برنامه «شناسنامه» این هفته با حضور احمد توکلی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی روی آنتن رفت.
*بد اخلاق نیستم اما در کارم جدی ام
توکلی در ابتدای برنامه با اشاره به برخی از خصوصیات اخلاقی خود گفت: «خانواده و دوستانم من را بد اخلاق نمی دانند اما من در کارم جدی هستم.»
وی افزود:« شهید رجایی من را به عنوان وزیر کار و امور اجتماعی معرفی کردند که بنی صدر این موضوع را قبول نکرد. بین شهید رجایی و بنی صدر حکمیت اتفاق افتاد که رای به نفع حضور من در کابینه صادر شد اما بنی صدر باز هم نپذیرفت و اینطور شد که توفیق خدمت در دولت آقای رجایی نصیبم نشد و در نهایت در دولت آقای مهندس موسوی به عنوان وزیر کار و سخنگوی دولت مشغول فعالیت شدم.»
*بین حرف و عمل بنی صدر فاصله زیادی وجود داشت
وی در مورد اینکه چرا بنی صدر وزارت شما را نپذیرفت،گفت:« بنی صدر مثل خیلی دیگر از سیاستمداران دیگر، بین حرف و عملش تفاوت زیادی وجود داشت. ایشان ادعای آزادی و آزادگی داشت اما چهار نفر را برای وزارت قبول نکرد و مشکل این چهار نفر هم این بود که در مقاطع و مسائل مختلف با بنی صدر مخالفت کرده بودند. مثلاً در مورد من می گفت تو در مجلس علیه من نطق کرده ای! من هم در پاسخ گفتم ما انقلاب کردیم تا شاه نداشته باشیم و رئیس جمهور داشته باشیم و بتوانیم آزادانه حرف هایمان را بیان کنیم و پاسخ های طرف مقابل را هم بشنویم. همین موضوع هم باعث شد ایشان من را برای وزارت کار قبول نکند.»
*کارها در زمان شهید رجایی با رفاقت جلو می رفت
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مورد فضای ارزشی و اخلاقی حاکم بر اتمسفر سیاسی کشور در زمان شهید رجایی اظهار داشت: در آن دوره یک عده آدم صاحب نظر و صاحب اراده به دعوت شهید رجایی دور هم جمع شده بودند و ایشان با مدیریتی که داشتند توانستند این افراد را با هم هماهنگ کنند.
توکلی در ادامه تصریح کرد: شهید رجایی صاحبان نظر را طی یک رابطه انسانی و اخلاقی دور هم جمع کرده بودند و کارها با رفاقت و گذشت پیش می رفت. بخشی که مربوط به اخلاق بود، مختص به یک دوره خاص نیست و افراد اگر بخواهند عاقلانه رفتار کنند باید همیشه به این شاخصه مهم توجه داشته باشند. اما بخش بعدی که به رفاقت و گذشت و فداکاری و همت مشترک مرتبط بود، مختص اول انقلاب بود.
*وضعیت مستضعفان در دهه شصت ارتقا یافت
وی در ادامه افزود:در آن روزها شرایطی در کشور وجود داشت که همه را به سمت یک هدف مشترک همسو می کرد. همه در آن روزها به این فکر بودند که استقلال کشور را که ثمره خون شهدا بود را حفظ کنند و از طرف دیگر عزم همه مسولین بر این بود که وضع مستضعفان که در رژیم گذشته محکوم به عقب ماندگی بودند را ارتقاء ببخشند. در آن دوره اگرچه افراد درجات متفاوتی نسبت به هم داشتند اما همه در نهایت خادم مردم بودند و جهت گیری ها خیلی نزدیک به هم بود. فکر می کنم در آن دوره روحیه ایثار و فداکاری و انقلابی خیلی بیشتر از حالا بود.»
*اختلاف بر سر اقتصاد مردمی و دولتی/روزنامه طرفدار موسوی بودند
وزیر کار دولت موسوی در ادامه برنامه در مورد دلیل استعفای خود از دولت میرحسین موسوی هم گفت:« در دولت آقای موسوی برای خدمت به مستضعفان گرایش مشترکی وجود داشت اما در همان پنج – شش ماه ابتدای دولت، در مورد راه های رسیدن به این هدف اختلاف نظرهای جدی بروز کرد. یک دسته که آقای موسوی و مهندس بهزاد نبوی، مرحوم نوربخش و مهندس هاشمی طباء در آن قرار داشتند معتقد بودند باید با افزایش کنترل دولت بر اقتصاد ملی همه چیز را در دست داشت و به آن جهت داد.
