این خسوف که سی و چهارمین ماه گرفتگی کامل از هفتاد و یک گرفت ساروس ۱۳۰ است در شبانگاه چهارشنبه ۲۵ خرداد ماه جاری به وقوع میپیوندد که تقریبا نیمی از ساکنان زمین در جنوب آمریکا، اروپا، آفریقا، استرالیا و آسیا از جمله ایران شاهد این پدیده جذاب آسمانی میباشند.
این پدیده زیبای نجومی از ساعت ۲۲ و ۵۳ دقیقه چهارشنبه ۲۵ خرداد آغاز و در ساعت ۲۳ و ۵۳ دقیقه، سایه زمین تمام قرص ماه را میپوشاند و ماهگرفتگی کلی (گرفت کامل) نسبتا طولانی که تا ساعت ۱ و ۳۳ دقیقه بامداد پنجشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۰ ادامه دارد آغاز می شود. پس از آن ماه شروع به خروج از سایه (باز شدن) میکند.
پایان ماهگرفتگی در ساعت ۲ و ۳۲ دقیقه اتفاق میافتد.
این گرفتگی کلی در تمام ایران قابل رؤیت خواهد بود. همچنین در آسیا (به جز بخشی از شمال روسیه)، اروپا (به جز بخشی از شمال اروپا)، آفریقا، آمریکای جنوبی (به جز بخشی از شمال غربی)، اقیانوسیه و جنوبگان مشاهده خواهد شد.
به گفته منجمان با توجه به زمان وقوع این واقعه در ایران که از ساعت ۲۲:۵۳ آغاز و ساعت ۲:۳۲ بامداد پنجشنبه ۲۶ خرداد پایان مییابد، هموطنانمان بهترین شرایط را برای رصد این پدیده خواهد داشت.
این خسوف سی و چهارمین گرفت از هفت و یک گرفت ساروس مذکور است. خسوف دروضعیت جزیی ساعت ۲۲:۵۳ اغاز و ۲:۳۲ به پایان میرسد.
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با بیان این که ماه گرفتگی شامگاه چهارشنبه و بامداد پنج شنبه سی و چهارمین گرفت از هفتاد و یک گرفت ساروس ۱۳۰ است، اظهار کرد: اولین گرفت از این ساروس در روز دوشنبه ۲۰ خرداد سال ۷۹۵ خورشیدی رخ داده و آخرین گرفت ساروس ۱۳۰ در روز جمعه چهار مرداد ۲۰۵۷ خورشیدی رخ خواهد داد. ۱۵ خسوف غیر مرئی (نیمسایهای)، ۴۲ ماه گرفت جزیی و ۱۴ گرفت کامل، هفتاد و یک گرفت ساروس ۱۳۰ را کامل میکنند.
وی خاطرنشان کرد: سهشنبه ۶ تیر ماه ۱۴۰۸ خورشیدی، طولانیترین خسوف کامل این ساروس به مدت یک ساعت و ۴۲ دقیقه و ۵۳ ثانیه به وقوع میپیوندد که مدت زمان آن با ماه گرفتگی ۲۵ خرداد ۹۰ بسیار بسیار نزدیک است (با اختلاف حدود یک دقیقه) و کوتاهترین خسوف کامل ساروس ۱۳۰ پنجشنبه ۲۰ شهریور ۱۵۳۴ خورشید، بسیار کوتاه و به مدت ۲ دقیقه و ۳۶ ثانیه خواهد بود.
عتیقی درباره زمان رخداد خسوف کامل بعدی در ایران گفت: خسوف بعدی شنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۰ رخ می دهد که در اغلب نقاط کشور ماه گرفتگی جزئی پیش از طلوع ماه آغاز میشود. این گرفتگی در آسیا، اروپا، شرق آفریقا، آمریکای شمالی، اقیانوسیه و جنوبگان قابل رؤیت است. پس از آن تا سال ۱۳۹۴ ماه گرفتگی کامل دیگری در کشور نخواهیم داشت که خسوف سال ۹۴ هم تنها در نیمی از کشور قابل رویت خواهد بود. ماه گرفتگی کامل بعدی که آن هم در سراسر کشور قابل مشاهده خواهد بود در سال ۱۳۹۷ رخ میدهد.
وی خاطرنشان کرد: برای رصد ماه گرفتگی نیاز به ابزار خاصی نیست و با چشم غیر مسلح نیز میتوان آن را مشاهده کرد. هر چند که برای عکاسی دقیقتر از این رویداد تلسکوپ به کمک منجمان میآید. نباید این گونه تصور کرد که خسوف برای چشم انسان مشکل ساز است و به هیچ وجه فیلتر خاص برای رصد ماه گرفتگی جهت جلوگیری از مشکل احتمالی به چشم نیاز نبوده و توصیه نمیشود. البته فیلتر ماه بر روی برخی تلسکوپها برای مشاهده ماه در وضعیت شدید نورانی میباشد تا از پایین آمدن حساسیت چشم جلوگیری کند.
عتیقی تصریح کرد: بررسی عوارض سطحی ماه که یکی پس از دیگری درون سایه زمین قرار میگیرد یکی از مطالعات رصدی این پدیده است که در کنار کنترل زمان آغاز و پایان گرفت ماه، شدت رنگ قرمز در خسوف شرایط اختفا احتمالی ستارگان در لحظه ماه گرفتگی و دهها مطالعه دیگر قرارمیگیرد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران تصریح کرد: تعدادی از علاقهمندان شرکت کننده در برنامه ویژه انجمن برای مشاهده این خسوف، برای اولین بار از فراز برج میلاد تهران این پدیده زیبای نجومی را رصد و تصویربرداری خواهند نمود.