اشتون: منتظر دیدار با تیم جدید هستهیی ایران در اسرع وقت هستیم
اما در حالی که وزیر امورخارجه ایران از واگذاری مسوولیت مذاکرات با ۱+۵ به حسن روحانی خبر داده، کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا از سرگیری «هرچه سریعتر» مذاکرات میان ۱+۵ و ایران درباره برنامه هستهیی تهران را خواستار شد. اشتون که مدیران سیاسی اعضای گروه موسوم به ۱+۵ را در بروکسل گرد هم جمع کرده بود تا این گروه مانیفست جدیدی را بر مذاکرات با تیم هستهیی جدید ایران تدوین کند در بیانیهیی ویدئویی هدف از این نشست در بروکسل را اعلام کرده و گفته است: «ما برای بررسی مواضع مان و برای بررسی اینکه چطور میتوانیم به بهترین شکل در تلاش برای یافتن یک راهحل دیپلماتیک درباره مساله هستهیی ایران پیش برویم با یکدیگر دیدار کردیم. »وی افزود: «البته در حال حاضر منتظر تیمی هستیم که در ایران منصوب خواهد شد. بسیار امیدواریم این کار به زودی انجام گیرد و ما منتظر دیدار با آنها در سریعترین زمان ممکن هستیم. »
پاییز؛ نخستین گفتوگوی تیم هستهیی جدید ایران با ۱+۵
در حالی که تا پیش از نشست روز سهشنبه مدیران مذاکرهکننده گروه ۱+۵ در بروکسل برخی اخبار از برگزاری مذاکرات این گروه با ایران در اواخر مرداد ماه حکایت میکرد به نظر میآید مذاکرهیی تا اوایل پاییز برگزار نشود، چرا که روحانی باید تیم جدید مذاکرهکننده هستهیی را تعیین کند؛ تیمی که به نظر میرسد تمام هوش و حواس مذاکرهکنندگان ۱+۵ را به خود اختصاص داده و آنها میخواهند بدانند که چه کسانی عضو تیم جدید هستهیی ایران هستند. در همین حال و احوال که آنها نمیدانند طرفهای ایرانیشان چه کسانی هستند خواستهاند تا این تیم جدید مذاکرهکننده ایرانی پاسخی شایسته و جامع به بسته پیشنهادی اعتمادسازی یا همان بسته (CBM) بدهد که در جریان مذاکرات آلماتی (فوریه) پیش روی تهران قرار گرفت. البته مقامات غربی جدای از این موضوع به این نکته هم اشاره کردهاند که «پاسخ به این بسته پیش از مذاکرات بعدی از سوی ایران ضروری نیست و راه برای گفتوگوی بیشتر بر سر آن باز است. »
این مقامات غربی مدعی شدهاند که «در صورتی که ایران این اقدامات اعتمادساز را بپذیرد و تهران به تعهداتش عمل کند تحریمها لغو میشوند و برنامه انرژی هستهیی صلح آمیز تحت پیمان منع اشاعه هستهیی، نیز حق ایران خواهد بود. »
اعضای تیم جدید هستهیی ایران چه کسانی خواهند بود؟
با توجه به اینکه از یک سو مهمترین مباحث مورد انتقاد از سوی حسن روحانی در جریان مبارزات انتخاباتی معطوف به تصمیمگیریها ورفتارهای دولت نهم و دهم در حوزه مسائل سیاست خارجی بوده و از سوی دیگر انتظار ۱+۵ برای دور جدید مذاکرات هستهیی با ایران است، ترکیب دیپلماتها و مذاکرهکنندگان ارشد ایران برای پیشبرد اهداف دیپلماتیک دولت حسن روحانی از اهمیت فراوانی برخوردار است بهگونهیی که نه تنها این موضوع داخل ایران طی هفتههای گذشته محل گمانه زنیهای محافل سیاسی و رسانهیی بوده که حتی دیگر کشورها و به ویژه دولتهای ۱+۵ در انتظار شناختن دیپلماتهای دولت یازدهم هستند، بر همین اساس به نظر میآید که ترکیب تیم دیپلماتیک ایران در دولت یازدهم متشکل از دیپلماتهای کارکشته و مذاکرهکنندگان حرفهیی خواهد بود که این گروه از لحاظ سوابق هیچ شباهتی به گروه فعلی نخواهد داشت. براساس شواهد و قرائن موجود میتوان پیش بینی کرد که هشت نفر اعضای تیم جدید هستهیی ایران از میان چهرههای جدول ذیل باشند:
محمدجواد ظریف
ظریف که به مدت ۵ سال (از ۱۴ مرداد سال ۱۳۸۱ تا ۵ تیر سال ۱۳۸۶) سفیر و نماینده دایم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد بود سال ۸۶ پس از بازگشت از ماموریت سفارت دایم ایران در سازمان ملل کمتر از او خبری شنیده شده است و تا پیش از پیروزی حسن روحانی گفته میشد که مشغول فعالیتهای دانشگاهی است. اگرچه گفته میشود علی اکبر صالحی طی یک سال گذشته از او درخواست مشاوره داشته که ظریف هرگز واکنشی به این خبر نداشته است. سوابق ظریف عبارتنداز: سفیر و نماینده دایم ایران در سازمان ملل، دستیار ارشد وزیرخارجه، معاون حقوقی و بینالمللی وزارتخارجه، دبیر اجلاس سران کنفرانس اسلامی تهران، استاد دانشکده روابط بینالملل و عضو تیم مذاکرات هستهیی در دوران روحانی.
