به این بهانه می توان به چند نکته درباره چرایی این دیدار و رابطه ایران و محمود عباس اشاره کرد.
۱- محمود عباس یا ابومازن رئیس دولت فلسطین است. دولت ایران با تاسیس سفارتخانه و نمایندگی کامل دیپلماتیک در تهران، دولت مستقل فلسطین را به رسمیت شناخته است.
مرکز این دولت هم اکنون در شهر رام الله در کرانه باختری (بخش غربی) رود اردن است ولی به دنبال انتقال پایتخت به قدس شرقی (بخش شرقی شهر قدس یا بیت المقدس ) است.
اما در فلسطین دولت دیگری هم وجود دارد که محمود عباس آن را غیرقانونی و نامشروع می داند. گروه جنبش مقاومت اسلامی(حماس) در منطقه غزه دولت دارد و کنترل این منطقه را در دست دارد.
دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) به ریاست محمود عباس، دولت حماس در منطقه غزه را نامشروع و غیرقانونی می داند و می گوید کنترل منطقه غزه هم به مانند کرانه باختری باید در اختیار دولت رام الله باشد.
محمود عباس گروه حماس را متهم می کند که در سال ۲۰۰۷ به صورت غیرقانونی قدرت را در منطقه غزه در دست گرفته و این منطقه را اشغال کرده است.
دولت فلسطین و محمود عباس گروه حماس را یک گروه کودتاچی و برانداز علیه دولت مشروع فلسطینی می داند. حماس این اتهامات را رد می کند.
دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) به ریاست محمود عباس مستقر در شهر رام الله از سوی سایر کشورها و سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته می شود. دولت حماس در منطقه غزه فلسطین از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نمی شود.
گروه حماس یک گروه مقاومت ضداشغالگری اسرائیل است که تاکنون در جنگ ها و عملیات های مختلف توانسته ضربه های سنگینی را به اشغالگران اسرائیلی وارد کند.
۲- حمایت از فلسطینی ها و مبارزات ضداسرائیلی آنها یکی از سیاست های اصلی حکومت ایران از روزهای اولیه پس از پیروزی انقلاب سال ۱۳۵۷ به رهبری امام خمینی(ره) تاکنون است. یاسر عرفات (ابوعمار) مبارز فلسطینی و رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف در زبان فارسی و PLO در زبان انگلیسی) تنها چند روز بعد از پیروزی انقلاب به تهران آمد و با امام خمینی دیدار و نماز را به امامت او اقامه کرد.
در این سفر سفارت تعطیل شده اسرائیل در تهران تحویل ابوعمار شد تا او سفارت سازمان آزادیبخش فلسطین را در خیابان کاخ تهران (فلسطین کنونی) افتتاح کند و ایران در کنار معدود کشورهای جهان این سازمان را به عنوان تنها نماینده مردم فلسطین به رسمیت بشناسد.
سازمان آزادیبخش فلسطین بعدها بعد از امضای قرارداد صلح اوسلو با اسرائیل، به “تشکیلات” یا مجموعه حکمرانی و سپس به “دولت” ارتقا یافت
در حال حاضر اکثریت کشورهای جهان دولت فلسطین به ریاست محمود عباس را به عنوان دولت مستقل به رسمیت می شناسند.
۳- چرا محمود عباس رئیس دولت فلسطین با مریم رجوی دیدار کرد؟
دلیل این موضوع این است که عباس سعی می کند به این وسیله بر دولت ایران به دلیل حمایت اش از حماس اعمال فشار کند.
ایران سفارت دولت فلسطین در تهران را تحویل سفیر این دولت (به ریاست محمود عباس) داده است؛ با این حال ایران بعد از سال ۲۰۰۷ تاکنون از حماس حمایت می کند که این موضوع خشم مقامات دولت رام الله (تشکیلات خودگردان) را سبب شده است.
در سال ۲۰۰۷ به دنبال بالا گرفتن اختلافات میان محمود عباس و حماس و اقدام عباس در برکناری اسماعیل هنیه از نخست وزیری، اعضای حماس در درگیری مسلحانه با نیروهای امنیتی و پلیس وابسته به تشکیلات خودگردان، آنها را شکست داده و کنترل ادارات و سازمان های دولتی منطقه غزه را در دست گرفتند.
دولت فلسطین ( تشکیلات خودگردان ) این اقدام حماس را کودتا و اعضای حماس را به این دلیل کودتاچی و فعالان براندازی دولت فلسطین می داند. حماس این اتهامات را رد می کند.
به همین دلیل دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) تلاش می کند برای مقابله با اقدام ایران در حمایت از حماس، از گروه منافقین (مجاهدین خلق) حمایت کند تا از این طریق هم حمایت های ایران از حماس را هزینه زا کند و هم تهران را به دست برداشتن از رویه خود در حمایت از حماس تحت فشار قرار دهد.
از سال ۲۰۰۷ تاکنون مقامات ارشد تشکیلات خودگردان از جمله معاونان و مشاوران محمودعباس بارها در پاریس با سرکرده گروه منافقین دیدار کرده اند.
۴- برخی این دیدار محمود عباس با رجوی را در چارچوب برنامه های سعودی برای مقابله با ایران و در امتداد حضور بی سابقه شاهزاده سعودی ترکی فیصل رئیس سابق سازمان اطلاعات – امنیت سعودی در گردهمایی اخیر منافقین در پاریس می دانند که محل تأمل است.
۵- محمود عباس برای انتقاد از روابط ایران با حماس با رجوی دیدار کرد این در حالی است که هم اکنون تهران و حماس هم روابط گرمی ندارند. روابط ایران و حماس تا قبل از سال ۲۰۱۱ و آغاز بحران در سوریه خوب و نزدیک بود. ایران در جنگ های مختلف حماس و اسرائیل، به شدت از حماس حمایت کرد. با این حال بحران سوریه روابط ایران و حماس را سرد کرده است.
ایران از دولت قانونی سوریه به ریاست بشار اسد حمایت می کند و در مقابل حماس نه تنها از بشار اسد حمایت نکرد بلکه عملا در طرف مقابل قرار گرفت. یکی از مهمترین گروه های مخالف بشار اسد، اخوان المسلمین سوریه است.
در نتیجه این تحولات، روابط تهران – حماس تیره شده و این تیرگی همچنان ادامه دارد. در ۵ سال اخیر یعنی دقیقا بعد از بحران سوریه تاکنون خالد مشعل عالی ترین مقام حماس سفری به تهران نداشته است. همزمان خالد مشعل در سال ۲۰۱۱ مجبور شد پس از سال ها محل اقامتش را از سوریه به خارج از این کشورمنتقل کند. او هم اکنون در قطر مستقر است و به صورت مرتب در حال رفت و آمد به ترکیه و حمایت از رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه است.
علاوه بر این دفاتر حماس در دمشق نیز تخلیه و بسته شدند.
۶- همچنان در ایران از عبارت تشکیلات خودگردان فلسطین برای دولت فلسطین استفاده می شود و این به این معنی است که همچنان دولت مستقل فلسطین را به رسمیت نمی شناسند و این درحالی است که ایران بارها از تلاش های عباس برای به رسمیت شناخته شدن دولت مستقل فلسطین در سازمان ملل متحد حمایت کرده است.