بیشترین افسردگی‌ها در دهه‌های دوم و سوم زندگی اتفاق می‌افتد.

دکتر جمال اعتمادی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: افسردگی یکی از اختلالات شایع روانپزشکی است که از نظر شیوع، بعد از اضطراب و قبل از وسواس قرار می گیرد.
این روانکاو افزود: استرس‌ها و فشارهای روزمره زندگی معمولا موجبات تغییرات زیست شناختی (بیولوژیک) می‌شود که نهایتا موجب به‌هم ریختگی تنظیم موادی همچون “سرتونین” و “کاتکول آمین‌ها” می‌شود؛ افسردگی شامل سه دسته خفیف، متوسط و شدید است؛ افسردگی خفیف و متوسط عمدتا واکنشی و حاصل دید و بینش غلط و خطاهای شناختی است اما، افسردگی شدید حاصل بهم ریختگی مواد نشاط آور بدن (سرتونین) است.
وی عنوان کرد: در بعضی از اختلالات روانپزشکی ژن و توارث، همچون در اختلالات دو قطبی ‌نقش دارد اما در افسردگی خالص معمولا ژنتیک کمترین تاثیر را در انتقال بین نسلی دارد.
اعتمادی تاکید کرد: افسردگی در تمامی سنین حتی در نوزادان و کودکان تا سالمندان امکان بروز ‌و ظهور دارد و در دهه‌های دوم و سوم زندگی، افسردگی شیوع بیشتری دارد.
این متخصص اعصاب و روان و رفتار ادامه داد: مطالعات نشان داده که ۱۰ درصد آقایان در کل زندگی امکان ابتلا به افسردگی و ۱۵ درصد خانم‌ها در طول زندگی امکان ابتلا به افسردگی دارند.
وی ادامه داد: علت این‌که افسردگی در خانم‌ها از آقایان بیشتر است به طور دقیق مشخص نیست اما، قطعا هورمون‌های زنانگی و فشار حاصل از محرومیت‌های فرهنگی و تاریخی و ناهمگونی در روابط بین فردی، نقش موثری در ایجاد استرس‌های روزمره داشته و بدیهی است که این استرس‌ها در ایجاد اختلالات روانپزشکی نقش بارزی دارد.
این روانکاو در خصوص افسردگی دوران بارداری نیز عنوان کرد: در دوران بارداری به طور شایع، مقداری، خلق زن باردار تغییر می‌یابد که تا این حد طبیعی است اما اگر میزان افسردگی افزایش یابد و عملکرد زن باردار را چنان بهم بریزد که از بارداری خود پشیمان و به دنبال دفع جنین باشد و روابط بین فردی را مختل کند، قطعا اختلال افسردگی وجود دارد که نیاز به درمان دارد.
وی با بیان این‌که افسردگی پس از زایمان یکی دیگر از افسردگی‌هایی است که در زیر مجموعه افسردگی‌های اساسی قرار دارد، عنوان کرد: هرگونه افسردگی که اختلال عملکرد فردی ایجاد کند و در یک ماهه پس از زایمان اتفاق افتد تحت عنوان افسردگی پس از زایمان شناخته می‌شود که علایم آن می تواند شامل ناتوانی در مراقبت و تغذیه نوزاد‌، بدرفتاری با نوزاد همراه با اختلالات خواب و خوراک باشد.
اعتمادی، داشتن خلق افسرده و اظهار غمگینی و کاهش لذت و علاقه به زندگی از را از علائم اصلی افسردگی و اختلالات خواب و خوراک‌، کاهش وزن در نوع کم خوری، کاهش لذت از فعالیت‌های لذت بخش‌، کم فعالیتی و پر فعالیتی جنسی، نا‌امیدی و احساس بی یار و یاوری، احساس مرگ و افکار خودکشی‌ و ناتوانی از انجام کارهای روزمره تحت عنوان افت عملکرد شغلی را از عوامل فرعی افسردگی دانست.
وی تصریح کرد: بعضی از افسردگی‌ها فصلی هستند که معمولا در پاییز و بهار اتفاق می‌افتد و اگر یک بیمار علایم افسردگی اش در دو سال متوالی در یک فصل ظهور و بروز کند اختلال افسردگی او فصلی است که درمان‌های ویژه‌ای دارد.
اعتمادی با بیان این‌که کار روزمره فیزیکی شدید هیچگاه جایگزین ورزش نمی‌شود، تاکید کرد: در افسردگی خفیف و متوسط، انجام ورزش در کنار درمان‌های دیگر موثر است؛ در این صورت، ورزش باید هر روز در ساعت ثابت صبح یا عصر و حداقل۳۰ دقیقه و با تداوم در ۶ هفته انجام شود و سپس به طور سازمان یافته ادامه یابد.
وی تصریح کرد: گریه دلالت بر خلق افسردگی دارد و می‌تواند علامتی از افسردگی باشد؛ در مسیر درمان بیماران افسرده‌ای که می‌خواهند گریه کنند اما نمی‌توانند، گاهی اتفاق می‌افتد ‌که ‌بروز و ظهور گریه با نوعی هیجان همراه است که نباید مانع آن شد؛ چه بسا در تخلیه هیجانات و ایجاد آرامش می‌تواند نقش شایان توجهی داشته باشد.
اعتمادی درباره ارتباط افسردگی با رفتارهای ناسالم، اظهار کرد: مطالعات نشان داده است بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری در کلیه سنین به خصوص در کودکان و نوجوانان ریشه در اختلال افسردگی و اضطرابی دارد و آسیب شناسی رفتاری به گونه‌ای دلالت بر درمان این اختلال به عنوان منشا رفتارهای ناسالم دارد.
وی متذکر شد: هیچ سند قابل قبولی وجود ندارد که نوع خاصی از مواد غذایی یا گیاهی موجبات ایجاد علائم افسردگی شود و توصیه خاصی برای رژیم غذایی بیماران افسرده وجود ندارد اما، در طب سنتی معتقدند که بیماران افسرده بهتر است از غذاهای سرد کمتر استفاده کنند و از زعفران و گلاب که تا حدودی خلق افسرده را کاهش می‌دهد استفاده کنند.
وی با تاکید بر این‌که بیماران افسرده بدون شک بدون از دست دادن زمان در هر مقطع و شرایطی که قرار دارند باید به روانپزشک مراجعه کنند، گفت: درمان دارویی در گام اول از اولویت بسیار بالا برخوردار است و در میانه راه، روان درمانی و مشاوره هم موثر است و بیماران نباید از درمان دارویی غافل شوند.
این روانپزشک خاطرنشان کرد: نوعی تفکر غلط نسبت به مصرف داروهای روانپزشکی وجود دارد مبنی بر این‌که اعتیادآور است که این تفکر کاملا غلط و در صورتی که درمان توسط یک روانپزشک دلسوز و آگاه صورت بگیرد، جای نگرانی وجود ندارد؛ در مواقع نادری امکان دارد لازم باشد یک بیمار افسرده همچون یک بیماری که به فشارخون مبتلا است تا پایان عمر حداقلی از دارو را مصرف نماید که نباید از این موضوع غافل شد.