توکلی گفت: دسته دیگر هم بودند که اعتقاد داشتند باید اقتصاد را مردمی کرد و مردم را در مسائل اقتصادی مشارکت داد و دولت این اقدامات را هدایت و بر انجام آن نظارت داشته باشد و خودش جز در موارد ضروری،نقش فعال اقتصادی را ایفا نکند. در این دسته افرادی مثل آقای ولایتی، آقای مرتضی نبوی، آقای پرورش، آقای ناطق نوری، آقای عسگر اولادی و بنده حضور داشتیم. این اختلاف نظر یک جاهایی با مباحثه رفع می شد اما از یک جایی به بعد این موضوع به منازعه رسید و یک مقدار کار کردن سخت شده بود. معدود روزنامه هایی که در ابتدای انقلاب وجود داشت اغلب طرفدار آقای موسوی بودند و توسط دوستان ایشان اداره می شدند.
*فشار هاشمی رفسنجانی برای چاپ شدن جوابیه ها
وی افزود:این روزنامه ها گاهی خیلی ناعادلانه به ما حمله می کردند. فرض کنید علیه من که وزیر کار بودم مطلب می نوشتند و وقتی من مطلبی در پاسخ برای آن ها ارسال می کردم، مطلب من را چاپ نمی کردند. من هم مجبور بودم از آقای هاشمی رفسنجانی کمک بخواهم تا در نهایت با فشار آقای هاشمی و بعد از چهار- پنج روز پاسخ وزیر کار را به چاپ برسانند. کار که به اینجا رسید حس کردیم اگر شرایط به این شکل باشد، کار مردم با مشکل روبه رو می شود. به همین دلیل من به همراه شش نفر دیگر از دوستان به امام (ره) نامه ای نوشتیم و اظهار داشتیم به خاطر وجود این دو تفکر متضاد، کارها پیش نمی رود و استعفای خود را از دولت اعلام کردیم.»
*پاسخ امام و تصمیم به استعفا
توکلی در ادامه با اشاره به پاسخ امام(ره) ادامه داد:« امام جواب این نامه را ندادند تا اینکه آقای ناطق نوری خدمت امام رسیدند. امام در این دیدار فرموده بودند که این دو گروه باید با هم تفاهم کند. آقای ناطق هم استدلال های خودشان در مورد اینکه چرا تفاهم امکان پذیر نیست را برای امام بیان کرده بودند و در نهایت امام فرمودند در زمان جنگ استعفای هفت نفر از کابینه کار صحیحی نیست. در نهایت و بعد از این دیدار، ما هفت نفر به این نتیجه رسیدیم که بنده و آقای عسگر اولادی که وزیر بازرگانی بود و در شورای اقتصاد جلوی برخی طرح ها مقاومت می کردیم، استعفا دهیم. بعدها البته دوستان به این نتیجه رسیدند که دولتی کردن اقتصاد کار صحیحی نیست و به سمت مردمی کردن اقتصاد گام برداشتند.»
*مبانی فکری متفاوت در پشت اختلافات آن زمان بود
توکلی در ادامه صحبت هایش اظهار داشت:« اختلافات آن دوره صرفاً به مباحث کارشناسی مربوط نبود و مبانی فکری هم پشت آن بود. مثلاً یکی از وزرایی که در دسته مقابل قرار داشت مساله مالکیت خصوصی را از ریشه قبول نداشت. حداقل ماجرا این بود که در اداره کشور و اندازه دخالت دولت اختلافات جدی وجود داشت که این اختلافات پیش زمینه فکری داشت. البته بعدها همان گروهی که به دولتی کردن اقتصاد اصرار داشتند، اصرار زیادی به بازاری کردن اقتصاد داشتند که ما باز هم با آن ها مخالف بودیم.»
*منتقد موسوی و هاشمی بودم
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به که آیا علت خاصی وجود داشت که بعد از استعفا از دولت موسوی، در کارهای اجرایی حضور نداشتید، گفت:« من سال ۶۴ و بعد از اینکه یک کتاب در مورد اوضاع اقتصادی کشور به رشته تحریر در آوردم، یک روزنامه راه اندازی کردیم و به عنوان تنها روزنامه منتقد دولت آقای موسوی کارمان را آغاز کردیم. به همین علت نه دولت به ما پیشنهاد همکاری داد و نه ما حاضر بودیم مسولیتی در دولت بپذیریم چون با مشی دولت موافق نبودیم.
