جاناتان هد، خبرنگار بی بی سی، با سفر به برمه، به بررسی خشونت های مذهبی در برمه علیه مسلمانان پرداخت. وی در گزارش خود از اوضاع این کشور نوشت:
ماه گذشته بیش از چهل نفر در جریان خشونت های مذهبی بین مسلمانان و بودائیان در شهر میکتیلا، از شهرهای مرکزی برمه کشته شدند.
در نگاه اول چنین به نظر می رسد که این شهر قربانی یک فاجعه طبیعی شده است. تمام یک محله به تلی از خاک تبدیل شده و خانه های آجری و سیمانی ویران شده اند. بعد از آن متوجه سوراخ های گلوله هایی می شوید در دیوارهایی که هنوز فرو نریخته اند و به این نتیجه می رسید که این ویرانی به دست بشر صورت گرفته نه طبیعت؛ و خشم مردم موجب این فاجعه شده است.
خانواده ها وصاحبان مغازه هایی که در این ساختمان ها زندگی می کردند اکنون ناپدید شده اند. تنها کسانی که دیده می شوند ماموران نظافت شهر هستند که در خرابه ها در جستجوی اشیاء به جا مانده هستند. در حقیقت یک جامعه مسلمان که به چند نسل قبل بازمی گردد، به کلی محو شده است.
کمی دورتر از مرکز شهر، مردم توقف می کنند تا قطعه ای از زمین را که سیاه شده نگاه کنند. این محلی است که بیست پسر بچه مسلمان را از مدرسه ربوده و به آنجا آورده و پس از قطعه قطعه کردن آنان، اجسادشان را به نفت آغشته کرده و آتش زده اند. هنوز قطعات استخوان های سوخته در کنار لنگه کفش های بی صاحب در میان خاکسترها دیده می شود.
شهر میکتیلا، در ظاهر آرام و با نظم به نظر می رسد. سربازها که قرار است کمتر در خیابان های برمه جدید دیده شوند، دوباره به خیابانها بازگشته اند. مقررات منع رفت و آمد شبانه هنوز رعایت می شود. ولی اتفاقاتی که درماه مارس رخ داد، نماینده میکتیلا در پارلمان برمه را تکان داده است.
وین هتین، نماینده پارلمان از حزب لیگ ملی برای دموکراسی، شخصی است که شجاعت خود را ثابت کرده و به دلیل وفاداری اش به خانم آنگ سن سوچی و لیگ ملی برای دموکراسی، بیست سال را در زندان گذرانده است. او که افسر سابق ارتش است، خشونت های زیادی را مشاهده کرده ولی پس از دیدن واقعه ماه گذشته هنوز سر خود را با ناباوری تکان می دهد.
به دلیل ناآرامی ها دست کم دوازده هزار نفر مسلمان از خانه های خود فرار کرده اند او می گوید: «هشت پسربچه در مقابل چشمان من کشته شدند. من سعی کردم جمعیت را متوقف کنم و به آنها گفتم به خانه هایشان برگردند ولی آنها مرا تهدید کردند و پلیس هم مرا به کناری کشید. من نمی‌دانم چرا پلیس هیچ کاری نکرد. شاید برای این است که تجربه کافی ندارند و نمی دانند چه دستوری باید بدهند.»
وین هتین، در ادامه سخنان خود می گوید هزاران نفر هورا می کشیدند. وقتی یک نفر به قتل می رسید فریاد خوشحالی سر می دادند با صدای بلند می گفتند: «دیروز آنها راهب ما را کشتند؛ ما باید آنها را بکشیم. زنان، راهبان بودایی و جوانان در میان جمعیت بودند. من از مشاهده این منظره منزجرکننده شرمگینم.»
حدود سی درصد مردم میکتیلا، مسلمانند. آنها در کسب و کار مهارت دارند و صاحب بسیاری از مغازه های شهر هستند. ولی اکنون آنان به چادرهای موقتی منتقل شده اند که به وسیله نیروی پلیس به شدت محافظت می شود.
درخواست ما برای این که وارد چادرها شده و با مردم صحبت کنیم مودبانه رد شد. ما می توانستیم کمک هایی را که تحویل داده می شد ببینیم. نمایندگان سازمان های کمک کننده بین المللی هم اکنون از این چادرها بازدید کرده اند ولی شرایط بسیار دشوار است و از تسهیلات بهداشتی خبری نیست.
