گروه جامعه-فرهاد کیانفرید: قلع و قمع، گرد و خاک، کودتا و… اینها واژگانی است که این روزها به فعالیتهای عجیب مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی در پی بازنشستگیهای یکباره اساتید و تغییر چهره هیئت علمی دانشگاهها اطلاق میشود. برخی منابع خبری در روزهای گذشته خبر دادهاند که «شریعتی» رییس دانشگاه علامه طباطبایی تهران، در تعطیلات تابستان سالجاری بسیاری از اساتید را بازنشسته کرده و در روزهای اخیر ۱۰۰ نفر از از دانشجویان دکتری، مدیران و کارکنان این دانشگاه را خارج از رویههای متعارف به عضویت هیئت علمی این دانشگاه درآورده است. خبری که بلافاصله با واکنش تند شریعتی روبرو شد که گفت: «مگرکازینو باز شده که این همه جو درست کردند، مگر قمارخانه درست کردیم؟ ما باید کیفیت کار را افزایش دهیم حال حضرات از اینها خوششان نمیآید من چه کنم؟ میگویند شریعتی کودتا کرده، کودتا علیه کی؟ علیه جهل؟ من همیشه علیه جهل کودتا میکنم.» در این حال شاید رجوع به اساتیدی که خود تحت تاثیر تصمیمات مدیریتی دانشگاه علامه قرار گرفتهاند، بتواند پرده از حقایق دانشگاه علامه بردارد و دکتر «پرویز پیران» استاد اخراجی دانشگاه علامه در گفتوگو با «قانون آنلاین» از این حقایق گفته است.
• تصمیمات غیر منطقی مدیریت علامه
پیران در گفتوگوی خود با بیان اینکه «من به عنوان کسی که قربانی تصمیمات آقای شریعتی است طبعا هرچه بگویم گمان میکنند که من حتما با بغض و کینه صحبت میکند» میگوید: باید بگویم که از روزی که از دانشگاه رانده شدهام تا به امروز هرکجا صحبتی از آقایان شریعتی و دکتر شفیع آبادی معاون آموزش و معاون دانشکده آقای رضا جلیل و مدیر گروه و دوتن از اساتید قدیمی گروه جامعهشناسی که در این بحث دخیل بودن سپاسگزاری کردم چراکه از هر نظر به نفع بنده شد. هم از نظر احترامی که مردم به من داشتند و همچنین از نظر مالی و زندگی حرفهای به شدت به نفع من شد. اولا عضویتهای متعددی در دانشگاههای معتبر دنیا به دست آوردم و با آنها همکاری میکنم، لذا از این آقایان بابت دخالتشان ممنونم. این استاد علامه درباره دلیل اخراج خود میافزاید: دلیل اخراج من را رکود علمی اعلام کردند به طوری که در بندی از این حکم مستقیما به این مسئله اشاره شده بود که بنده دارای سواد کافی نیستم. پیران درباره تصمیمات اخیر شریعتی تاکید میکند: به طور کلی رویه کاری وی این است که اگر کمترین مخالفتی با ایشان یا تصمیماتشان بشود انگهای مختلفی را به معترضان و مخالفان خود میچسباند و یکی از ویژگیهای رایج شده در زمان ایشون در علامه دروغ بدون حد و مرز است. من شاهد بودم و میتوانم ثابت کنم که تمام استخدامها مستقل انجام شده و تمامی دانشجویان خوب که مشغول تحصیل و به دنبال علم بودند، همه رانده شدند و دلیل این امور تصمیمات فردی ایشان بود و هر زمان اعتراضی هم اتفاق میافتاد به شدت فرد را منکوب میکردند و هزاران انگ زدند.