توکلی گفت:بعد از اینکه آقای هاشمی رفسنجانی هم به راس کار آمدند، باز هم به عنوان منتقد دولت آقای هاشمی در روزنامه رسالت فعالیت می کردیم. در واقع من ترجیح می دادم که روزنامه نگار بمانم و از بیرون فعالیت های دولت را رصد کنم و اگر اشکالی می بینم، آن رابیان کنم. از یک جایی به بعد هم که احساس کردم از لحاظ نظری دچار کمبود می شوم، به سراغ ادامه تحصیل رفتم. شش- هفت سال در رشته اقتصاد تحصیل کردم. بعد از پایان تحصیل هم مستقل از جناح راست، یک روزنامه دیگر تاسیس کردم و بعد هم در انتخابات های مختلف شرکت کردم.
*کسی حاضر به رقابت با هاشمی نبود
وی در ادامه برنامه در مورد انگیزه خود برای کاندید شدن در دو دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: انتخابات ریاست جمهوری در سال ۵۸ با رقابت سختی بین بنی صدر و حامیان ملی گرایش و متدین و انقلابیان وجود داشت. رقابت در آن دوره خیلی جدی و واقعی بود. بعد از ماجرای ترورها، شهید رجایی خیلی طبیعی رئیس جمهور شد. چون هیچ کس نمی خواست با او رقابت کند وهمه خواهان حضور او روی صندلی ریاست جمهوری ایران بودند. بعد از شهادت آقای رجایی، نوبت به آیت الله خامنه ای رسید. ایشان نامزد شدند و چون همه مردم خواهان ایشان بودند کسی نمی توانست با ایشان رقابتی داشته باشد. بعد از پایان دو دوره ریاست جمهوری رهبر انقلاب، آقای هاشمی وارد عرصه شدند که در این مورد هم کسی نمی توانست با آقای هاشمی رقابت کند و ایشان هم خیلی راحت به ریاست جمهوری نائل شدند.
توکلی ادامه داد: در دوره صدارت ایشان بود که من حس کردم کار خیلی بد پیش می رود و مسیرها به اشتباه طی می شود. صدای اعتراض هم به روزنامه رسالت و اندک اعتراضاتی در مجلس محدود بود. با مشاهده این شرایط به این نتیجه رسیدم که آقای هاشمی در انتخابات بعدی باید یک رقیب جدی داشته باشند. به این دلیل به سراغ دو نفر از دوستان رفتم که هم کارشان را بلد بودند و هم با سیاست های آقای هاشمی مخالف بودند. اولین نفر آقای پرورش بود که سابقه نائب رئیسی دوره مجلس شورای اسلامی و وزارت آموزش و پرورش دولت آقای موسوی را داشت. ایشان انسان صریح و جدی بود و به قول معروف از آقای هاشمی کم نمی آورد. به ایشان اصرار زیادی کردم که وارد صحنه انتخابات شوند اما ایشان گفت که من در توان خودم نمی بینم که رئیس جمهور شوم. بعد از آقای پرورش، به سراغ آقای جواد لاریجانی رفتم. ایشان هم صاحب نظر و سخنور بودند اما در جواب به درخواست من گفت که حرف تو درست است اما من وارد رقابت با آقای هاشمی نمی شوم.
*نتیجه نامزدی من نقادی کار هاشمی بود
وی ادامه داد: وقتی دیدم هیچ کس حاضر به ورود به عرصه رقابت با آقای هاشمی نیست و اگر صحنه خالی بماند، ایشان با تمام ظرفیت های خوبی که دارند، مسیر را اشتباه می روند و وضع بدتر می شود به این نتیجه رسیدم که باید خودم وارد عرصه رقابت شوم. من نامزد شدم و اعلام کردم که به صورت جدی می خواهم رئیس جمهور شوم. در نهایت من چهار میلیون رای و آقای هاشمی ده میلیون رای آوردند و دوباره رئیس جمهور شدند. محصول نامزدی آن دوره این بود که یک سری حرف ها عنوان شد که به نقادی کارهای آقای هاشمی منجر شد و آقای هاشمی هم مجبور شدند در مجلس حاضر شوند و از خودشان دفاع کنند.
