حجت‌الاسلام و المسلمین مصطفی پورمحمدی طی سخنانی در همایش مدیران سازمان زندان‌ها تصریح کرد: سازمان بر اساس وظیفه خود بازرسی‌های مختلفی دارد که سعی شده است در تمامی گزارش‌ها، امور با نگاه واقع‌بینانه و دقیق منتقل شود.اما نکته مهم این است که چنانچه خود مدیران انگیزه کنترل سیستمی داشته باشند و سیستم‌سازی کنند و آدم‌های مورد اعتماد خود را برای نظارت سیستمی بگمارند، حتما این نظارت دقیق‌ترین، سالم‌ترین و کم‌هزینه‌ترین نظارت‌ها خواهد بود.
وی ادامه داد: سازمانی مانند سازمان بازرسی هر قدر قوی باشد مطمئنا نمی‌تواند در حد یک بازرسی درون‌سازمانی موفق باشد.
رییس سازمان بازرسی کل کشور با تاکید بر لزوم بازرسی‌های درون‌سازمانی افزود: هنگام بازرسی‌ها به دستگاه‌ها اعلام می‌کنیم که سازمان بازرسی آمده تا به شما کمک کند تا نظارت درون سازمانی‌تان تقویت شود. مهم این است که خود دستگاه نظارت داشته باشد که اگر این اتفاق افتاد، بازرسی‌ها اثربخش‌تر خواهد بود. خداوند نیز در قرآن می‌فرماید که خودتان محاسبه کنید. کلانتر، شهربان و محتسب نمی‌تواند آنچه را در درون ماست کنترل و بازرسی و از آن جلوگیری کنند.
پورمحمدی با بیان اینکه در بحث‌های مدیریتی کشور دو توصیه دارم، اظهار کرد: هر کسی خود و خانواده شغلی و شخصی‌اش را کنترل و نگهداری کند. نکته دوم این است که بدانیم در یک مجموعه به‌هم پیوسته زندگی می‌کنیم، نه یک جزیره. ما یک مجموعه هستیم که این مجموعه روی هم تاثیر و تاثر دارد. اگر این مجموعه به‌هم پیوسته را با هم نبینیم، هر قدر نقاط ضعف بازگو شود، مشکلی حل نمی‌شود. اگر فکر کنیم یک جزیره هستیم، هر کسی در مسیر خود گام بر می‌دارد و حد امور رعایت نمی‌شود.
حجم جرم‌انگاری و میزان مجرمان یک تهدید برای جامعه است
وی با اشاره به برخی تهدیدها در جامعه خاطرنشان کرد: افزایش جرایم در جامعه، هم از نظر جرم‌انگاری و هم از نظر ارتکاب، یکی از تهدیدهای جدی است. آخرین آمار مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که ۱۲۰۰ عنوان مجرمانه وجود دارد. حجم جرم‌انگاری و میزان مرتکبان جرم یک تهدید بزرگ و واقعی برای نظام قضایی، اجتماعی، امنیتی و زندان‌بانی کشور است. به همین دلیل تراکم جمعیت زندان مطرح است. اگر تراکم بالا باشد، نمی‌توان کاری کرد. نکته دیگر نوع تربیت، تعیین تکلیف متهمان، مجرمان و محکومان است. باید سه گروه تعیین تکلیف شوند ولی چون نظامات ما در این تعیین تکلیف‌ها مقداری کندی دارد، سرریز آن در زندان خود را نشان می‌دهد که این مساله خود تبدیل به یک تهدید شده است.
گزارش‌ها همچنان حاکی از وجود مواد مخدر در زندان‌هاست
رییس سازمان بازرسی کل کشور با بیان اینکه زندانی که در آن مواد مخدر بیاید تمام بنیان‌های تربیتی و رفتاری آن به‌هم می‌ریزد، یادآور شد: در کشور به خاطر اینکه نمی‌توان جلوی مواد مخدر را گرفت، این مساله یک تهدید است. وقتی مواد مخدر به زندانی راه پیدا کرد نمی‌توان کاری از پیش برد. گزارش‌ها حکایت از وجود مواد مخدر در زندان‌ها دارد؛ البته بخشی از آن طبیعی است.
