سرطان به معنای تکثیر غیرطبیعی سلولهاست؛ این سلولهای تکثیریافته ممکن است در همان محلی که تکثیر شدهاند باقی بمانند و یا از طریق خون و لنف به سایر نقاط بدن منتقل شوند که به آن متاستاز گفته میشود.
سالانه ۱۵۰ هزار مورد ابتلا به سرطان در کشور بروز مییابد؛ میزان شیوع ۵ ساله سرطان نیز ۴۰۰ هزار مورد است. سرطان در همه جای جهان رو به رشد است و در کشور ما نیز همین روند رو به رشد وجود دارد اما وضعیت بروز سرطان در ایران نسبت به سایر نقاط جهان، هنوز بالاتر نیست.
شایعترین سرطان در ایران سرطان پستان است؛ سرطانهای روده بزرگ، معده، ریه و پروستات در رتبههای بعدی قرار دارند. سرطانهای پستان و روده بزرگ قابلیت پیشگیری و تشخیص زودهنگام را دارند و به همین دلیل برنامه غربالگری این دو سرطان در مراکز بهداشتی کشور به صورت رایگان در حال اجراست.
با مراجعه افراد به مراکز بهداشتی، در این مراکز، معاینههای لازم انجام میشود و در صورت وجود شک به ابتلا به سرطان پستان، بانوان به مراکز درمانی برای انجام ماموگرافی و در صورت شک به سرطان روده بزرگ برای انجام کولونوسکوپی به مراکز تخصصی ارجاع داده میشوند.
غربالگری دو سرطان پستان و روده بزرگ در مراکز بهداشتی انجام می شود: موارد مشکوک به سرطان روده بزرگ و پستان، به کلینیکهای سرپایی و بیمارستانها ارجاع داده میشوند؛ در بیمارستانها خدمات رایگان نیست اما تعرفه دولتی دارد؛ از سال آینده احتمالاً انجام ماموگرافی و کولونوسکوپی در بیمارستانهای بخش دولتی در قالب نظام ارجاع (ارجاع بیمار از مراکز بهداشتی به بیمارستانها) رایگان خواهد شد و در زمان حاضر در حال تأمین امکانات لازم برای توزیع تجهیزات مورد نیاز و دستگاههای ماموگرافی و کولونوسکوپی هستیم.
در زمان حاضر تقریبا جراحی سرطانی وجود ندارد که در ایران نتوانیم آن را انجام دهیم و از این منظر نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه وضعیت بسیار مطلوبی داریم، گفت: همچنین رادیوتراپی و شیمی درمانی به خوبی در کشور انجام میشود و بیماری نیست که به دلیل انجام درمان مجبور شود به خارج از کشور برود.
البته به دلیل تحریمهایی که وجود دارد گاهاً دسترسی بیماران به داروها بهویژه داروهای خارجی تحتالشعاع قرار میگیرد اما عمده داروهای شیمی درمانی موردنیاز بیماران در کشور موجود است و بخشی نیز تولید میشوند. موفقیت درمان با انواع روشهای درمان سرطان : هر سه درمان، مؤثر هستند اما هر بیمار با توجه به نوع، مرحله و شرایط بیماری ممکن است از یکی از این درمانها یا ترکیبی از این درمانها بهره ببرد.