*آقای هاشمی به اعمال قدرت حاکمانه مایل است
توکلی در پاسخ به سوال که آیا در دوره هاشمی به این صورت بود که هیچگونه انتقادی برتابیده نمی شد، گفت:«آقای هاشمی به اعمال قدرت حاکمانه مایل است اما اینطور هم نیست که همه قواعد و قوانین را زیر پا بگذارد. مثلاً در مجلس اول که ایشان رئیس مجلس بودند و من هم به عنوان عضو هیات رئیسه حضور داشتم، در همان روزهای اول به ایشان گفتیم که شما رئیس جلسه هستید و هر تصمیمی طبق آیین نامه باید با رای گیری اتخاذ شود و آقای هاشمی هم پذیرفتند و برای همه کارها رای گیری می کردند.»
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مورد دلیل این تذکر به هاشمی یادآور شد:« در جلسات اول، ایشان می خواستند بدون رای گیری به تصویب برسند که ما مجبور به تذکر دادن شدیم. ایشان نسبت به ما پیشکسوت تر بودند ولی ما بدون رودوایسی با ایشان صحبت می کردیم که خوشبختانه ایشان هم به تذکر ما توجه کردند و تا آخرین روز مجلس همه کارها با رای گیری پیش می رفت.»
*نامه من به رهبری و تذکر ایشان به آقای هاشمی
وی ادامه داد:« در روزنامه رسالت که انتقادات تندی به عملکرد ایشان داشتیم، ایشان حداکثر واکنشی که از خودشان نشان می دادند این بود که از طریق برخی افراد پیغام می دادند احمد آقا این حرف ها چیست که می گوید؟ اسنادی اگر دارد ارائه دهد تا مطالعه کنم. یا مثلاً یک بار خدمت رهبری راجع به بدهی های خارجی دولت نامه ای نوشتم، بعد از چند روز که برای مساله ای با آقای هاشمی تماس گرفتم ایشان گفتند که بعد از نامه تو به آقا، ایشان به من گفته اند که ما بیش از ۴۳ میلیارد دلار بدهی خارجی داریم و چرا این وضع پیش آمده است؟! حسن آقای هاشمی این بود که علی رغم انتقادهای تندی که انجام می شد، ایشان با روی باز برخورد می کردند و رابطه خودشان را با ما حفظ می کردند.»
*عصبانیت هاشمی از پخش نشدن نطق من
وزیر کار دولت میرحسین موسوی اظهار داشت:« در انتخابات سال ۷۲، صدا و سیما که محمد هاشمی ریاست آن را برعهده داشت، اعلام کرد که نطق دوم انتخاباتی من را پخش نمی کند، فشارهای زیادی روی من آوردند که نطقم را تغییر دهم اما من این کار را خلاف قانون می دانستم و به همین دلیل اعلام کردم که باید همان نطق از تلویزیون پخش شود و من نطق جدیدی ارائه نمی دهم. بعداً شنیدم که آقای هاشمی وقتی متوجه شدند تلویزیون نطق من را پخش نکرده است، خیلی عصبانی شده بودند و پیغام داده بودند که نطق توکلی باید از تلویزیون پخش شود. این ها را گفتم تا عرض کنم اینطور نبود که آقای هاشمی در مقاطع حساس، منافع و مصالح ملی را فدای روحیه حاکمانه خود کنند.»
*نکات مثبت و منفی خاتمی
توکلی در ادامه برنامه در مورد اینکه وقتی تصمیم به رقابت با آقای خاتمی در سال ۷۶ گرفت، چه تمهیداتی برای شکست وی اندیشیده بود، اظهار گفت:« نکته مثبتی که در زمان آقای خاتمی اتفاق افتاد این بود که در زمان ایشان فضا باز شد. در واقع یکی از محاسن دوره اصلاحات، تغییر فضای دوران سازندگی است و نباید نسبت به این تغییر بی توجه و ناسپاس باشیم. البته دو اشکال هم وجود داشت، اول اینکه روشنفکرانی که دم از اصلاحات و آزادی می زدند به شدت فاشیستی رفتار می کردند و اگر کسی خلاف نظرشان صحبت می کرد، با هجمه زیاد به سمت وی حمله می کردند و با رسانه های زیادی که در اختیار داشتند صدای فرد مخالف را در نطفه خفه می کردند. بهترین نمونه برای این موضوع، آقای مهندس موسوی است. یک بار روزنامه های زنجیره ای که وجود داشت، توهم توطئه را بیان کردند. آقای موسوی آمدند و در پاسخ به این مقالات گفتند که توطئه، توهم نیست و آمریکا توطئه های مختلفی نسبت به ایران ابراز داشته است. روزنامه های دوم خردادی چنان هجمه ای علیه آقای موسوی ترتیب دادند که ایشان ترجیح داد در لاک سکوت فرو برود و تا انتخابات ۸۸ به این سکوت ادامه داد.»
