شقایق دهقان در مجموعه در حال پخش «دزد و پلیس» در نقش «فریبا» دختر دزدی ایفای نقش می کند که متفاوت با دیگر آثار تلویزیونی اش محسوب می شود. او ماندگارترین نقش کارنامه خود را خانم «شیرزاد» مجموعه «ساختمان پزشکان» می داند. با «دهقان» در مورد بازیگری به ویژه بازی اش در مجموعه «دزد و پلیس» گفت وگو کردیم که در ادامه می خوانید.
به نظر می رسد فیلم نامه هایی که برادران قاسم خانی نوشته اند، بیشتر توانسته است توانمندی های تان را به نمایش بگذارد؛ یعنی از ظرفیت های خود شما استفاده کرده اند. قبول دارید این متن ها مختص به خود شما نوشته شده است؟
به نظر این فیلم نامه ها آن قدر درست نوشته شده اند و پرداخت درستی در مورد شخصیت ها انجام گرفته است که هر بازیگر دیگری که توانایی و استعداد داشته باشد می تواند در این کار، خودش را نشان دهد. این که فیلم نامه براساس شخصیت و ویژگی هایم نوشته می شوند دلیلش این است که من در این تیپ کار کرده ام و آن ها با ویژگی هایم آشنایی دارند و در نقش ها اغلب انتخاب اول هستم.
برای مجموعه «دزد و پلیس» که فیلم نامه را همسرتان نوشته بود، انتخاب اول بودید؟
بله، همین طور است.
چه کردید شخصیت «فریبا» در مجموعه دزد و پلیس متفاوت با شخصیت خانم شیرزاد «ساختمان پزشکان» از کار درآمد؟
این متفاوت بودن دوباره به مسئله فیلم نامه باز می گردد، یعنی «فریبا» شخصیت متفاوتی بود. علاوه بر آن چون در گذشته با تیم بازیگران این مجموعه کار کرده بودیم و در مجموعه «دزد و پلیس» نیز با یکدیگر هم بازی بودیم، تمام تلاش خود را کردیم که آن نقش و روابطی که بین شخصیت ها بود، دوباره تداعی نشود. «بهنام تشکر» به عنوان بازیگر نقش مقابلم با جان و دل، ریزه کاری های نقش خانم شیرزاد را می دانست و خیلی به من کمک کرد که حتی لحظه ای شبیه آن نقش نشود.
پس با آقایان «بهنام تشکر» و «هومن برق نورد» که مثلث طلایی مجموعه را تشکیل داده اید برای متفاوت بودن و شباهت نداشتن بازی های تان با «ساختمان پزشکان» قبل از فیلم برداری تمرین داشتید؟
بله، همین طور است. خیلی سعی کردیم در تمرینات بازی های مان متفاوت از کار درآید و به آن چه که در تمرین داشتیم، در زمان ضبط چیزی اضافه نمی کردیم.
آیا حضور مثلث طلایی تان در مجموعه «دزد و پلیس» موفق بوده است؟
به نظرم وقتی که این گونه صحبت می کنید یعنی از نگاه بیننده نشان می دهد که جواب داده است.
موفق ترین و بهترین بازیگران نقش مقابل تان چه بازیگرانی بودند؟
من با خیلی از بازیگران کمدی تاکنون کار کرده ام و هر کدام جنس کمدی های شان با یکدیگر فرق می کند و نمی توانم بگویم کدام بازیگران بهتر بودند، ولی مسئله این است که بعضی از آن ها در حین کار فقط فکر می کنند تا نقش خودشان دیده شود و برای شان فرقی نمی کند که چه بازیگری در مقابل شان بازی می کند، ولی خدا را شکر من با بازیگرانی کار کرده ام که همگی به کار گروهی فکر کرده اند نه این که فقط خودشان دیده شوند.
این موضوع درباره «بهنام تشکر» و «هومن برق نورد» هم صدق می کند؛ یعنی هدف اصلی شان این بود که کار گروهی خوب شود و هیچ جا نمی بینید که آن ها بخواهند خودشان به تنهایی در صحنه ای یا سکانسی دیده شوند.
