استانبول، شهر تاریخی، زیبا و بزرگ ترکیه، شهری نیست کمه بتوان در یک روز از آن دیدن کرد. سفر خود را با بازدید از مسجد ایاصوفیه استانبول آغاز کنید. بله مسجد ایاصوفیه استانبول می بایست اولین جایی باشد که از آن در استانبول ترکیه دیدن می کنید، مسجد ایاصوفیه قدیمی ترین ساختمان دنیا نیست، اما ساختمانی تاریخی با ۱۴۷۸ سال سن است که از زلزله ها و جنگ های متعدد در طول تاریخ جان سالم به در برده و امروزه به عنوان ساختمانی منحصر به فرد و شگفت انگیز از نظر اندازه، معماری و زیبایی شناخته می شود. بی اغراق مسجد ایاصوفیه استانبول نه تنها یکی از مکان های بی مانند در استانبول است، بلکه یکی از بی مثال ترین ساختمان های تاریخی در دنیاست.
برای بازدید از مساجد ترکیه، تمامی افراد، می بایست لباسی مناسب و پوشیده بر تن داشته باشند. لباس مناسب برای بازدید از مسجد ایاصوفیه تی شرت و شلوار بلند و برای بانوان لباسی با یقه بسته، آستین بلند و شلوار بلند می باشد. اگر چه از زمانی که مسجد ایاصوفیه به موزه تبدیل شده، فردی پوشش توریستان و بازدیدکنندگان را چک نمی کند، اما برای اینکه همرنگ اهالی ترکیه شوید و مورد استقبال ترکیه ای ها قرار گیرید، برای بازدید از ایاصوفیه هماننده شهروندان لباس بپوشید.
در آخر لازم به ذکر است که بانوان برای بازدید از مسجد آبی حتما باید موهای خود را با شال یا روسری یپوشانند، اما این امر برای بازدید از ایاصوفیه الزامی نیست.
مسجد ایاصوفیه یک شاهکار معماری زیبا و البته مهم در هردو دوره بیزانس و امپراتوری های عثمانی بوده و همواره نیز به عنوان نماد عرفان مسیحی قرون وسطی در نظر گرفته شده است. از این رو، بنای مسجد ایاصوفیه در هر زمانی گرانبها و مهم بوده، در ابتدا یک کلیسا، بعدا یک مسجد و در حال حاضر نیز یک موزه تاریخی جمهوری ترکیه می باشد. چه امپراتورها که در ایاصوفیه به تخت افتادند، چه پیروزی هایی که در آن جشن گرفتند و سلطان عثمانی، نمازهای خود را در داخل آن به جا گذاشتند. برای قرن ها، مسجد ایاصوفیه بزرگترین حرم در جهان بود. امروزه نیز گنبد این مسجد، بزرگرین در دنیاست. ساختمان اصلی، ساخته شده در سال ۳۶۰، یک کلیسا با سقف چوبی بود. این کلیسای اصلی که همچنین به نام مگال کلیسای (کلیسای بزرگ) خوانده می شد، در ۴۰۴ مورد تجاوز قرار گرفت و سوزانده شد. Theodosius II در سال ۴۱۵آن با یک باسیلیکا عظیم جایگزین کرد اما در سال ۵۳۲ در طول قیام نیکا در برابر جاستینیان سوزانده شد. چهل روز پس از شورش، جاستینینچ دوباره بازسازی ایا صوفیه را شروع کرد. او در سال ۵۳۷ دوباره آن را بازسازی کرد با کلمات «سلیمان، من از شما پیشی گرفتم» وارد ساختمان شد و این جمله بر این واقعیت اشاره داشت که معبد بزرگ سلیمان در اورشلیم تا ساخته شدن ایاصوفیه بزرگترین بنا بود.نام گذاری این شاهکار تاریخی نیز بسیار عالمانه انجام شد، به جای اختصاص دادن نام بنا به یک سنت، نام آن را به نامی مقدس اختصاص دادند، ایا صوفیه به معنای حکمت مقدس است. ایاصوفیه به مدت ۹۱۶ سال کلیسا، و ۴۸۱ سال مسجد بود و نهایت در سال ۱۹۳۴، به دستور مصطفی کمال آتاتورک و تصمیم شورای وزیران، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و از آن زمان مورد بازدید مسافران و توریستان تور ترکیه قرار گرفت.
عکاس و خبرنگار : رباب رضوانپور