• علوم اجتماعی در علامه به فلاکت کشیده شده است
پیران با اشاره به این مسئله که علوم اجتماعی در این دانشگاه به فلاکت کشیده شده است گفت: مسئلهای که من همیشه دغدغه آن را دارم فلاکت علوم اجتماعی است و ایشون در راس این گروهی هستند که این علوم را به این فلاکت انداخته است. اینکه میگویم بدون دلیل و منطق نیست. اگر به آمار و رتبه این دانشگاه توجه کنید طی این ۸سال از لحظ کیفی چندین پله سقوط کرده است. بارها در انتشارات، کتابهای دزدی را به اسم دیگران منتشر کرده است. مجلههای این دانشگاه را به افراد بیطرف بدهید مورد ارزیابی قرار دهند تا متوجه شوید که چقدر غلطآموزی میکنند. پرویز پیران در پایان دلیل این تصمیمات را اینگونه بیان کرد: اساسا از نظر روانشناسی کسانی که مدارکشان معادل سازی شده است دو دسته هستند یک گروه این را یک نعمت خدادادی فرض کردند و با اساتیدی که با زحمت این مدرک را گرفتند همکاری کردند و در کنارشان بودند اما گروه دیگر کسانی بودند مانند آقای شریعتی که بعد از معادلسازی دچار بغض و کینهای از اساتید شدند و این اساتید زحمتکش را نابود کردند و کنار گذاشتند. «مهدی تقوی» از دیگر استید دانشگاه علامه نیز در گفتوگو با سایت قانون با اشاره به اینکه آمارهای منتشر شده از اعضای جدید هیئت علمی صحیح نیست و درحدود ۴۰ نفر هستند میگوید: این طرح راکه هیئت علمی را از میان دانشجویان دکترا که توانایی و قابلیت دارند انتخاب کنند، من مطرح کردم و هدفمان این بود که از خروج نیروهای کارآمد جلوگیری کنیم و درهمین دانشگاه بمانند. تقوی به این مسئله هم اشاره کرد که شریعتی تصمیات اشتباهی هم در مدت ریاست خود گرفته است و آن را مربوط به افرادی میدانست که به وی مشاوره میدهند.
• عملکرد دانشگاه علامه در سالهای اخیر
اما صدرالدین شریعتی که ۸سال است با وجود تمام انتقادها بر مسند ریاست این دانشگاه حضور دارد، دوم مهر ماه سال ۱۳۸۴ بود که وزارت علوم دولت نوپای محمود احمدینژاد اولین تغییر را در سطح مدیران دانشگاهی ایران ایجاد کرد و حجت الاسلام سید صدرالدین شریعتی جانشین نجفقلی حبیبی در دانشگاه علامه اعلام کرد تا دوران ۸ساله ریاست حبیبی پایان یابد و تغییرات جدی نیز در این دانشگاه آغاز شود. شریعتی از همان آغاز به کار خود با مقوله اخراج استاد و دانشجو میانه خوبی داشت. اولین اقدام خود را در این رابطه، بهمن ماه سال ۸۴ رقم زد و دکتر حسن نمک دوست تهرانی عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه را به نوعی از دانشگاه اخراج کرد. شریعتی قرارداد این استاد محبوب را که به عنوان پژوهشگر برگزیده سال نیز انتخاب شده بود، تمدید نکرد و عملا باعث ایجاد یک بحران در دانشکده ارتباطات شد. طی چند روز دانشجویان این دانشگاه تحصن کردند و برای بازگشت نمک دوست تمام تلاش خود را به کار بردند تا اینکه با دخالت دکتر کاظم معتمدنژاد پدر ارتباطات ایران و فشار دانشجویان نمکدوست توانست به دانشگاه برگردد. هرچند این پروژه شریعتی باشکست روبرو شد اما پروژههای دیگرش همگی با موفقعیت انجام شد. در همان زمان تدریس دکتر مردیها نیز در دانشکده علوم سیاسی با وقفه روبه شد. دومین پروژه آغاز شده بود. مرتضی مردیها به دلیل آنچه که بیارتباط بودن مدرک تحصیلی با حوزه تدریس گفته میشد برای تدریس محدود شد. مردیها با فشار دانشگاه گروه خود را تغییر و به دانشکده ادبیات آمد تا خود را در گروه فلسفه جای دهد. گروهی که به سختی اغیار را در خود راه میداد اما مردیها بلاخره موفق شد در سال ۸۶ به گروه فلسفه دانشگاه علامه وارد شود و در آنجا فلسفه و تاریخ علم، روش تحقیق و واحدهای از این دست را تدریس کند. مردیها ۲سال بعد به طور کامل و با حکم صدرالدین شریعتی از دانشگاه اخراج شد. او برای همیشه با دانشگاه علامه طباطبایی خداحافظی کرد. اما هیچ نمایندهای از حقش دفاع نکرد. سومین