علیاکبر ولایتی
علی اکبرولایتی دیپلمات شناختهشدهیی است. سیاستمداری که در جریان مناظرههای تلویزیونی بیش از آنکه اشتراک گفتاری با کاندیداهای اصولگرا داشته باشد نزدیک به حسن روحانی سخن گفت. او و روحانی در این مناظرهها چندین بار حرفهای یکدیگر را تایید کردند و عملکرد سعید جلیلی، دبیر فعلی شورای عالی امنیت ملی را مورد نقد جدی قرار دادند. با توجه به تجربه ولایتی در حوزه سیاست خارجی و ارتباطات خارجی او، خبر حضور ولایتی درسمت شورای عالی امنیت ملی میتواند صحت داشته باشد. ولایتی از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ وزیرخارجه و از آن تاریخ تاکنون مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل است.
سیروس ناصری
ناصری از دیپلماتهایی است که در زمان نمایندگی ایران در مقر سازمان ملل در ژنو، به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکراتی قطعنامه ۵۹۸ در عرصه سیاست خارجی مطرح شد. پس از آن در دوران روحانی، از اعضای تیم مذاکرهکننده هستهیی ایران بود. ناصری که با سابقهترین سفیر ایران در ژنو و وین شناخته میشود، مدتی سخنگوی تیم هستهیی روحانی بوده است.
سیدحسین موسویان
سخنگوی تیم هستهیی روحانی که هماکنون به عنوان پژوهشگر میهمان، در دانشگاههای امریکا فعالیت دارد. موسویان که بهخاطر سوابق تحصیلاتی در امریکا، وارد تیم روحانی در شورای عالی امنیت ملی در مذاکرات هستهیی شد بعد از تغییر دولت هشتم و روی کارآمدن دولت احمدینژاد، از این سمت برکنار شد. سوابق موسویان عبارتنداز: سفیر اسبق ایران در آلمان، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکرهکننده ارشد هستهیی، معاون مرکز تحقیقات استراتژیک، عضو موسس حزب اعتدال و توسعه و مدیر پیشین روزنامه ایران نیوز.
محمدرضا البرزی
البرزی، سفیر و نماینده سابق ایران در مقر سازمان ملل در ژنو بوده است. معاون پژوهشهای روابط بینالملل مرکز تحقیقات استراتژیک و مدیرکل اسبق سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه در زمان خرازی، از دیگر سوابق اجرایی البرزی است.
امیرحسین زمانینیا
زمانینیا، عضو سابق تیم هستهیی در حالحاضر در مرکز تحقیقات استراتژیک مشغول فعالیت است. زمانینیا نخستین فرد از تیم مذاکرهکنندگان هستهیی بود که در نخستین کنفرانس مطبوعاتی روحانی که دو روز پس از اعلام نتایج انتخابات برگزار شد، مدیریت جلسه را برعهده داشت. سوابق زمانینیا عبارت است از: معاون پژوهشهای روابط بینالملل مرکز تحقیقات استراتژیک، مدیرکل اسبق سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه، سفیر اسبق ایران در مالزی، عضو تیم مذاکرهکننده هستهیی و از مدیران ارشد دفتر ایران در نیویورک (سازمان ملل) در دوره خرازی.
سیدمحمد صدر
صدر از چهرههای برجسته سیاست خارجی دوران اصلاحات است. صدر در کنار محسن امینزاده دو مدیر ارشد خاتمی در وزارت خارجه اصلاحات بودند. سوابق وی عبارتنداز: معاون عربی و آفریقای وزارتخارجه دوران اصلاحات و مشاور سیدمحمدی خاتمی، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات وزارتخارجه، عضو موسس جبهه مشارکت.