در آینده هم از مثلث طلایی دهقان، تشکر و برق نورد کار دیگری را شاهد خواهیم بود؟
تا خدا چه بخواهد. مسئله این است که من تصمیم گیرنده نیستم که چه بازیگری مقابلم ایفای نقش کند، چون خودم بازیگرم و انتخاب می شوم ولی فکر می کنم که این دوستان هم، بازی خوبی دارند و هم رفتار و شخصیت شان طوری است که در هر گروهی کار کنند، آن گروه موفق خواهد بود.
چه قدر فیلم نامه طنز از قوت خاصی برای به کارگیری قابلیت ها، جذب تماشاگران و تولید یک مجموعه موفق برخوردار است؟
وقتی که کاری به روز است و مسائل اجتماعی روز را نشان می دهد باید بازیگران، برای جذب بیشتر مخاطب، همان جمله هایی را که در جامعه ملموس تر است، به کار ببرند ضمن این که واقعی بودن کار خیلی مهم است و خیلی اوقات خیلی مجموعه ها و فیلم هایی را که می بینیم، شخصیت هایی را معرفی می کنند که هیچ زمان در زندگی تان با آن ها روبه رو نشده اید و یا از جمله هایی استفاده می کنند که در هیچ شرایطی آن ها را به کار نمی بریم.
گاهی اوقات ممکن است فردی سبک خاصی داشته باشد مانند مرحوم «علی حاتمی» که گنجینه سینما و تلویزیون است و سبک کار وی به گونه ای بود که علاقه داشت درباره گذشته ها بنویسد و تاریخی بسازد که آن شیوه دیالوگ گویی و طرز رفتار خاص را می طلبید. به نظرم اگر مجموعه ای قرار است جامعه کنونی مان را به تصویر درآورد به واقع احتیاج دارد که بیننده بتواند با آن همذات پنداری کند.
همذات پنداری در شرایطی به وجود می آید که بیننده با شخصیت ها آشنایی داشته باشد. اگر چه من به شدت نقش کمدی بازی کرده ام ولی آن چه که خوشحالم می کند این است که خیلی اوقات به من می گویند که ما دختر خاله یا یک منشی داریم که خیلی شبیه شماست! یا در محل کارمان به خانم فلانی می گوییم خانم شیرزاد، در واقع متوجه می شوم که شخصیتی را بازی کرده ام که از دیدگاه بیننده آشناست و همین آشنایی سبب جذابیتش می شود.
درباره شخصیت «فریبا» چه ویژگی هایی از او، ما به ازای بیرونی دارد؟
دزد بودن این شخصیت یک طرف، چرا که هر کسی ممکن است با دزد برخورد داشته باشد ولی با این شخصیت هیچ کدام معاشرت نمی کنیم، یا اگر فردی دزد باشد به طور حتم آن را از بقیه مخفی می کند. فکر می کنم در مورد فریبا به عنوان دختری که از قشر پایین تر جامعه است و پسرانه و مردانه رفتار می کند، هر فردی می تواند مثال های مختلفی در دور و اطراف خود بزند که من این زن را می شناسم. او اندکی در خانواده به برادر و پدرش تسلط دارد و مردانه رفتار می کند که به طور حتم همگی مان با این گونه افراد برخورد داشته ایم.
با توجه به ویژگی هایی که اشاره کردید، آیا محدودیت ها و ممیزی هایی که گریبانگیر کمدین های زن می شود، در این مجموعه شامل حال نقش فریبا هم شد؟
تلویزیون حرمتی دارد که همیشه بوده که گاهی اوقات دست و پاگیر است و باعث می شود که کمدین های زن گرفتار خط قرمز شوند. برای این که بیننده ما وقتی یک خانم را در تلویزیون می بیند می خواهد که آن وقار، ادب و تربیت را ببیند. به طور مثال وقتی یک خانم نقش دزد را بازی می کند باید حواسش باشد که بیننده او را پس نزند چون به طور قطع دچار خط قرمز می شویم.
گاهی اوقات کمدین های خانم به دلیل همین خط قرمزها گرفتار کلیشه می شوند اما «شقایق دهقان» از آن دست بازیگران خوب و توانمندی است که هیچ کدام از نقش هایش شبیه به یکدیگر نیست و همه گل کرده اند. چه می کنید که همیشه نقش های تان متفاوت با یکدیگر می شود؟
فکر می کنم این مسئله ابتدا به فیلم نامه باز می گردد. خیلی اوقات در آثار کمدی شخصیت های اصلی کمدی را آقایان بازی می کنند و بازیگران خانم دیده نمی شوند و به دلیل خط قرمزها نویسندگان سعی می کنند برای بازیگران مرد بیشتر بنویسند چرا که دست شان بازتر است.