*انحرافات دولت خاتمی
وی ادامه داد:« دومین مشکل این بود که کم کم تئوری پردازی هایی برای سکولار کردن حکومت و روش های منبعث از صندوق بین المللی پول انجام می شد. این دو انحراف بود که باعث خاموش شدن صدای مخالفین و همچنین نهادینه شدن سیاست های صندوق بین المللی پول در کشور می شد. این جهت گیری به نظر ما ضد منافع مردم و استقلال اقتصادی کشور می دانستیم. آن مسیر ما را به جایی می برد که در نظام سلطه بین المللی محو شویم. صحبت هایی در مورد حکومت دینی و بعد خود ِ دین بیان می شد که این به نظر من انحراف بود. برای مقابله با این دو انحراف نامزد شدم و فکر می کنم در دوره بعدی آقای خاتمی هم بی تاثیر نبود.»
توکلی در واکنش به این صحبت رنجبران که گفت در آن دوره خودتان هم می دانستید که رای نمی آورید، گفت:« تحلیل های سیاسی می گفت من رای نمی آورم ولی وظیفه سیاسی اقتضا می کرد که من وارد صحنه شوم و حرفم را بیان کنم.»
*تقلب در نظام انتخاباتی ما خیلی سخت است
احمد توکلی در ادامه برنامه در مورد نظام انتخاباتی کشور اظهار داشت:« به نظرم تقلب در نظام انتخاباتی ما خیلی سخت است. در انتخابات ریاست جمهوری، ترکیب اجتماعی کشور به شکلی است که مردم آن را برگزار می کنند و وزارت کشور و شورای نگهبان، ناظر بر اجرای انتخابات هستند و به همین علت تقلب در آن امکان پذیر نیست. در خیلی از موارد علی رغم اینکه ناظرین از یک جناح بودند اما جناح مخالف در انتخابات به پیروزی رسیده است و این نشان می دهد ساختار انتخاباتی ما مشکلی ندارد. مثلاً در سال ۷۶ وزارت کشور، شورای نگهبان و دیگر دست اندرکاران انتخابات از یک جناح بودند اما در نهایت آقای خاتمی که از جناح مقابل بود به پیروزی رسید و نظام هم به نتیجه انتخابات وفادار ماند. در انتخابات شورای دوم هم که وزارت کشور و مجریان انتخابات دربست در اختیار دوم خردادی ها بود، جریان اصلاحات انتخابات را باخت.»
*رابطه فامیلی با صادق زیبا کلام و برادران لاریجانی
توکلی در ادامه برنامه شناسنامه در مورد رابطه خانوادگی با برادران لاریجانی گفت:«مادر برادران محترم لاریجانی، خاله مادر و همسر من هستند، در واقع برادران لاریجانی خاله زاده های من هستند. به هرحال ما با هم فامیل هستیم. من عادت ندارم مسائل دیگر را در کارهای سیاسی خودم دخالت دهم. حساب فامیلی جدای از کار است. البته از نظر فکری به برادران لاریجانی نسبت به آقای زیبا کلام که با ایشان هم نسبت فامیلی دارم، نزدیک تر هستیم اما در مواضع سیاسی اختلافاتمان کم هم نیست.»
وی ادامه داد:« عروس من (دختر صادق زیبا کلام) با من هم خط است (خنده). ایشان و پسرم هر دو روزنامه نگار بودند که یکدیگر را پیدا کردند و تصمیم گرفتند با هم ازدواج کنند. ایشان به شدت به پدرشان احترام می گذارند و رابطه عاطفی بسیار خوبی با آقای زیبا کلام دارند. من همراه با آقای زیبا کلام چند سال در زندان بودم. در لحظه عقد هم به شوخی به ایشان گفتم آقای دکتر ما با حفظ موضع بله می گوییم.»
