گلپایگان یکی از شهرستانهای استان اصفهان محسوب میشود. این شهر از شمال به خمین، از غرب به کوههای بختیاری و الیگودرز، از جنوب به خوانسار و از طرف مشرق به میمه و از جنوب شرق به نجفآباد میرسد. اگر قصد داشته باشید از اصفهان به این شهر بروید، باید ۱۸۰ کیلومتر را طی کنید. گلپایگان از آبوهوای کوهستانی سرد و خشک برخوردار است. قرار گرفتن در دامنههای رشتهکوه زاگرس، باعث شده تا این شهر زمستانهای بسیار سرد همراه با پوشش برف را تجربه کند و در تابستانها هم به اندازه شهرهای کویری گرم نباشد. گلپایگان افزون بر اینکه به گلهای سرخش شناخته شده است، به خاطر منظره زیبای لالهها در بهار نیز شهرت دارد. تصویر انواع گلهای قرمز رنگ در سبزی طبیعت، از جمله جاذبههای این شهر است. گلپایگان با توجه به طبیعتی که دارد، به پایتخت لبنیات معروف است و مردم برای چشیدن کبابهای خوشمزه گلپایگانی به این شهر سفر میکنند. به مانند بیشتر شهرهای اصفهان، فرشبافی در گلپایگان نیز جایگاه ویژهای دارد و فرشهای گلپایگانی پرطرفدار هستند. جز فرش، کندهکاری روی چوب یا منبتکاری نیز در این شهر رواج دارد.
گلپایگان شهری تاریخی است. چه از دوران پیش از اسلام و چه پس از اسلام، بناهایی به جامانده که باعث هر چه جذابتر شدن این شهر گشته است. جز بناهای تاریخی، این شهر از پارکهای زیبایی نیز بهره میبرد. روستاهایی خوش آبوهوایی که در نزدیکی شهر هستند نیز از جمله بهترین مکانها برای تفریح و گذران اوقات فراغت محسوب میشوند.
از جمله بناهای بهجامانده از دوران سلجوقی که حتی از زلزلهی وحشتناکی که در ۷۰۰ سال پیش شهر را ویران کرد، جان سالم به در برد، مناره گلپایگان است. این مناره از جمله بلندترین منارههای قرن پنجم هجری قمری است و طبق الگوی سازههای قرون اولیه اسلامی، از گل و خشت برای ساخت آن استفاده شده است. برای ورود به مناره گلپایگان، میتوان از طریق دو راه پله که بهصورت دورانی ۶۴ پله دارد و دو در برای آن تعبیه شده است، اقدام کرد. یک کتیبه آجری نیز در مناره وجود دارد که آیههایی از قرآن را به خط کوفی به نمایش میگذارد. این بنا در سال ۱۳۱۷ مرمت شد و در خرداد ۱۳۱۵، جزو آثار ملی ایران به ثبت رسید.
گلپایگان در دوران سلجوقی اهمیت بسیار زیادی داشت. تا جایی که بیشتر یادگاریهای تاریخی برجای مانده، به این دوران بازمیگردد. از مساجد مهم تاریخی دوران سلجوقی، مسجد جامع گلپایگان است. با توجه به کاوش تاریخنگاران و با خواندن کتیبههای موجود در مسجد، تاریخ ساخت آن را بین ۴۹۸ تا ۵۱۲ هجری، در دوران حکومت ابوشجاع محمدبن ملکشاه سلجوقی میدانند. مسجد جامع گلپایگان به دستور ابونصر ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بابا عبدالملک ساخته شده و نام این شخص در دو جای مسجد، یکی در کتیبه دور گنبد و دیگری در حاشیه محراب درج شده است. کتیبههای این مسجد از لحاظ سندیت و زیبایی، بسیار مهم هستند. صحن مسجد نیز از هشتیها، حجرهها و رواقها و یک حوض تشکیل شده است.
