مسجد شیخ زاید (نام کامل عربی: مسجد الشیخ زاید بن سلطان آل نهیان) در شیخ زاید مسجدی در شهر ابوظبی، کشور امارات است. این مسجد بعد از مسجد الحرام و مسجد النبی سومین مسجد بزرگ جهان است و یکی از نقاط دیدنی امارات متحده عربی به شمار میآید.
مساحت صحن به صورت کلی بیش از ۱۷ هزار متر مربع است که بزرگترین مساحت موجود در مساجد جهان اسلام را از آن خود کرده است، این صحن از انواع سنگ مرمر، کاشی های زیبا و رنگی فرش شده است. در بخش خارجی مسجد حوض های آبی تعبیه شده که تصویر مسجد در آن منعکس می شود و سنگ های اطراف آن از سنگ مرمر سفید و سبز است که با بهره گیری از هنر هندیها به صورت نخلهایی از آلومینیوم و طلا تزئین شده است.
ظرفیت مسجد ۴۰۹۶۰ هزار نفر نماز گزار است. همچنین از معالم جاذبهای مسجد وجود چهار مناره که ارتفاع هر مناره (۱۰۶ ) متر است و در چهار رکن از صحن خارجی مسجد قرار دارد و بر زیبایی مسجد افزوده است.
در ساخت مسجد شیخ زاید از معماری ایرانی، مغربی، ترکی و حتی هندی استفاده شده تا ترکیبی از هنر مشرق زمین به نمایش گذاشته شود. در زیباسازی مسجد شیخ زاید علاوه بر معماری زیبای ایرانی، سبک معماری بومی امارات نیز گنجانده شده تا چشم نوازی این بنا را چند برابر کند.
در این مسجد هفت لوستر بزرگ نصب شده که در آنها بیش از یک میلیون کریستال قیمتی بکار گرفته شده است. با ورود به صحن اصلی مسجد بزرگترین فرش دنیا که ساخته دست صنعت کاران ایرانی است، منتظر نمازگزاران است. در این صحن که یکی از بزرگترین مساجد جهان نیز محسوب می شود و گنجایش ۴۰ هزار و ۹۶۰ نمازگزار را دارد، فرش نفیس دستباف ایرانی پهن شده که کار دست ۱۲۰۰ بافنده مشهدی است.
بنای مسجد در مکانی قرار دارد که هنگام ورود به ابوظبی نخستین مسجدی است که دیده می شود و در هنگام خروج نیز آخرین مسجدی است که از نظر ها پنهان می شود. پس از افتتاح این مسجد در سال ۲۰۰۷ یکی از پر بازدید کننده ترین بناها در امارات قلمداد شده و پس از مسجد جمیرا در دبی دومین مسجدی است که غیر مسلمانان نیز می توانند از آن بازدید کنند.
موقع مسجداین مسجد در منطقهای بزرگ میان دو پل «مصفح» و «مقطع» در مدخل جزیره أبوظبی قرار دارد. اگرچه ورود به مسجد برای نامسلمانان در امارات ممنوع است ولی این مسجد برای امکان بازدید گردشگران یک استثنا است.
هزینه و مساحت مسجد شیخ زاید هزینه ساخت این مسجد (دو ملیار و ۱۶۷) ملیون درهم امارتی بوده است. اولین نماز در مسجد نماز عید قربان (عید الأضحی)، سال ۱۴۲۸ هجری قمری برابر با ماه دسامبر ۲۰۰۷ میلادی برگذار شد که هنوز اعمال بناء مسجد بطور کامل پایان نیافته بود. مساحت اجمالی مسجد (۴۱۲،۲۲) متر مربع است به غیر از دریاچههای اطراف خارجی مسجد.
مسجد شیخ زاید، سومین مسجد جهان است از ناحیهٔ مساحت، ودهمین مسجد جهان از لحاظ حجم و بزرگی مسجد. در سال ۱۹۹۶ میلادی، بفرمان شیخ زاید بن سلطان آل نهیان حاکم وقت امارت أبوظبی دستور بناء این مسجد صادر شد. مسجد روی تپه به ارتفاع ۹ متر از سطح زمین بنا شده است.
وزن قبه اصلی هزار تن است و از زخارف و گچبری عجین شده با الیاف نباتی که از شاه کارهای فنانین و اساتید مراکشی است و مخصوصاً برای مسجد تهیه و تصمیم شده ساخته شدهاست، به اضافهه آیاتی از قرآن مجید بر روی دیوارهای آن حک شده و قبه اصلی مسجد را تزیین کرده است.