*زودتر از دیگران نیمه خالی لیوان را می بینم
توکلی در پاسخ به این سوال که آیا قبول دارید در مجلس بیشتر نیمه خالی لیوان را می بینید و خیلی ها می گویند توکلی بیشتر دنبال عیوب است، اظهار داشت:« این را قبول ندارم که به دنبال عیوب هستم اما قبول دارم که زودتر از دیگران نیمه خالی لیوان را می بینم. من معتقدم ما انتخاب نشده ایم که برای خودمان کارت پستال صادر کنیم بلکه ما از طرف مردم انتخاب شده ایم تا مواظب باشیم تصمیم های درستی گرفته شود و این تصمیمات به درستی اجرا شود.»
*از کار خودم در استیضاح وزیر کار و تعاون و رفاه اجتماعی ناراضی نیستم
وی در بخش دیگری از برنامه با اشاره اتفاقات تلخی که در جریان استیضاح وزیر کار و تعاون و رفاه اجتماعی افتاد، از توکلی پرسید گفته می شود شما و آقای مطهری نقش پر رنگی در انجام این استیضاح داشته اید، یا این موضوع را قبول دارید که توکلی در پاسخ گفت:« بله من سهم ویژه ای در این استیضاح داشتم. البته نتیجه کار به عوامل دیگری هم بستگی داشت اما من از کار خودم ناراضی نیستم.»
توکلی در پاسخ به سئوال دیگری درباره این که اگر به گذشته باز گردید باز هم این کار را انجام خواهید داد که توکلی گفت:« این سوال شما، سوال به جایی نیست. اگر همه چیز به عقب برگردد، همه رفتارهایمان عیناً تکرار خواهد شد، مگر اینکه نسبت به اتفاقات بعدی آگاهی داشته باشیم. اگر همه چیز به عقب برگردد و بخواهم با علم همان موقع تصمیم گیری کنم، همان کار را انجام خواهم داد.»
*بخشی از شاخه های ولایت به نماینده های مجلس سپرده شده است
توکلی در واکنش به سئوال مجری برنامه که دلیل پرسش این موضوع را سخنان رهبری پیرامون استیضاح عنوان کرد، گفت:« مساله ای که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، نوع رابطه ما با ولایت فقیه است. در فقه شیعه اطاعت از امر و نهی ولی فقیه واجب است اما وقتی به حوزه نظر می رسیم، هر کسی نظری برای خودش دارد.البته اگر نظر، یک نظر استراتژیک باشد باز هم نمی شود نظر ایشان را نادیده گرفت. اما باید توجه داشت که بخشی از شاخه های ولایت به نماینده های مجلس سپرده شده است و ما هم نظراتی داریم. مجلس جای گفت و گو است و من به عنوان نماینده باید هم خوب حرف بزنم و هم خوب گوش دهم و در نهایت بهترین تصمیم را بگیرم. من مجبورم به نظر خودم عمل کنم و نمی توانم نظرم را با جایی چک کنم.»
*نامزدی مقام معظم رهبری برای ریاست جمهوری و تغییر نخست وزیر
وی ادامه داد:« رهبری مثل هرانسان دیگری، در مورد همه مسائلی که در مجلس می گذرد، نظراتی دارد. گاهی پیش می آید که ایشان در موردی دستور می دهند و همه باید اطاعت کنند اما گاهی هم هست که ایشان دستور نمی دهند و یک مشی خاص دارند که نباید آن را به هم زد. من این را از خود ِ مقام معظم رهبری شنیدم که وقتی دور اول ریاست جمهوری ایشان به پایان رسید، ایشان خدمت امام می رسند و اعلام می کنند برای دوره دوم کاندید نخواهند شد. وقتی امام دلیل را جویا می شوند، آیت الله خامنه ای می فرمایند شما تثبیت آقای موسوی در پست نخست وزیری را لازم می دانید و من معرفی ایشان به عنوان نخست وزیر را خلاف شرع می دانم. امام در پاسخ به ایشان می فرماید شما نامزد شوید، اگر مردم به شما رای دادند، من از هر کسی که شما به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی کنید، حمایت خواهم کرد. آیت الله خامنه ای هم در مشهد اعلام کاندیداتوری کردند و همان جا اعلام کردند که در صورت پیروزی در انتخابات نخست وزیر را تغییر خواهم داد. بعد از این ماجرا، تعدادی از نمایندگان مجلس که خلاف این نظر را داشتند، طی نامه ای به امام اعلام کردند که با تغییر نخست وزیر مخالف هستند. امام هم در پاسخ فرمودند من تغییر نخست وزیر را خلاف مصلحت می دانم البته نمایندگان خود دانند.»
