محبت زیاد، محدودیت به میزان لازم!
نمی‌توان گفت که راهی قطعی برای تربیت همه کودکان وجود دارد؛ مانند خرید ماشین، آشنایی با همسایگان یا خشک کردن لباس‌ها. هیچ شیوه صحیح و منحصر به فردی وجود ندارد که شما با استفاده از آن بتوانید کودکی سالم را پرورش دهید.
به هر حال، شیوه‌های متعارفی هستند که همه پدر و مادرها باید از آنها آگاهی داشته باشند.
براساس تحقیقاتی که در زمینه نحوه برخورد با کودکان انجام شده، محققان به ۴ شیوه تربیت دست یافته‌اند:
۱- محبت کم، محدودیت کم
۲ – محبت کم، محدودیت زیاد
۳ – محبت زیاد، محدودیت کم
۴- محبت زیاد، محدودیت زیاد.
اگر بخواهیم در یک کلام این روش‌ها را تشریح کنیم، می‌توانیم بگوییم واکنش غیرفعال هیچ کاری از پیش نمی‌برد. واکنش متعادل شما ، فرزند را به نتیجه دلخواه رسانده و هر دو موفق خواهید بود و واکنش پرخاشگرایانه نیز در نهایت به کتک‌خوردن کودک می‌انجامد.به هر حال، همه پدر و مادرها به نحوی از این ۴ روش استفاده می‌کنند و با بهره‌گیری از الگوهای رفتاری متفاوت، عشق خود را نثار کودکان می‌کنند و با تعیین محدودیت‌ها، آنها را در مسیر درست قرار می‌دهند. در حقیقت، نتیجه تمام این تلاش‌ها رسیدن به تعادل است که هم در زمینه محدودیت‌ها و هم در زمینه محبت کردن باید بررسی شود.
اگر شما از شیوه محبت زیاد در تربیت کودکان خود استفاده می‌کنید، بنابراین به تبعیت از این روش باید بیشتر با آنها صحبت کنید، وقت بیشتری را با آنها صرف کنید و با دلیل و منطق با آنها برخورد کنید.
از ۴ شیوه ارائه شده در بالا، باید تکنیکی را انتخاب کنید که خودتان ارتباط بهتری با آن برقرار می‌کنید.
به عنوان مثال اگر والدین شما از تکنیک محدودیت زیاد برای تربیت شما استفاده می‌کردند و شما احساس می‌کنید که با این شیوه به بهترین نحو تربیت شده‌اید، بنابراین این امکان وجود دارد که خودتان نیز همین شیوه را در مقابل فرزندتان به کار گیرید. از سوی دیگر، شاید به هیچ وجه با شیوه والدینتان موافق نباشید و ترجیح دهید تا از شیوه محبت زیاد در قبال فرزندانتان بهره بگیرید. تحقیقات گویای این مطلب هستند که محبت و محدودیت زیاد خیلی بهتر از محبت و محدودیت کم عمل می‌کند؛ چرا که در صورت کم بودن میزان محبت و محدودیت، کودکان از شخصیت پایینی برخوردار می‌شوند. اغلب پدر و مادرهایی که بیشتر به فکر راحتی و آرامش خود هستند تا به فکر پرورش و تربیت کودکان، از این روش استفاده می‌کنند.
زمانی که می‌توان از محبت فراوان استفاده کرد و کودکان را براحتی در مسیر درست قرار داد، چرا به زور و اجبار متوسل شویم؟ خود شما هم دوست ندارید همه چیز به شما دیکته شود و تحت کنترل شدید دیگران قرار بگیرید.
هیچگاه زور و اجبار غیرضروری را به فرزندان خود تحمیل نکنید و کاری نکنید که حد و مرز بیش از اندازه آنها را خسته کند و مجبور شوند دست به مخالفت‌های شدید بزنند. باید تا جایی که می‌توانید عشق و محبت خود را نثار آنها کنید و هر کجا که لازم بود، حد و مرزهای مشخصی برایشان تعیین کنید
در موقعیت‌هایی که سلامت جسمانی کودک در معرض خطر قرار می‌گیرد و یا امکان بروز مشکلات جدی برای او وجود دارد، می‌توانید تا حدی از شیوه پرخاشگرانه و سلطه‌جویانه استفاده کنید.
زمانی که کودکان ملزم به انجام کاری هستند، برای نمونه زمان خوابشان فرارسیده و باید برای خوابیدن آماده شوند، باید با شیوه متعادل با آنها برخورد کنید. واکنش‌های غیرفعال نیز در مواقعی نظیر زمانی که کودک نوشیدنی خود را از دهان به بیرون می‌ریزد، کاربرد دارد. در چنین مواقعی به هیچ وجه نباید به روی خود بیاورید، باید طوری وانمود کنید که کودک تصور کند شما فکر می‌کنید کار او کاملا تصادفی بوده است. به این طریق، او از تکرار مجدد این کار خودداری خواهد کرد.
شما در این موقعیت نباید سر کودک داد بزنید و یا او را تنبیه کنید؛ چراکه در صورت مشاهده چنین واکنشی او مجددا این کار را تکرار خواهد کرد. براساس موقعیت‌های مختلف شما ملزم به تغییر روش‌های تربیتی خود هستید. همان طور که در ابتدای این مقاله هم اشاره شد، هیچ گونه شیوه از پیش تعیین شده و قطعی برای تربیت کودکان وجود ندارد.
در هر حال، او را دوست بدارید و با توجه به موقعیت‌های مختلف، متعادل، منفعل و سلطه‌جو باشید.
تبیان
