به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از سایت وزارت خارجه آمریکا، «مری هارف» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس خبری روزانه خود در خصوص توافق اولیه هستهای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) تصریح کرد: زمانیکه طرح اقدام مشترک به اجرا درآید، ما بیشترین دسترسی را به سایتهای هستهای ایران خواهیم داشت. دسترسی روزانه بازرسان به نطنز و فوردو و دسترسی ماهانه بازرسان در اراک را خواهیم داشت. بازرسی از هر دو این تأسیسات بیش از گذشته رواج خواهد داشت. آژانس بینالمللی انرژی هستهای مسوولیت رسیدگی و تأیید آنچه که ایرانیان طبق طرح اقدام مشترک به آن متعهد شده است، را برعهده دارد. و از نقطه نظر جنبههای کنگرهای این مسئله، فکر میکنم که ما گام محکم و ملموسی را با اجرای این توافقنامه برداشتیم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که تمامی چیزهایی که ایران طبق توافق ژنو، متعهد شده است، از ۲۰ ژانویه (۳۰ دیماه) اجرایی میشود و تصریح کرد: فکر میکنم ما به کنگره دلیل و مدرک نشان میدهیم که به خاطر تمامی افرادی که از دیپلماسی حرف میزدند، یک راهحل دیپلماتیک میخواستند، ما پیشرفتهای محکم و ملموسی به دست آوردیم. هنوز راه طولانی وجود دارد اما هیچکس نباید کاری کند که این فرایند را از مسیر اصلی خارج کنند. این بهترین شانس ما است که تا به حال برای راهحل همیشگی برنامه هستهای ایران از راه دیپلماتیک داشتیم و چه کسی میداند که این شانس دوباره چه موقع به وجود میآید. بنابراین ما به کنگره میگوییم نباید هیچ گامی بردارند که این فرایند را به هر دلیلی از مسیر اصلی خارج کند زیرا این یک موقعیت بسیار حساس است و ما باید به تیم خود و کارشناسانمان فضا بدهیم تا این روند پیش برود.
هارف در خصوص اجرای توافق ژنو ادامه داد: ما با طرح اقدام مشترک توافق کردیم که بر این اساس است که ما شفافیت بیشتری درباره برنامه هستهای ایران داشته باشیم و این یک گام رو به جلو خوب بود. دسترسی روزانه به نطنز و فردو، دسترسی ماهانه به تأسیسات اراک، چیزهایی است که ما قبلا نداشتیم. به وضوح، این کافی نیست. گام اول در خصوص هرکدام از این حوزهها کافی نیست و این همان دلیلی است که ما باید برای رسیدن به یک توافق جامع مذاکره کنیم اما برای اولین بار ما چنین سطح از شفافیت و وسعت دید به برنامه هستهای آنها داشتیم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در خصوص رأکتور آب سنگین اراک گفت: چند نکته درباره اراک وجود دارد، نکته اول این است که در گام اول، آنها (ایران) -برنامه متوقف شده است- نمیتوانند از اراک استفاده کنند و یک لیست از مواردی وجود دارد آنها طبق طرح اقدام مشترک نمیتوانند انجام دهند در مسیر پلوتونیوم برای دستیابی به تسلیحات هستهای پیش روند. ما گفتهایم که در توافق جامع احتمالاً برخی چیزها را از بین ببریم. و این چیزی است که ممکن است در ۶ ماه بعدی در توافق جامع در خصوص آن مذاکره کنیم اما آنچه که ما در گام اول انجام دادیم توقف پیشرفت برنامه هستهای ایران بوده است و بنابراین آنها نمیتوانند پیشرفتهایی را در تأسیسات اراک به وجود آورند و نمیتوانند گامهایی برای راهاندازی این نیروگاه بردارند و ما نظارت بیشتری خواهیم داشت.
وی تصریح کرد که اگر ایران به تعهدات خود در خصوص طرح اقدام مشترک پایبند باشد، گامی به طور قطع در مسیر صحیح برداشته است و آن یک گام محکم و ملموس است اما حرف کافی نیست، باید زمان دهیم. بنابراین آنچه که ما به دنبال آن هستیم عمل کردن به توافق است. به این دلیل مهم است که در ۲۰ ژانویه ما شاهد آن باشیم که ایران گامهای عملی محکم و ملموسی بردارد و در نهایت از طریق یک دیپلماسی بسیار دشوار به یک توافق جامع هدایت شویم.
وی در ارتباط با نقش ایران در منطقه گفت: ما به وضوح گفتیم که مسئله هستهای جدا از نقش ایران در منطقه است. ما به وضوح این مسئله را اعلام کردیم. البته در مکانهایی چون سوریه و لبنان، ایران نقش مخربی را در شماری از این کشورها ایفا کرده است. من اظهارنظری درباره سفر ظریف به این کشورها ندارم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد که در ۲۰ ژانویه، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در خصوص وضع کنونی برنامه هستهای ایران از جمله برنامه غنیسازی اورانیوم و همچنین رأکتور اراک گزارش میدهد. بنابراین آنها (ایران) در۲۰ ژانویه، تولید اورانیوم با درصد غنای ۲۰ را متوقف میکنند. آنها تنظیمات آبشار سانتریفیوژ را غیرفعال میکنند و شروع به رقیق کردن نیمی از اورانیوم با درصد غنای ۲۰ میکنند و بقیه را به شکل اکسید تبدیل میکنند که برای غنیسازی بیشتر مناسب نیست. بنابراین بار دیگر بعد از پایان ۶ ماه، آنها رقیق کردن کامل اورانیوم با درصد غنای ۲۰ و تبدیل آن به اکسید تا پایان ۶ ماه را تکمیل میکنند.
هارف تأکید کرد که ما کاملاً به دشواریهای این مذاکرات آگاه هستیم. جزئیات بسیار خاصی درباره آنچه که آنها باید در طول این ۶ ماه انجام دهند وجود دارد.