*دفاع امام از ۹۹ نفر
توکلی صحبت هایش را اینطورادامه داد:«بعد از پاسخ امام به نامه نمایندگان، در جلسه ای که با آیت الله خامنه ای داشتیم، ایشان فرمودند طوری آقای موسوی را برای نخست وزیری به مجلس معرفی می کنم که معلوم شود این انتخاب نظر خودم نیست اما نمی خواهم نظر امام را نادیده بگیرم. در نهایت هم همین اتفاق افتاد و ایشان در نظق معرفی مهندس موسوی به مجلس، این موضوع را اعلام کرد که به دلیل اقتضاعات و شرایط کشور، امام مصلحت دیدند مهندس موسوی به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی شود و من هم اطاعت کردم .رای گیری که انجام شد، ۹۹ نفر از نمایندگان مجلس به انتخاب آقای موسوی رای مخالف دادند. همان دسته ای که گفتم بعدها دست به انجام کارهای فاشیستی زدند، همه این ۹۹ نفر را ضد ولایت فقیه معرفی کردند. جالب اینجاست که امام در مقابل این مسائل، از هر ۹۹ نفر دفاع کرد. وقتی جو خیلی سنگین شد امام اعلام کرد، این ها ۹۹ نفر نیستند، ۱۰۰ نفر هستند که صدمین نفر خود من هستم.»
*در عرصه افکار، اختلاف افکار اصلاً بد نیست
توکلی افزود:« از این موضوع می توانیم نتیجه بگیریم خلاف نظر ولی فقیه عمل کردن توسط نماینده مجلس اشکال به حساب نمی آید بلکه چیزی که دارای ایراد است، تبعیت نکردن از دستورات ایشان و برهم زدن برنامه های ایشان است. تصویری که بعضی از دوستان از ولایت فقیه درست می کنند به ضرر ولایت فقیه است. ولایت فقیه، حکومتی است برای عقلا و رشیدهاست. من رشید هستم که تشخیص می دهم یک نفر باید در معضلات حکم قاطع و حرف آخر را بزند. در نهایت معتقدم در عرصه رفتار تبعیت برای هم جهتی لازم است اما در عرصه افکار، اختلاف افکار اصلاً بد نیست.»
*یکی از دلایل رفتنم از مرکز پژوهش عدم حمایت از لاریجانی بود
نماینده مردم تهران در بهارستان در ادامه برنامه در مورد رفتن از مرکز پژوهش های مجلس بعد ازهشت سال، گفت:« این اتفاق ظاهراً خیلی ساده اتفاق افتاد. در هر دوره ای داوطلبان اداره مرکز پژوهش ها برنامه های خود را ارائه می دهند. در دوره جدید من باز هم برنامه دادم اما هیات رئیسه تشخیص داد نیروی جدیدی وارد مرکز پژوهش ها شود.»
وی افزود:« شاید یکی از دلایلش این بود که حامی آقای لاریجانی نبودم. به هرحال این مسائل بی تاثیر نیست. البته این را باید بگویم که این موضوع زیاد برای من مهم نبود. هشت سال برای مدیریت من کافی بود.»
*نمایندگان به اندازه لازم به پژوهش های این مرکز توجه نمی کنند
توکلی در مورد جایگاه مرکز پژوهش ها در تصمیم گیری های مجلس هم گفت:« نمایندگان به اندازه لازم به پژوهش های این مرکز توجه نمی کنند. علتش هم این است که در کشور ما حزب به معنای واقعی وجود ندارد و نمایندگان وقتی می خواهند از مردم رای بگیرند، قول هایی به مردم می دهند تا بتوانند رای مردم را به خود اختصاص دهند. خُرد نگری، منطقه گرایی و فقدان حزب مسائلی است که باعث می شود نماینده به دنبال مسائل غیر ضروری برود.»
احمد توکلی در پاسخ به این سوال که اگر روزی رئیس مجلس شوید چه تغییراتی در آیین نامه مجلس به وجود می آورید، گفت:« من اختیارات رئیس را کم می کنم. یکی از اشتباهاتی که در دوره هشتم و نهم رخ داد این بود که حقوق نمایندگی را محدود کردند. این که گفته می شود به علت تفرق آرا و فقدان حزب اداره مجلس سخت است، حرف درستی است.»
