دکتر سیمین وحیدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا -منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه احتمال تشکیل سنگ‌های ادراری در ۱۰ تا ۳۰ درصد افراد وجود دارد، افزود: سنگ‌های ادراری در مردها ۲ تا ۳ برابر شایع‌تر از زنان است و این به علت وجود هورمون مردانه (آندروژون)، تحرک زیاد و تعریق بیشتر در مردان است.
وی شایع‌ترین سنگ‌ها را ترکیبات کلسیم اگزالات دانست و گفت: امکان وجود این نوع از سنگ‌ها در تمام سنین وجود دارد. مبتلایان به این نوع سنگ‌ها باید از مصرف موادی که حاوی اگزالات بالا هستند مانند ریواس، بادام زمینی، توت فرنگی، قهوه و چای سیاه پرهیز کنند.
اقدام به درمان سنگ کلیه قبل از بارداری
این جراح کلیه و مجاری ادراری یِادآور شد: در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند، احتمال ورود سنگ‌های ادراری وجود دارد، در زنان باردار سنگ سازی بیشتر نیست اما دفع سنگ در این دوره بیشتر است بنابراین توصیه می شود قبل از اقدام به بارداری، برای دفع و درمان سنگ کلیه اقدام شود.
سنگ‌های ادراری و کلیوی همیشه علامت دار نیستند
وحیدی با بیان اینکه سنگ ای ادراری و کلیوی همیشه علامت دار نیستند، گفت: سنگ بدون انسداد اغلب بدون علامت است و ممکن است سنگی تمام کلیه را پر کند ولی علامت نداشته باشد، بنابراین برای تمام افراد از بدو تولد تا پایان عمر هر ۶ ماه سونوگرافی کلیه‌ها و مثانه پر و خالی و آزمایش ادرار توصیه می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: علائم درد سنگ‌های کلیوی به خصوص در زمان ایجاد انسداد در حالب به صورت دردهای پهلو است که به شکل کولیکی است و این دردها اغلب با انتشار به ناحیه ناف و پایین شکم ممکن است همراه باشد.
عوامل ارثی تاثیر کمی در ایجاد سنگ‌های ادراری دارد
وحیدی با اشاره به اینکه درصد کمی از علل بروز سنگ‌های ادراری می‌تواند عوامل ارثی باشد، گفت: سنگ‌های ۵ تا ۷ میلی متر احتمال عبور از حالب را دارند اما سنگ‌های بزرگتر انسداد ایجاد می کنند و نیاز به مداخله اورولوژیست برای درمان دارند.
این جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری در خصوص راه‌های درمان سنگ کلیه گفت: سنگ های کلیوی کمتر از ۲ سانتی متر، به طور معمول سنگ شکنی می‌شوند اما سنگ‌های بزرگتر از ۲ سانتی متر نیاز به مداخله جراحی دارند که با روش درمانی سنگ شکنی از طریق پوست (pcml) انجام می شود.
وی افزود: سنگ های حالبی ۵ تا ۷ میلی متر، امکان دفع با دارو را دارند اما سنگ‌های بزرگتر نیاز به مداخله اورولوژیست دارند که امروزه با روش سنگ شکنی داخل حالب (TUL) انجام می شود و کمک کننده است.
جلوگیری از بروز سنگ کلیه با مصرف متناوب میوه در طول روز
وحیدی تصریح کرد: مصرف میوه باید از صبح همراه با صبحانه شروع شود و فقط به شب خلاصه نشود و مصرف مایعات به خصوص آب ۱ تا ۲ لیوان قبل از هر وعده غذایی توصیه می شود.
وی افزود: مصرف لبنیات حتی در فرد سنگ ساز تا روزی ۳ لیوان شیر در روز مجاز است ولی مصرف گوشت، مرغ و نمک باید محدود شود.
دفع سنگ کلیه با ورزش
وحیدی در خصوص ساده ترین ورزش برای دفع سنگ گفت: افرادی که سنگ کلیه دارند می توانند برای دفع سنگ در منزل روی زمین دراز کشیده و دست ها را بالا برده و آهسته غلت بزنند، همچنین طناب زدن برای درمان سنگ های حالب ۵ تا ۷ سانتی متر و خروج سنگ از حالب به مثانه کمک کننده است.
مهمترین عوارض ناشی از سنگ کلیه، دیالیز است
این متخصص جراح کلیه و مجاری ادراری با اشار به این که سنگ‌ها می توانند باعث انسداد سیستم ادراری، تخریب بافت کلیه و فشار خون شود، افزود: مهم ترین عوارض سنگ کلیه نارسایی در کلیه و دیالیز است و بیشترین سنگ‌های کلیه مربوط به کمبود آب و افزایش مصرف پروتئین است.
وحیدی در پایان خاطرنشان کرد: افرادی که بیشتر از سه سنگ در سال تولید می کنند و سنگ ساز هستند باید تحت آزمایشات تشخیصی کامل تری قرار گیرند و از مصرف گوشت و نمک پرهیز کنند. همچنین باید در روز به مقداری مایعات و آب مصرف کنند که میزان ادرار آنها ۲ لیتر در یک روز باشد.
