اشرف بروجردی در پاسخ به سؤالی در مورد نحوه ورود افراد به انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: اساساً انتخابات شاخصهای برای تعیین سطح دموکراسی در جامعه است، و چنانچه جامعهای بخواهد مدعی این باشد که آزاد اندیش و دموکراتیک است، مهمترین شاخصهاش این است که انتخابات آزاد در آن برگزار شود
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: کما اینکه در جمهوری اسلامی همیشه این افتخار بوده که هر سال به طور متوسط یک انتخابات برگزار کرده است.
بروجردی با بیان اینکه برگزاری هر انتخابات ملزوماتی دارد، تأکید کرد: صرف برگزاری انتخابات مهم نیست، بلکه مهم این است که انتخاباتی برگزار شود که با اصول آزاداندیشی در جامعه تطبیق و هماهنگی داشته باشد.
* مهمترین شاخص برای ارزیابی و محک اشخاص قانون است
این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سؤال که مردم انتظار دارند که کاندیدای انتخابات آینده یکسری شاخصها را رعایت کنند، نظر شما در این مورد چیست؟ اظهار داشت: مهمترین شاخص برای ارزیابی و محک اشخاص قانون است، یعنی قانون ابزاری است که میتواند در این خصوص تعیین کننده باشد به عبارت دیگر قانون فصلالخطاب تعیین ملاک و ارائه شرایط یک انتخابات آزاد و سالم در جامعه است.
وی افزود: دیدگاه افراد و اشخاص نسبت به یک نفر نمیتواند شاخصه خوبی برای رد یا تائید کسی باشد بلکه این قانون است که مهم است، بر اساس قانون است که ما میتوانیم مدعی باشیم و بگوییم که اصول را رعایت کردهایم و انتخاباتی آزاد برگزار شده است.
بروجردی تأکید کرد که اگر طبق قانون اساسی و قوانین دیگر هر اصلی به عنوان ملاک برای انتخاب افراد نوشته و تصویب و تأیید شده همان مسئله میتواند فصلالخطاب قرار گیرد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سؤال که آیا افرادی که در گذشته قانون را برنتابیدند میتوانند وارد عرصه انتخابات شوند گفت: در اینجا ما یک حد فاصل و شکافی با هم پیدا میکنیم؛ شما میتوانید ادعا کنید فردی قانون را رعایت نکرده ولی این فرد در هیچ دادگاه بیطرفی نتوانسته اثبات کند که قانون را رعایت نکرده است. بر ایناساس این سلیقه نیست که تعیین میکند چه کسی قانون را رعایت کرده یا رعایت نکرده، بلکه خود قانون و عملکرد فرد میتواند بیانگر اجرای قانون باشد.
* محک ما قانون است و شورای نگهبان هم بر گرفته از قانون اساسی است
وی ادامه داد: قانون برای موارد مختلف راه حل قرار داده است، نه مثل جریان نظارت استصوابی، در واقع این نظارت یک برداشت از قانون است چرا که این نظارت در متن قانون نیست و به نوعی میتوان گفت که این نظارت نوعی سلیقه است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب با تأکید بر این نکته که ملاک اصلی برای ارزیابی افراد باید قانون باشد خاطرنشان کرد: ملاک و معیار باید این باشد که اگر کسی میگوید من قانون اساسی را قبول دارم پس هر چیزی که در قانون اساسی به عنوان شرایط ورود به انتخابات معین شده را نیز قبول دارد نه اینکه بگوییم مثلاً فلان فرد خلاف کرده و نمیتواند وارد انتخابات شود؛ شورای نگهبان و مراجعی که تأیید صلاحیت را بر عهده دارند به تنهایی اعلام میکنند که یک فرد خلاف کرده و اجازه نمیدهند که آن فرد وارد انتخابات شود و به اعتقاد من این درست نیست.
بروجردی بر این نکته تأکید کرد که شورای نگهبان نظارت استصوابی را حذف کند چرا که این نظارت در متن قانون وجود ندارد و تنها یک برداشت از قانون محسوب میشود.
* اصلاحطلبان هرگز اپوزیسیون نبودند بلکه منتقد بودند
وی ادامه داد: محک ما قانون است و شورای نگهبان هم بر گرفته از قانون اساسی است و هر کسی که از فیلتر شورای نگهبان عبور کند طبق قانون میتواند در انتخابات شرکت کند اما شورای نگهبان تبصرهای در قانون ایجاد کرده که این تبصره مبنانی قانونی ندارد.
برای رفع این مشکل ضروری است که موضوع نظارت استصوابی به مجمع تشخیص مصلحت ارجاع شود تا موضوع بتواند وجهه قانونی پیدا کند؛ موضوعی که اساس بروز اختلافات را درجامعه سبب شده است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در ادامه و در پاسخ به سؤالی در مورد طیفبندی جریان اصلاحات گفت: همه تفکرات و جریانات دامنهای دارند و طبعاً هم جریان اصلاحات نیز دامنهای دارد ممکن است یک فرد به عنوان یک شخص اصلاحطلب فعالیت کند ولی نسبت به تمام و یا بخشی از رویههای موجود “انقلت ” داشته باشد و یا اینکه فردی اصلاحطلب باشد و بگوید که من در همین نظام و در چارچوب همین قانون و مقررات حرکت میکنم و اگر شرایط قانون رعایت شود به عنوان اصلاحطلب در آن مشارکت خواهم کرد.
