دیروز بعدازظهر ۲ تیتر بزرگ بر پیشانی صفحه اصلی پایگاه اینترنتی بیبیسی خودنمایی میکرد. عنوان بزرگتر «ملکه در بیبیسی» بود با عکسی از الیزابت دوم که در پشت صحنه یکی از استودیوهای پخش اخبار زنده در بنگاه خبرپراکنی بریتانیا دیده میشد و کمی پایینتر این عنوان به چشم میخورد: «بهای آزاردهنده زندگی در ایران!».
در دنیایی پرحادثه و پرتلاطم مثل دنیای خبر، همزمانی این دو عنوان در پیشانی صفحه اصلی سایت خبری بسیار مهمی مثل BBC.CO.UK میتواند تصادفی تلقی شود اما وقتی بحث بازدید رسمی مهمترین شخصیت سیاسی غرب یا تنها کسی در غرب که ۶ دهه است بر راس حاکمیت یکی از قدرتهای جهان تکیه زده، آن هم دررسانهای که طبق «منشور حرفهای»اش ملک طلق ملکه بریتانیاست پیش میآید، دیگر نمیتوان بخت زیادی برای تقارنهای گاه و بیگاه خبری قائل شد.
بویژه وقتی بدانیم کمتر از یک هفته تا انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۳ ایران باقی مانده است و دلیل بازدید ملکه الیزابت از بیبیسی هم افتتاح رسمی «خانه خبرپراکنی بیبیسی» باشد. در هر جای دیگر دنیا و در هر رسانه حکومتی دیگر، وقتی اعلیحضرت یا علیاحضرت صاحب حکومت، رسانه تحت تملکش را با تشریفات افتتاح رسمی مورد تفقد قرار میدهد، معنایش این است که خبری در راه است، خبری مهمتر از اخبار روزمره.
چنانکه ملکه انگلیس در نطقی که به مناسبت این بازدید انجام داد اعتراف کرد ۲ دیدار قبلیاش از اتاق خبر بیبیسی در فواصل بسیار کوتاهی پیش از جنگ دوم جهانی و مراسم تاجگذاری خودش بوده است. حال چرا باید تصور کنیم که در انگلیس قاعدهای خلاف این در جریان است؟ در واقع چه خبری برای دستگاه حاکمه بریتانیا به عنوان یکی از محورهای اصلی حاکمیت استکبار جهانی، قرار است مهمتر از خبر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دیگری در ایران باشد؟ پس به سختی میتوان درباره انگیزه حضور الیزابت دوم برای افتتاح «خانه بیبیسی» در چنین مقطع زمانی تردید کرد.
ملکه دیروز به بنگاه لجنپراکنیاش آمد تا برای ارتش رسانهایاش آمادهباش اعلام کند. گزارش مبسوط بیبیسی درباره وضعیت معیشتی مردم ایران در آستانه انتخابات هم فارغ از اینکه چقدر به آمار واقعی متکی بوده و چقدر سیاهنمایی کرده باشد، پاسخ حاکی از اعلام آمادگی سربازان جنگ نرم ملکه به شیپور آمادهباش او تلقی میشود.
چنانکه یک شب پیش از انتشار این گزارش در سایت بیبیسی، شبکه بیبیسی فارسی اقدام به پخش مستندی غیرمستند کرد که در آن عوامل ستاد انتخاباتی ۲ شکست خورده انتخابات سال ۱۳۸۸ در مقابل دوربین سناریویی را برای تلقین «تقلبی بودن» آن انتخابات بازگو میکردند.
ملکه ۸۷ ساله که طبق آخرین شنیدهها، آخرین روزهایش را به عنوان شخص اول خاندان سلطنتی ویندسور در انگلستان سپری میکند، در روزی که شوهر بچهآزارش با رفتن زیر تیغ جراحی، پایش بر لب گور بود، به ساختمان نوسازی شده بیبیسی آمد و رسما مقر جدید بنگاه خبرپراکنی سلطنتی را در لندن افتتاح کرد.
