آیه ۱ از سوره «انبیاء» از جمله آیات قرآن کریم است که در مورد روز قیامت سخن می‌گوید:
«اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِی غَفْلَهٍ مُعْرِضُونَ»
“(زمان) حساب مردم نزدیک شده است، در حالی که آنان در بی‌خبری، (از آن) روی گردانند”
بر اساس آنچه که از آیات به دست می‌آید باید گفت که:
۱- همه افراد مورد سوال قرار می‌گیرند.
«فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ »
“به یقین، (هم) از کسانی که پیامبران به سوی آنها فرستاده شدند سوال خواهیم کرد، (و هم) از پیامبران سوال می‌کنیم”
(سوره «اعراف» آیه ۶)
۲- تمامی اعمال مورد محاسبه قرار می‌گیرد.
«وَلَتُسْأَلُنَّ عَمَّا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
“یقینا شما از آنچه انجام می‌دادید، بازپرسی خواهید شد”
(سوره «نحل» آیه ۹۳)
۳- همه احوال مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
«إِنْ تُبْدُوا مَا فِی أَنْفُسِکُمْ أَوْ تُخْفُوهُ یُحَاسِبْکُمْ بِهِ اللَّهُ»
“اگر آنچه را در دل دارید، آشکار سازید یا پنهان، خداوند شما را بر طبق آن، محاسبه می‌کند”
(سوره «بقره» آیه ۲۸۴)
۴- از همه اعضای بدن انسان سوال خواهد شد.
«وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ ۚ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولَٰئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا»
“از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسوول‌اند”
(سوره «اسراء» آیه ۳۶)
۵- از نعمت‌های الهی سوال می‌شود.
«ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ»
“سپس در آن روز (همه شما) از نعمتهایی که داشته‌اید بازپرسی خواهید شد”
(سوره «تکاثر» آیه ۸)
۶- تمامی کارها را در هرکجا و به هر اندازه که باشد، حاضر خواهند ساخت.
“إِنْ تَکُ مِثْقَالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَهٍ”
“اگر به اندازه سنگینی دانه خردلی (کار نیک یا بد) باشد و در دل سنگی یا در (گوشه‌ای از) آسمان‌ها و زمین قرار گیرد، خداوند آن را (در قیامت برای حساب) می‌آورد”
(سوره «لقمان» آیه ۱۶)
در اولین سوال، از نماز خواهند پرسید و به حساب امور مهمی چون؛ جوانی، عمر، راه کسب درآمد و هزینه آن و به ویژه رهبری و ولایت خواهند پرداخت و همین بس که خدا، خود حسابرس خواهد بود.
«وَکَفَیٰ بِنَا حَاسِبِینَ»
“و کافی است که ما حساب کننده باشیم”
(سوره «انبیاء» آیه ۴۷)
منابع:
کتاب دقایقی با قرآن، تالیف حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، ناشر: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، نوبت چاپ پانزدهم زمستان سال۱۳۹۰
ایسنا