بیشتر فیلم نامه نویس ها مرد هستند و شاید شخصیت خانم ها را نمی شناسند ولی خوشبختانه با نویسندگانی کار می کنم که شخصیت های زن به اندازه شخصیت های مرد برای شان اهمیت دارد. علاوه بر آن، علاقه دارم در هر نقشی که بازی می کنم متفاوت از نقش دیگرم باشم و خیلی تلاش و فکر می کنم تا بیننده من را به عنوان یک کمدین زن پس نزند. همیشه سعی می کنم کاری ارائه دهم که قابل قبول باشد.
از سخنان تان این گونه به نظر می رسد که از حضور در مجموعه های طنز راضی هستید. نمی خواهید از توانایی های طنز خود در سینما استفاده کنید و در آن مدیوم هم ظاهر شوید؟ آیا فیلم نامه ها خوب نبوده است یا پیشنهاد خوب نداشتید؟
تاکنون هر چه فیلم نامه های سینمایی پیشنهاد شده است کمدی بود ولی کمدی های قابل قبولی نبود و دوست نداشتم بازی کنم. پیشنهاد سینمایی که با توجه به فیلم نامه های نازلی که در سینماست و بخواهد وسوسه ام کند تاکنون نداشتم.
پس موافقید که همیشه در تلویزیون کار طنز انجام دهید؟
اصرارم در تلویزیون بودن و دیده شدن نیست، مسئله این است اگر کاری در تلویزیون دیده می شود یعنی مردم آن را دوست دارند. ایرادی که مردم از مجموعه «دزد و پلیس» می گیرند این است که چرا خنده دار نیست و توقع دارند که ما کار خنده دار بسازیم. من در درجه اول فیلم نامه برایم مهم است؛ یعنی جدی یا طنز بودن و تلویزیونی یا سینمایی کار کردن برایم مهم نیست. من به عنوان یک بازیگر وقتی نقشی را بازی می کنم دوست دارم با نقشم راحت باشم و نقشم جزئیات داشته باشد که به من کمک کند. هم چنین گروهی که کار می کنم برایم اهمیت دارد.
تاکنون با کارگردان های طنز بسیاری هم چون «سعید آقاخانی»، «مهران مدیری» و «سروش صحت» کار کرده اید. آن ها چه تفاوت هایی در نوع کارگردانی، به کارگیری بازیگر و دکوپاژ دارند و با کدام یک راحت تر کار می کنید؟
افرادی که نام بردید همگی از کارگردان های درجه یک تلویزیون هستند ولی به هر حال شیوه کارگردانی شان با هم فرق می کند، به طور مثال «مهران مدیری» در کارش در درجه اول بازیگری اش اهمیت دارد و سپس صحنه، تصویر و نور.
من با او بیشتر کارهای آپارتمانی کردم که در نحوه کارگردانی اش همه میزانسن ها روی کار نشسته بود و آثارش بیننده خودش را داشت. ولی فکر می کنم کارگردانی مانند «سعید آقاخانی» دوست دارد حرکت در کارش باشد و میزانسن های مختلف داشته باشد و مجموعه اش اپیزودیک نباشد و داستان دار باشد. این دوستان از لحاظ شیوه کاری این گونه با هم فرق دارند.
این که در مجموعه های هر شبی از چند نویسنده استفاده شود قوام قصه ها بهتر است و جذابیت دارد یا یک نویسنده در کار باشد بهتر است؟
در آثار اپیزودیک که چند نویسنده وجود داشته باشد، خوب است، چون داستان ها مستقل هستند و هر نویسنده هم ایده ای دارد ولی به شرط این که سرپرست نویسندگانی وجود داشته باشد تا بتواند متن ها را یک دست کند. در کارهای دنباله دار فقط یک نویسنده داشتن، کار سختی است.
از «ساختمان پزشکان۲» چه خبر؟
اطلاعی ندارم!
ماندگارترین نقشی که در سال های اخیر بازیگری تان داشتید، چه نقشی است؟
فکر می کنم به عنوان کمدین خانم شیرزاد را از همه بیشتر دوست دارم.
اگر در پایان سخنی با خوانندگان ما دارید بفرمایید.
خبرنگاران