در این مورد که خشونت ها تا چه اندازه خودجوش بود، عقاید متفاوت است و معلوم نیست آیا نیرویی در خارج این خشونت ها را برنامه ریزی کرده بود یا نه؟ ولی آنچه که در پشت این مناقشه وجود دارد، ترس و نفرتی است که این روزها به طور آشکار در سراسر برمه نسبت به مسلمانان ابراز می شود.
یکی از سرشناس ترین کسانی که یک چنین احساسی را بیان می کند، آشین ویراتو، یک راهب بودایی ۴۵ ساله است که در شهر مندلی، زندگی می کند. آشین در سال ۲۰۰۳، به جرم تحریک خشونت علیه مسلمانان به زندان افتاد. سال گذشته او در چارچوب بخشودگی گروهی زندانیان، آزاد شد. در ماه ژوئن گذشته که خشونت های فرقه ای در ایالت راخین، شروع شد او تظاهراتی در حمایت از بودائیان راخین به راه انداخت و متن سخنرانی هایی را چاپ و پخش کرد. این سخنرانی ها نشان دهنده بیگانه ستیزی ترسناک برمه بود.
او موافقت کرد که با من در صومعه ماسویین، در مندلی که محل زندگی اش بود، ملاقات کند. آشین ویراتو، که به آرامی و نرمی صحبت می کند، شنونده را به خود جذب می کند و بسیاری از طرفدارانش حس احترام آمیخته به ترسی نسبت به او دارند. هنگامی که با او ملاقات کردم به تازگی از رانگون بازگشته بود. دولت برمه او را برای شرکت در جلسه رهبران مذهبی که هدف از آن کاهش تنش های فرقه ای بود، دعوت کرده بود.
او گفت که قبول کرده لحن سخنرانی های خود علیه جامعه مسلمانان را که ۸ تا ۹ درصد جمعیت برمه را تشکیل می دهند، تا حدودی معتدل تر کند ولی به نظر می رسد ابراز خصومت وی علیه مسلمانان، تغییری نکرده است. آشین به من گفت: «ما راهبان بودایی بیش از حد انعطاف پذیر هستیم و غرور میهنی نداریم. مسلمانان در داد و ستد مهارت دارند و کارهای ساختمانی و حمل و نقل ما را به دست گرفته اند ولی حالا دارند احزاب سیاسی ما را هم در دست می گیرند. اگر این وضع ادامه پیدا کند کشور ما شبیه افغانستان یا اندونزی خواهد شد.»
وی مردان مسلمان را متهم می کند که به زنان بودایی تجاوز می کنند و از ثروت خود برای اغوای زنان بودایی و ترغیب آنان به ازدواج استفاده می کنند و بعد از ازدواج، زنانشان را در خانه زندانی می کنند. آشین، بودایی های سراسر برمه را ترغیب می کند که مسلمانان را تحریم کنند و سر و کاری با آنان نداشته باشند. به همین جهت طرفداران او در میان مغازه داران مندلی، برچسب هایی را توزیع می کنند که روی آن عدد “۹۶۹” که سمبل آموزه های آیین بودایی بشمار می رود، چاپ شده است.
وقتی با یک کارمند آژانس معاملات ملکی محلی در بازار اصلی شهر راه می رفتم، او با غرور به من نشان داد که تمام دکه های بازار به جز یک دکه، این برچسب را نصب کرده بودند. تنها یک دکه متعلق به یک زن مسلمان محجبه دیده می شد که حتی یک مشتری هم نداشت. این زن به من گفت: «من یک زن کاسب هستم و نمی خواهم خودم را درگیر این مسائل کنم. شاید آنها از نحوه لباس پوشیدن من خوششان نمی آید.»
بدبینی فرقه ای در برمه سابقه طولانی دارد و در دوره رژیم نظامی این کشور این بدبینی ها مانند آتش زیر خاکستر وجود داشته و گاهی منفجر شده بود. ولی حالا در جو تازه آزادی، که تصور می شد برمه را به سمت یک آینده بهتر و مهربان تر حرکت دهد، این بدبینی و بی اعتمادی ها آشکارتر شده و به شدت در حال گسترش است.