* کسی که در کشور مدیریت نظام را میپذیرد هیچ وقت نمیتواند و نباید اپوزیسیون باشد
بروجردی اظهار داشت: بنده طیف اصلاحات را شامل طیف افراطی و غیر افراطی نمیدانم بلکه به جای آن میگویم که دامنه اصلاحات مثل دامنه اصولگرایی از یک نقطه شروع و به یک نقطه پایان میرسد که در این دامنه طیفهای مختلف فکری حضور دارند و تمام این طیفها یک شاخصه مشترک دارند که اصلاح طلبی شاخصه مشترک آنها است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سؤال که عدهای معتقدند اصلاحطلبان در برههای از زمان به اپوزیسیون داخل نظام تبدیل شدند؛ نظر شما در این مورد چیست؟ گفت: اصلاحطلبان هرگز اپوزیسیون نبودند بلکه منتقد بودند چون به این اصل معتقدند که کسی که درون نظام قرار میگیرد و در داخل کشور مسئولیت قبول میکند حق ندارد اپوزیسیون باشد؛ بنابراین کسی که در یک نظام مسئولیت قبول کرد نمیتواند اپوزیسیون باشد.
وی ادامه داد: ممکن است شما این بحث را به دوران حاکمیت اصلاحطلبان برگردانید و بگوید که مثلا یک فرد که در آن زمان مسئولیت داشت جزء اپوزیسیون داخل نظام بود که من این مسئله را قبول ندارم یعنی فکر میکنم کسی که در نظام جمهوری اسلامی ایران مدیریت نظام اگر چه بخش اندکی از آن را هم میپذیرد هیچ وقت نمیتواند و نباید اپوزیسیون باشد.
بروجردی در پاسخ به این سؤال که برخی معتقدند که اصلاحطلبان در قالب فعالیت سیاسی و حزبی نقش اپوزیسیون را ایفا میکردند؛ در این خصوص چه نظری دارید؟ اظهار داشت: کار حزبی و سیاسی فعالیت و کار فکری است که افراد طی آن برای رسیدن به قدرت رو به این اقدامات میآورند و این به معنای اپوزیسیون بودن نیست.
* قانون اساسی فصل مشترک تمام اصلاحطلبان است
وی با بیان اینکه افراد میتوانند خودشان را نقد کنند و نسبت به رفتار همفکران خودشان انتقاد داشته باشند، گفت: افرادی که داخل نظام فعالیت میکنند نمیتوانند و نباید اپوزیسیون باشند اما نقد عملکرد خود موجب تقویت پایگاه نظام در جامعه میشود.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سؤال که اصول مشترک اصلاحطلبان چه مسائلی است اظهار داشت: اصلاحطلبان کلیت نظام را قبول دارند و قانون اساسی را نیز پذیرفتهاند و قبول کردهاند و آن چیزی که در قانون اساسی به عنوان شروط پذیرش نظام ذکر شده را نیز قبول دارند و این مسائل فصل مشترک تمام اصلاح طلبان است.
وی تاکید کرد که همه ما حرکت خود را برای این ادامه میدهیم که نظام جمهوری اسلامی ایران سربلند باشد و مقتدرانه حرکت خود را ادامه دهد و در جامعه جهانی جایگاهی داشته باشد که محترم و دارای منزلت والا باشد و این خواسته در واقع خواسته هر کسی است که دلسوز نظام باشد.
* جایگاه شورای نگهبان به عنوان یک جایگاه قانونی مورد قبول اصلاحطلبان است
بروجردی در پاسخ به این سؤال که اگر اصلاحطلبان قانون را قبول دارند پس چرا شورای نگهبان که یک نهاد برخاسته از قانون اساسی است را بر نمیتابند گفت: جایگاه شورای نگهبان به عنوان یک جایگاه قانونی مورد قبول اصلاحطلبان است اما آنچه اصلاح طلبان به آن اعتراض دارند اعمال سلیقه است بر قانون نه اجرای قانون و نه جایگاه شورای نگهبان. اما متأسفانه شورای نگهبان نظارت استصوابی را پوششی قرار داده برای تمام آن چیزیهایی که قانون مشخص کرده و اصل بر نظارت استصوابی قرار گرفته است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه برخی چهرهها از ابتدای انقلاب با امام خمینی (ره) بودند و همه مردم نیز نسبت به آنها شناخت دارند و تمام مراجع قانونی نیز آنها را تائید میکنند اظهار داشت: بر اساس قانون زمانی که فردی کاندیدای ورود به انتخابات میشود ۴ مرجع باید آن فرد را تایید کنند چنانچه آن مراکز فرد را تائید کردند آن شخص میتواند به انتخابات ورود پیدا کند. مثلا کاندیداها به قوه قضائیه ارجاع داده میشوند تا سوابق کیفری آنها مورد بررسی قرار گیرد. به وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، و اداره ثبت احوال و اسناد و این مراکز اعلام میکنند که فرد کاندیدا چه سوابقی دارد و در نهایت فرد را تایید یا رد میکنند ولی شورای نگهبان فردی را به عنوان محقق به محل زندگی کاندید میفرستد تا در مورد آن فرد تحقیق کند و در نهایت گزارش این فرد برای شورای نگهبان ملاک قرار میگیرد.