بزرگترین قسمت این شوی آمادهباش زمانی بود که او راسا وارد اتاق خبر شبکه مادر بیبیسی (بیبیسی انگلیسی) شد و در میان خبرنگاران این اتاق درست پشت سر ۲ گوینده خبر «جولین ووریکر» و «سوفی لانگ» قرار گرفت که در همان زمان مشغول خواندن اخبار به طور زنده بودند.
اگرچه شاید در آن لحظات دهان مخاطبان اخبار بیبیسی از تعجب باز مانده باشد اما آنها نمیدانند نقشه حضور ملکه در بیبیسی تا چه میزان حسابشده و دارای چه جزئیات از پیش برنامهریزیشدهای بوده است. همچنین بسیاری از آنها قطعا «منشور حرفهای» بیبیسی را حتی برای یک بار نخواندهاند و نمیدانند در بندهایی از آن آمده است که بنگاه خبرپراکنی بریتانیا و همه متعلقات رادیویی، تلویزیونی و اینترنتیاش باید در راستای «ارائه خدمات علیاحضرت» به جامعه بریتانیا انجام وظیفه کنند، در غیر این صورت دربار مستقیما حق دخالت دارد.
البته به رسم معمول، علیامخدره حین این بازدید جملاتی هم بر زبان آورد. او در حالی که از یک بخش متعلق به ساختمان قدیمی بیبیسی که در سال ۱۹۳۲ بنا شده وارد بخش نو بنای «هایتک» میشد، گفت: «روزی را که برای نخستینبار همراه پدرم پادشاه و مادر و خواهرم کمی پیش از جنگ به اینجا آمدم به یاد دارم. بعد دوباره همراه دوک ادینبورگ (شوهرش) قبل از تاجگذاری ۱۹۵۳ به اینجا آمدم. حالا بار دیگر آمدهام و از سرعت تغییراتی که صنعت شما در خلال ۶۰ سال اخیر داشته، متعجبم. سالهایی که در خلال آنها خبرپراکنی، زندگی همه ما را از طرق بسیاری غنا بخشیده است».
آخرین اشاره الیزابت دوم کاملا بجا بود، چرا که از وقتی او در سال ۱۹۵۳ به عنوان ملکه امپراتوری بییال و کوپال بریتانیا تاجگذاری کرد، بیبیسی مهمترین ابزار استعمار انگلیس و فراتر از هر ارتش و کمپانیای بوده است. پس از نطق ملکه، برای نخستینبار صدای ضبط شده او در هنگام بازدید دوران کودکیاش (۱۹۳۹) از رادیو ۴ بیبیسی پخش شد تا بیبیسی خوشخدمتیاش به خاندان سلطنتی در خلال دهههای گذشته را اثبات کرده باشد.
این خوشخدمتی وقتی عیانتر شد که ملکه در استودیوی رادیو یک بیبیسی با «دیوید دیمبلبای» مجری قدیمی این رادیو برای دقایقی طولانی خوش و بش کرد فقط به این دلیل که پدر او «ریچارد دیمبلبای» ۶۰ سال پیش در مراسم تاجگذاری او نطقی غرا کرده بود. سرانجام در پایان این شوی بزرگ سلطنتی که به معنای بهرهبرداری از پروژه یک میلیارد پوندی توسعه و مدرنیزه کردن بیبیسی بود، ملکه از لوحی که توسط اعضا، مجریان و هیاتامنای بیبیسی به مناسبت حضور او ساخته شده بود پردهبرداری کرد.
این نیز پردهای دیگر از خوشخدمتی ادارهکنندگان اصلی این بنگاه خبرپراکنی محسوب میشد، چراکه هیاتامنای بیبیسی طبق منشور سلطنتی مورد اشاره، توسط شورایی سلطنتی انتخاب میشوند که اعضای آن را ملکه به طور مستقیم انتخاب میکند و همین هیاتامنا هستند که مدیران مورد نظر خود را در بخشهای مختلف بیبیسی چینش میکنند.حال باید دید ابزار رسانهای روباه پیر با این مارش آمادهباش سلطنتی چه خوابی برای سیاهنمایی انتخابات ۲۰۱۳ ایران دیده است./وطن امروز