پورمحمدی با بیان اینکه میزان وضعیت اجتماعی و نرخ بازگشت به زندان خود یک تهدید جدی است، تصریح کرد: جامعه توان پذیرش فردی را که در زندان بازپروری و اصلاح شده است، ندارد. ماموران نگهداری، کمبود مراقبان زندان، مامور همراه و بدرقه زندانی‌ها، نداشتن کادر مناسب و تربیت شده، کادر موظف و … همگی تهدیداتی هستند که این حوزه را آسیب‌پذیر کرده‌اند. کمبود قضات ناظر بر زندان یکی از دغدغه‌هاست که بار آن بر دوش سازمان زندان‌هاست.
«جرم‌زدایی» و «حبس‌زدایی» با جدیت بیشتری دنبال شود
رییس سازمان بازرسی کل کشور خطاب به مدیران سازمان زندان‌ها اظهار کرد: حجم تهدیدات شما فراوان است. حال در این وضعیت تکلیف و راه حل چیست؟ یک بحث توسط قوه قضاییه انجام می‌شود تا داستان جرم‌انگاری را مقداری تعدیل کنیم. بحث جرم‌زدایی و حبس‌زدایی دو سیاست است که قوه قضاییه تعقیب می‌کند که باید با جدیت بیشتری دنبال شود.
در وضع زندان‌ها تغییر اساسی ایجاد کنیم
پورمحمدی ادامه داد: معتقدم ما از دو منظر باید در وضع زندان‌ها تغییر اساسی ایجاد کنیم؛ یکی اینکه حجم جمعیت کیفری و محبوس را کاهش دهیم. چون زندان در این حد نداریم. به هر حال ما یک نظام فرهنگی و تربیتی هستیم و باید جمعیت زندانی را کاهش دهیم؛ بنابراین اگر در زندان جای صد هزار زندانی باشد باید در این فضا پنجاه هزار زندانی نگهداری شود تا جای زندانی فراخ باشد و به کلاس‌های آموزشی برود تا وقتی بیرون رفت به درد جامعه بخورد. بر این اساس باید تلاش ما در جهت کاهش جمعیت زندانی باشد در حالی که هم‌اکنون سه برابر ظرفیت زندان‌ها زندانی داریم؛ البته اشکال این بود که سال‌های گذشته در حد نیاز و رشد جمعیت، زندان نساخته‌ایم.
وی راجع به تغییر اساسی دیگر در وضع زندان‌ها افزود: در زندان‌های ما موضوع مواد مخدر مطرح است و حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از میانگین زندانی‌های کشور محکومان مواد مخدر هستند. خود بحث مواد مخدر در زندان، محکومان مواد مخدر و معتادان عارضه‌ای است که زندان را از وضعیت طبیعی خود خارج می‌کند. اگر این زندانیان را جدا کنیم، ۷۰ تا ۸۰ هزار نفر از این جمعیت کم می‌شود و اگر سازمان زندان‌ها بتواند ظرفیت زندان‌ها را به ۱۴۰ هزار زندانی افزایش دهد، به تدریج به وضع مطلوب نزدیک می‌شود.
قانون «مدیریت شهری» را احیا کنیم
رییس سازمان بازرسی کل کشور با بیان اینکه اداره کل زندان‌های تهران و استان البرز که بیشترین حجم زندانی‌های کشور را در خود جای داده‌اند حدود شصت میلیارد تومان بودجه دارند، تصریح کرد: در کشور قانونی به نام «مدیریت شهری» است که در برنامه سوم و چهارم تصویب و در برنامه پنجم نیز آمده ولی اجرا نمی‌شود. این قانون می‌گوید شهرها در همه ابعاد نیازهای شهری باید در اختیار مدیران شهری باشند. یعنی شورای شهر و شهرداری‌ها باید متکفل همه امور شهروندان برای زندگی‌شان باشند، غیر از مسایل حاکمیتی.