*مهم ترین انتقاد توکلی به نمایندگان مجلس
توکلی در مورد مهم ترین انتقادتش به نمایندگان مجلس هم اظهار داشت:« من بارها گفته ام نماینده ای که از شهرستان به بهارستان می آید، اگرخوب باشد به دنبال وفای به عهد خودشان می روند. انتقادی که من به دوستان این دارم این است که خیلی وقت ها در نامه هایشان به وزرا از کلمه خواهشمندم استفاده می کنند که این موضوع به نظرم کار درستی نیست. اجرای قانون نیازی به خواهش و تمنا ندارد. به همین دلیل هم هیچ وقت نامه ای که از موضع پایین به مسولین اجرایی نوشته می شود را امضاء نمی کنم چون معتقدم نماینده به پشتوانه رای مردم باید بر کارهای مسولین اجرایی نظارت داشته باشد.»
*دفاع از اشتباهات مهم ترین اشتباه یکی سیاستمدار
وی در مورد اشتباهات خود گفت:« من هم مثل هر سیاستمدار دیگری اشتباهات زیادی داشته ام اما به نظرم مهم این است که انسان روی اشتباهی که انجام می دهد مصر نباشد و از اشتباهش دفاع نکند.»
احمد توکلی در مورد اعتبار نامه اخیر خود هم یادآور شد:« این هم صحنه ای از سیاست است. وقتی کسی وارد سیاست می شود باید این را بپذیرد که هر لحظه ممکن است مورد نقد و اعتراض قرار بگیرد. گاهی این نقد و اعتراضات می تواند غیرمنصفانه هم باشد. برای من هم آزاردهنده بود اما اگر دوستانی که این طراحی را انجام داده بودند، به هدف خود رسیده بودند امروز من نماینده نبودم. من همچنان از محبت مردم در محیط های عمومی و علمی برخورد دار هستم.»
*از لحاظ جسمی دیگر توان کار سنگین ندارم
توکلی در پاسخ به این سوال که چرا دیگر در انتخابات ریاست جمهوری کاندید نشدید هم اظهار داشت:« از لحاظ جسمی دیگر توان کار سنگین ندارم و از نظر پزشکی مجاز به این کار نیستم. الان هم شکر خدا آنقدر همه نامزد شده اند که نیازی به حضور من نیست. در پاسخ به یکی از دوستان که از من پرسید چرا کاندید نمی شوی گفتم که حضرت جبرائیل چون هر شب باید به افراد زیادی سر بزند و به آن ها بگوید که شما تکلیف دارید وارد عرصه انتخابات شوید، وقت نمی کند به من بگوید که کاندید شوم، در نتیجه من کاندید نخواهم شد.»
*فقدان احزاب در داخل کشور دلیل تعدد کاندیداهاست
نماینده مردم در مجلس در مورد تعدد کاندیداها برای تصدی پست ریاست جمهوری یازدهم هم اینطور گفت:« بخش زیادی از این موضوع به فقدان حزب در کشور مربوط می شود. فکر می کنم بخش قابل توجهی از دوستانی که اعلام کاندیداتوری کرده اند تا آخر در صحنه رقابت باقی می مانند و این موضوع، اتفاق مضری است. وقتی تکثر اتفاق بیفتد مردم به این فکر میفتند که ریاست جمهوری چه چیزی دارد که این افراد اینقدر تلاش می کنند به آن برسند و در نتیجه باعث کاهش اعتماد مردم می شود. البته تنوع تا حدی خوب و قابل قبول است. آرزو می کنم این موضوع اصلاح شود. فکر می کنم یکی از راه هایی که باعث می شود کاندیداهای اصلح در صحنه باقی بمانند این است که از این دوستان بخواهیم تعدادی از وزرای فرابخشی خود را معرفی کنند و سپس بگویند در بخش های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چه مشی از مشی های موجود انقلاب را ترجیح می دهند. در این صورت هست که وزن کاندیداها بیشتر مشخص می شود و مردم راحت تر می توانند انتخاب کنند.»
*همسرم و انقلاب را بیش از هز چیز دیگری دوست دارم
توکلی در ادامه برنامه در مورد اینکه آیا بازهم کاندید ورود به مجلس خواهید شد یا خیر، گفت:« بستگی به وضع و حال جسمانی خودم و اقتضاعات زمان دارد. فعلاً تصمیمی ندارم.»
توکلی در خاتمه برنامه گفت:« در زندگی شخصی همسرم و در زندگی اجتماعی، انقلاب را بیش از هر چیز دیگری دوست دارم.»