علی جنتی
علی جنتی اگرچه پسر آیتالله جنتی است اما برخلاف پدرش از لحاظ سیاسی جزو شخصیتهای نزدیک به آیتالله هاشمیرفسنجانی است. رییس صدا و سیمای خوزستان، استانداری خوزستان، رییس دفتری هاشمیرفسنجانی در مجلس، دوبار سفیر ایران در کویت ومعاون سیاسی وزارت کشور از سوابق علی جنتی است. جنتی رفاقت صمیمانهیی با حسن روحانی دارد و به نظر میرسد که او یکی از اعضای تیم جدید هستهیی ایران باشد.
فریدون وردینژاد
وردینژاد اگرچه به جز یک دوره سفارت در چین، در زمان ریاستجمهوری آقای خاتمی، سوابق خاصی در سیاست خارجی ندارد، اما بهدلیل حضور پررنگ رسانهیی در دوران اصلاحات و سوابق اجرایی وی که شامل هشت سال مدیریت خبرگزاری ایرنا و همچنین روزنامه ایران از ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۰، سفیر ایران در چین، از موسسان حزب اعتدال و توسعه، استاد رشته مدیریت در دانشگاه تربیتمدرس، معاون پیشین نیروی قدس سپاه، عضویت در کمیته سیاسی، علمی و راهبردی سند چشمانداز ۲۰ ساله نظام در مجمع تشخیص مصلحت و عضویت در کمیته سیاست خارجی و روابط بینالملل مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام میشود و با توجه به اینکه از افراد نزدیک به روحانی است، از اعضای احتمالی ترکیب تیم سیاست خارجی او خواهد بود. وردینژاد در سال ۱۳۸۹ به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه تهران بازنشسته شد.
محمود واعظی
دکتر واعظی از دیپلماتهای قدیمی وزارت خارجه از سال ۱۳۶۵ به این وزارتخانه پیوسته است. سمتهای اجرایی دکتر واعظی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی به ترتیب عبارتنداز: مدیرعامل شرکت مخابرات ایران از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵، مشاور وزیر خارجه از سال ۶۵ تا ۶۶، معاون سیاسی اروپا و امریکای وزارتخارجه از سال ۶۸ تا ۷۶، معاون اقتصادی وزارت خارجه از سال ۷۶ تا ۷۸، معاون پژوهشهای سیاست خارجی مرکز تحقیقات استراتژیک از سال ۷۸ تاکنون. او همچنین معاون اروپای وزارتخارجه در دهه ۸۰ و مشاور دکتر روحانی در امور سیاست خارجی است. واعظی جدا از حضور احتمالی در تیم هستهیی جدید از کاندیداهای اصلی وزارت خارجه دولت یازدهم نیز است.
علیاکبر صالحی
صالحی اگرچه وزیر خارجه دولت احمدینژاد است و روزگذشته اعلام کرد که تاکنون صحبتی از سوی روحانی با وی برای ماندن در تیم جدید هستهیی نشده است اما با توجه به سوابق وی و همچنین حضورش در تیم مذاکرات هستهیی زمان روحانی یکی از گزینههای احتمالی تیم جدید هستهیی ایران است. صالحی میتواند روند مذاکرات هستهیی فعلی را در اختیار تیم جدید بگذارد. سوابق وی به ترتیب عبارتند از: رییس سابق دانشگاه صنعتی شریف، نماینده دایمی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، عضو تیم مذاکرهکننده هستهیی در دوره روحانی، معاون وزیر علوم و سفیر ایران در سازمان کنفرانس اسلامی در جده.
محمد سعیدی
معاون سابق برنامهریزی، بینالملل و امور مجلس سازمان انرژی اتمی و تیم مذاکرهکنندگان که هماکنون اخبار دقیقی از فعالیتهای وی در دسترس نیست.
غلامعلی خوشرو
خوشرو نیز در کنار امینزاده و صدر از مدیران و معتمدان خاتمی بود که وارد عرصه دیپلماسی شد. سوابق او عبارت است از معاون بینالملل وزارت خارجه، عضو تیم مذاکرهکننده هستهیی و از اعضای ارشد جبهه مشارکت.
محمدمهدی آخوندزاده
او سفیر فوقالعاده و تامالاختیار در جمهوری فدرال آلمان بود و بعد به عضویت تیم هستهیی درآمد. برخی از سوابق آخوندزاده در حوزه مسائل دیپلماتیک عبارتند از: مشاور وزیر امورخارجه در امور کشورهای مشترکالمنافع، سفیر جمهوری اسلامی ایران در هندوستان، مدیرکل حوزه وزیر خارجه، مشاور شورای عالی امنیت ملی و مدیر بخش آسیا در مرکز تحقیقات استراتژیک، معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه، قائم مقام وزیر امور خارجه و معاون خاورمیانه و مشترکالمنافع وزارت امور خارجه و سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان.
منبع: اعتماد