پروژه شریعتی کنار گذاشتن اساتید با تجربه به بهانه بازنشستگی بود. دکتر میر جلالالدین کزازی استاد ادبیات فارسی یکی از این اساتید بود. او در اواخر تابستان سال ۸۶ و قبل از آغاز سال تحصیلی جدید بازنشسته شد. ابتدا گفته شد کزازی اخراج شده است اما خود استاد این مسئله را تکذیب کرد و اعلام بازنشستگی نمود. اما شاهکار رییس دانشگاه علامه طباطبایی در سال۸۸ رقم خورد. او در اقدامی عجیب و بیسابقه ۱۲تن از اساتید با تجربه و کاردان دانشکده اقتصاد علامه را بازنشسته کرد تا نشان دهد چقدر به تئوری حذف علاقه و اعتقاد دارد. شریعتی ابتدا در توجیه این اقدام بازنشستگی را امری طبیعی دانست اما بعد از مدتی دلایل دیگری را برای بازنشسته کردن اساتید اقتصاد عنوان کرد. او نیت اخلال در امتحانات دانشگاه از سوی اساتید و تبدیل کردن گروه اموزشی توسعه دانشکده اقتصاد به باشگاه سیاسی را از دلایل ارائه این حکم بازنشستگی برای آنها عنوان کرد. به این ترتیب اساتید گروه توسعه دانشگاه علامه بازنشسته شدند. گروه توسعه منحل شد. هیچ نمایندهای هم اعتراض نکرد. گام بعدی با رویکرد اسلامی سازی دانشگاهها آغاز شد. موضوع تفکیک جنسیتی دانشگاهها برای اولین بار در علامه طباطبایی مطرح شد و به اجرا رسید. در ابتدا کلاسهای دختران و پسران تفکیک شد. صدرالدین شریعتی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، در شهریور سال ۹۱گفت در ۳۲۲۰ کلاس درس این دانشگاه جداسازی جنسیتی صورت گرفته است. شریعتی تاکید کرد که در این دانشگاه، کلاسهای همه رشتهها جداسازی شدهاند مگر در مواردی که این تفکیک باعث میشده تا ظرفیت برخی از کلاسها به «دو تا سه نفر» برسد. تفکیک جنسیتی در دانشگاه علامه طباطبایی تا جایی پیش رفته است که رییس دانشگاه از راه اندازی «پردیس دختران» خبر داد. شریعتی گفت که هدف از این کار این است که «میخواهیم به دانشجویان دختر حرمت بیشتری دهیم و حتی استادان خانم را هم در پردیس دختران جذب میکنیم!
سقوط باورنکردنی علامه طباطبایی
این اقدامات شریعتی در حالی انجام میشود که بر اساس فهرست منتشره شده وزارت علوم در سال گذشته، دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان برزگترین دانشگاه علوم انسانی خاورمیانه، با سقوطی باور نکردنی حائز امتیاز یک از صد نیز نگردیده است. بر این اساس دانشگاه تهران به عنوان برترین دانشگاه ایران به عنوان معیار در نظر گرفته شده و امتیاز صد از صد را به خود اختصاص داده و بقیه دانشگاهها در مقایسه با دانشگاه تهران ارزیابی شدهاند. در این فهرست سقوط دانشگاه علامه طباطبایی قابل توجه است که با کسب امتیازی کمتر از یک درصد، جایگاه ۵۳ را در میان دانشگاههای دولتی و۸۷ را در دانشگاههای دولتی و آزاد کسب کرده است. البته علاوه بر این رتبه بندی، اخیرا رتبه بندی مرکز منطقهای اطلاع رسانی علوم و فناوری نیز منتشر شده که کمی جدیدتر است و براساس این رتبه بندی نیز دانشگاه علامه طباطبایی در ردیف ۵۹ قرار دارد. در همین خصوص سیدصدرالدین شریعتی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی همان زمان در گفتوگو با خبرگزاری فارس، به نتایج رتبهبندی دانشگاهها انتقاد کرد و گفت: این رتبهبندیها مبنایی ندارد و نه تنها ما رتبهبندیهای اعلام شده را قبول نداریم بلکه وزارت علوم نیز این رتبهبندیها را قبول ندارد. با گذشت هشت سال از ریاست صدر الدین شریعتی و پس از پایان کار محمود احمدینژاد و تشکیل دولت تدبیر و امید، دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی و اساتید این دانشگاه منتظر ایجاد تغییرات اساسی در تنها دانشگاه علوم انسانی کشورند. تغییراتی که قاعدتا اولین گام آن در حوزه مدیریت دانشگاه است. باید دید که این تغییرات چه زمانی رخ میدهد. شاید صدرالدین شریعتی اولین رییس دانشگاهی باشد که صندلی خود را واگذار میکند.