات ساحل متل قو به حساب میآید. در ساحل متل قو دوش، فروشگاه مخصوص لوازم شنا و کافه وجود دارند. گرچه به دلیل گران قیمت بودن لوازم در این فروشگاهها پیشنهاد میشود از قبل وسایل لازم را همراه خود ببرید.
برای کسانی که عاشق سرسبزی و هوای پاکیزه هستند، بازدید از جنگل متل قو پیشنهاد میشود. جنگل متل قو در دامنه رشته کوه البرز و مناطق جنوب شهر واقع شده و برای پیک نیک، جنگل نوردی و عکاسی فوق العاده مناسب است. برای چند ساعتی از شهر و شلوغیهایش فرار کرده و از آرامش موجود در جنگل متل قو لذت ببرید. اگر بخواهید کمی از متل قو دور شوید، در مسیر متل قو به سمت رامسر و تنکابن به جنگلهای دوهزار و سه هزار میرسید. از سمت چالوس نیز جاذبههای سرسبز و زیبای زیادی وجود دارند.البته که سفر به متل قو و بازدید نکردن از مراکز خرید متل قو کم لطفی بزرگی محسوب میشود. زیرا که مراکز خرید متل قو در گرم شدن بازار گردشگری نقش مهمی دارند. انواع محصولات و پوشاک را با برندهای معتبر داخلی و خارجی میتوانید از مراکز خرید متل قو خریداری کنید. از آن جایی که در زندگی روزمره به دلیل مشغله و دغدغههای فراوان فرصت کمتری برای رفتن به مراکز خرید وجود دارد، در سفر به متل قو میتوانید از فرصت استفاده کرده و همراه اکیپ و دوستان خود به خرید در مراکز خرید متل قو بروید.
همان طور که اشاره کردیم، امروز برجهای عظیم زاده به نماد اصلی متل قو تبدیل شدهاند و تا حرف از متل قو میشود، اولین تصویری که در ذهنها تداعی میگردد، تصویر برجهای عظیم زاده است. متاسفانه در مرکز تجاری الماس قو دیگر خبری از اجناس برند و اورجینال نیست و اجناس چینی نسبت به دیگر برندها پیشی گرفتهاند. اما با این حال فروشگاههای باکیفیت با برند داخلی و فرش فروشی نیز وجود دارند.
برجهای عظیم زاده از ساحل متل قو نیز مشاهده میشوند و در شب هنگام با نورپردازی زیبا در شهر میدرخشند.
یکی دیگر از جذابیتهای متل قو غار آبی دانیال یعنی دومین غار بلند آبی ایران است. غار آبی دانیال در رشته کوه البرز واقع شده و میان غارهای آبی ایران دومین غار آبی بلند است. یک حوضچه یک متری در ابتدای ورود به غار دانیال وجود دارد و شما را تا کمر در آب فرو میبرد. غار آبی دانیال متل قو یک پدیده چند میلیون ساله است که از همان ابتدای ورود به غار شما را شگفت زده میکند.
غار دانیال متل قو با بیش از ۲۱۰۰ متر طول، پس از غار آبی قوری قلعه کرمانشاه در لیست بلندترین غارهای آبی ایران قرار گرفته است.پس از برجهای عظیم زاده و غار آبی دانیال، گردشگران میتوانند از دیگر جاذبههای متل قو نظیر روستاهای اشتوج، اشکور محله، خانیان، لیر سر و امام زاده قاسم نیز بازدید کنید. همچنین، در جنوب شهر تنکابن درههای معروف دوهزار و سه هزار وجود دارند که موازی هم هستند. گردشگران میتوانند از طریق مپهای آنلاین و پرس و جو از افراد محلی از آنها نیز دیدن کنند.
عکاس : مهسا محمودی
خبرنگار: پپریسا شکری