حشمتالله فلاحت پیشه:مذاکرات میان ایران و۱+۵ در مراحل پایانی خود قرار دارد و بخش عمدهای ازآن به صورت محرمانه پیگیری میشود. درچنین شرایطی براساس نظرات و موضعگیریها میتوان این احتمال را داد که به نتیجه رسیدن مذاکرات قطعی است. حتی بعضی نظرات صاحبنظران نشان میدهد که تمام شرایط برای یک توافق خوب مهیا شده است.
بخش عمدهای از دیپلماسی امروز در جهان، به نتیجه دیپلماسی ایران معطوف شده است و درعمل وزرای خارجه شش قدرت دنیا محل مذاکرات را مکانی برای قدرتنمایی خود در حلوفصل پرونده هستهای ایران تبدیل کردهاند و سایر مسائل کاری خود را به صورت حاشیهای انجام میدهند تا جایی که اگر ضرورتی ایجاد کند که در نقطهای دیگر غیر از محل مذاکرات حاضر شوند و کاری را انجام دهند بعد از انجام ماموریت به سرعت به محل مذاکرات هستهای بازگردند.
جنب و جوش وزرای خارجه غربی و همچنین وزیر خارجه ایران نشاندهنده آن است که اظهارنظرهای سیاسی به شدت دیپلماتیک شده و طرفین سعی دارند اظهارنظری نکنند که باعث ایجاد یأس و ناامیدی در مذاکرات شود و تلاش میکنند مواضع ملایمی اتخاذ کنند که کاملا با مواضع قبلی آنها متفاوت است و اعضای مختلف سعی میکنند در حین مذاکرات به فکر منابع خود باشند. البته اتفاق مثبتی چند روز پیش افتاد و برخی اعضای اتحادیه اروپا برخی تحریمها را به حالت تعلیق درآورند و برخی دیگر از تحریمهای قبلی را که به حالت تعلیق درآمده بود مجددا تعلیق کردند که نشان داد اروپاییها تلاش دارند درطول هفت روز تمدید شده مواضع مثبتی ازخود نشان دهند. از طرفی وزارت خزانهداری آمریکا نیز نوعی اغماض در مورد قراردادهای نفتی از خود نشان داده است. چنین مواردی نشان میدهد طرفین میخواهند شرایط مثبتی را برای انجام توافق به وجود آورند. البته سفر آقای آمانو نیز در شرایط حساس فعلی مثبت ارزیابی میشود. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اولین بار سفری سیاسی به ایران داشت. لذا به نظر میرسد وی در سفر به ایران قصد داشت نشان دهد اجرای پروتکل الحاقی در مورد ایران مانند سایرکشورهای دنیا خواهد بود و به عبارتی آژانس درخواستی فراتر از پروتکل الحاقی و انپیتی از ایران ندارد. البته فرانسه نقش تکراری خود را در این میان بازی میکند.
فرانسویها هیچگاه اثر زیادی برمذاکرات نداشتهاند همان طور که در سیاست خارجی اتحادیه اروپا همواره در حاشیه قرار گرفتهاند. فرانسه دوست دارد به بهانه امضای توافق، امتیازات ویژهای به دست آورد به همین دلیل است که مواضع وزیر خارجه این کشور نوسانهای زیادی دارد. بهطور کلی شرایط فعلی شرایط خوبی برای توافق تلقی میشود و اگر توافقی صورت نگیرد یک استثنای کاملا نادر به وجود آمده است.
بخش عمدهای از دیپلماسی امروز در جهان، به نتیجه دیپلماسی ایران معطوف شده است و درعمل وزرای خارجه شش قدرت دنیا محل مذاکرات را مکانی برای قدرتنمایی خود در حلوفصل پرونده هستهای ایران تبدیل کردهاند و سایر مسائل کاری خود را به صورت حاشیهای انجام میدهند تا جایی که اگر ضرورتی ایجاد کند که در نقطهای دیگر غیر از محل مذاکرات حاضر شوند و کاری را انجام دهند بعد از انجام ماموریت به سرعت به محل مذاکرات هستهای بازگردند.
جنب و جوش وزرای خارجه غربی و همچنین وزیر خارجه ایران نشاندهنده آن است که اظهارنظرهای سیاسی به شدت دیپلماتیک شده و طرفین سعی دارند اظهارنظری نکنند که باعث ایجاد یأس و ناامیدی در مذاکرات شود و تلاش میکنند مواضع ملایمی اتخاذ کنند که کاملا با مواضع قبلی آنها متفاوت است و اعضای مختلف سعی میکنند در حین مذاکرات به فکر منابع خود باشند. البته اتفاق مثبتی چند روز پیش افتاد و برخی اعضای اتحادیه اروپا برخی تحریمها را به حالت تعلیق درآورند و برخی دیگر از تحریمهای قبلی را که به حالت تعلیق درآمده بود مجددا تعلیق کردند که نشان داد اروپاییها تلاش دارند درطول هفت روز تمدید شده مواضع مثبتی ازخود نشان دهند. از طرفی وزارت خزانهداری آمریکا نیز نوعی اغماض در مورد قراردادهای نفتی از خود نشان داده است. چنین مواردی نشان میدهد طرفین میخواهند شرایط مثبتی را برای انجام توافق به وجود آورند. البته سفر آقای آمانو نیز در شرایط حساس فعلی مثبت ارزیابی میشود. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اولین بار سفری سیاسی به ایران داشت. لذا به نظر میرسد وی در سفر به ایران قصد داشت نشان دهد اجرای پروتکل الحاقی در مورد ایران مانند سایرکشورهای دنیا خواهد بود و به عبارتی آژانس درخواستی فراتر از پروتکل الحاقی و انپیتی از ایران ندارد. البته فرانسه نقش تکراری خود را در این میان بازی میکند.
فرانسویها هیچگاه اثر زیادی برمذاکرات نداشتهاند همان طور که در سیاست خارجی اتحادیه اروپا همواره در حاشیه قرار گرفتهاند. فرانسه دوست دارد به بهانه امضای توافق، امتیازات ویژهای به دست آورد به همین دلیل است که مواضع وزیر خارجه این کشور نوسانهای زیادی دارد. بهطور کلی شرایط فعلی شرایط خوبی برای توافق تلقی میشود و اگر توافقی صورت نگیرد یک استثنای کاملا نادر به وجود آمده است.