* اصل برای ورود کاندیدا به انتخابات نظر مراجع چهارگانه است
بروجردی در پاسخ به این سؤال که به نظر شما ملاک شورای نگهبان باید صرفا گذشته افراد باشد خاطرنشان کرد: مراجع چهارگانه باید نظرشان را در رابطه با افراد اعلام کنند و اصل برای ورود کاندیدا به انتخابات باید این مراجع چهارگانه باشند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا صرفاً باید گذشته افراد را ملاک قرار داد؟ چرا که بسیاری از افراد ممکن است گذشته خوبی داشته باشند ولی عملکرد کنونی آنها مورد قبول نباشد. گفت: هر کسی ممکن است لغزشهایی داشته باشد ولی سخن بنده در مورد کاندیداتوری مجلس و شوراها و در کل در رابطه با انتخابات بود؛ برای ورود اشخاص به انتخابات ملاک این جمله نیست که “باید حال فعلی افراد را در نظر گرفت ” چرا که برای ورود افراد به انتخابات باید مراجع قانونی اعلام نظر کنند و زمانی که مراجع قانونی صلاحیت فردی را تعیین کردند نظر آنها حجت است.
بروجردی با بیان اینکه ممکن است جمله معروف حضرت امام مبنی بر اینکه “ملاک حال فعلی افراد است ” در شرایط خاص و برای شخص خاصی گفته شده باشد، اضافه کرد که تأکید حضرت امام بر قانونگرایی و میزان رأی ملت است، هم باید دیده شود.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سؤال که آیا اصلاحطلبان برای ورود به انتخابات آینده برنامهای دارند، گفت: برنامه اصلاحطلبان همان چیزی است که آقای خاتمی اعلام کرده است.
* سخنان خاتمی را شرطگذاری برای نظام نمیدانم
وی در پاسخ به این سؤال که برخی معتقدند که خاتمی برای نظام شرطگذاری کرده است؛ آیا شما هم سخنان خاتمی را شرطگذاری برای نظام میدانید؟ گفت: خیر؛ به نظر من آقای خاتمی برای نظام شرط نگذاشته؛ سخنان وی در واقع ملاکهای تعیین شرایط برای برگزاری انتخابات آزاد است.
بروجردی به انتخابات سال ۸۸ اشاره کرد و گفت: در سال ۸۸ ما با تمام توان خود وارد عرصه انتخابات شدیم و تلاش کردیم تا همه افراد در انتخابات شرکت کنند و به سراغ افرادی رفتیم که در ۳۰ سال گذشته حتی یکبار هم رأی نداده بودند. اما دستاندرکاران انتخابات نسبت به اعتراض ما به نتایج انتخابات رفتاری متفاوت با آنچه انتظار داشتیم انجام دادند.
وی ادامه داد: به هر حال آقای خاتمی شرایطی را تعیین کردهاند و ما به عنوان اصلاحطلب بر اساس شرایط تابع آن خواهیم بود و اگر نظام این شرایط را فراهم کرد ممکن است در انتخابات آینده حاضر شویم.
* امکان ندارد که جریان انحرافی بخواهد با اصلاحطلبان گره بخورد
بروجردی در پاسخ به این سؤال که میگویند برخی چهرههای اصلاحطلب قرار است در انتخابات آینده شرکت کنند، آیا در این خصوص اطلاعی دارید؟ گفت که بهتر است این سؤال را همان افرادی که نامشان به عنوان کاندید برای انتخابات آینده مطرح شده پاسخ دهند؛ بنده در جریان نیستم.
این فعال سیاسی اصلاحطلب اظهار داشت: اگر شرایط برای انتخابات آینده فراهم نشود و تنها برخی بگویند که اصلاحطلبان در انتخابات شرکت میکنند قطعاً بحث انحرافی است و در واقع به نوعی باید گفت که در این مقوله از اصلاحطلبان سوء استفاده میشود.
بروجردی در پاسخ به سؤالی مبنی بر استفاده جریان انحرافی از نیروهای اصلاحطلب و گرهخوردن این دو جریان در انتخابات آینده به هم؛ گفت: این امکان ندارد که جریان انحرافی بخواهد با اصلاحطلبان گره بخورد ممکن است با برخی اصولگرها تعامل داشته باشد که دارد اما با اصلاح طلبان هرگز.
گفتوگو از فارس – مقداد ذکیزاده