جمع‌آوری متکدیان و نگهداری معتادان حداقل کار مدیران شهری است
پورمحمدی با بیان اینکه «معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع انسانی ریاست جمهوری، مجلس و مراکز دیگر کار کارشناسی کردند و به این نتیجه رسیدند که باید ۲۳ وظیفه از دولت خارج و در اختیار مدیریت شهری قرار گیرد»، خاطرنشان کرد: آموزش، ورزش، بهداشت، بهزیستی، کتابخانه‌ها و بسیاری از خدمات مشابه به شهرداری و مدیریت شهری ملحق شود. یکی از مهم‌ترین مسایل شهرها مباحث اجتماعی و فرهنگی شهر است. اگر بگوییم مثلا آموزش و پرورش را نمی‌توان به شورای شهر و شهرداری‌ها واگذار کرد و یا بهداشت و درمان بسیار گسترده است و واگذاری مدتی زمان می‌خواهد اما جمع‌آوری بچه‌های کف خیابان و معتادانی که ناهنجاری دارند و امنیت شهروندان را به خطر می‌اندازند، حداقل کار مدیریت شهری است. اگر شهری یک سری بی‌سرپرست و فقیر داشته باشد، مسئولیت آنان به مدیریت شهری باز می‌گردد. از این جهت امور بهزیستی نیز باید به مدیران شهری واگذار شود.
وی با اشاره به تلاش‌های شهرداری‌های مختلف برای زیبایی‌های بصری و فضای سبز ادامه داد: اگر ساختن پارک‌های زیبا برای شهروندان کار شهرداری است، آیا جمع‌آوری متکدیان و کمک به معلولان شهر جزو وظایف و اولویت‌های مدیران شهری نیست؟ شهرداری تهران امروز نزدیک به چند هزار میلیارد تومان و شهرداری کرج نیز بودجه زیادی دارد. این در حالی است که بودجه سازمان زندان‌های این دو استان یعنی استان‌های تهران و کرج تنها شصت میلیارد تومان است. پنجاه درصد زندانیان معتاد هستند. اگر این معتادان به زندان‌ها بروند یعنی اینکه نمی‌توان مجرمان و زندانیان پرخطر را نگهداری کرد. شهرداری که ده‌ها بلکه صدها پارک و مراکز تفریحی می‌سازد آیا نباید چند اردوگاه بسازد تا معتادان همان شهر نگهداری و بازپروری شوند؟
رییس سازمان بازرسی کل کشور تاکید کرد: ما به عنوان سازمان بازرسی معتقدیم دولت محترم اگر هر روز از این تصمیم عقب‌نشینی کند به فرهنگ و امور اجتماعی و اصلاح جامعه پشت کرده است. این مساله اصلی‌ترین وظیفه شورای شهرها به خصوص شورای شهر تهران و کرج است. شورای شهر که به فکر تزیینات پایین پل‌ها است باید به فکر متکدیان شهر نیز باشد.
پورمحمدی ادامه داد: مردم دوست ندارند در کف خیابان‌های خود گدا و معتاد ببینند. مردم دوست ندارند خردسالان را سر چهارراه‌ها در حال تکدی‌گری ببینند یا اینکه شب‌ها کودکان را ببینند که در سطل‌های زباله دنبال قوطی‌های فلزی و دیگر اشیا هستند. نگویند بودجه نداریم. چند هزار میلیارد تومان در این شهر بودجه است. مقداری خرج حاشیه‌ها را کم کنیم تا به این مساله برسیم.
وی افزود: همین کار باید در استان‌ها تعقیب شود. اگر این موضوع محقق شود صد هزار نفر از جمعیت زندان‌ها کاسته می‌شود. عدد بودجه زندان‌ها بزرگ و نجومی نیست، بنابراین باید زندان از دست اعتیاد نجات پیدا کند. قاچاقچی و فروشنده مواد مخدر باید به زندان برود اما نمی‌توان معتاد عادی را وارد زندان کرد.
انتقال بهزیستی‌ها به شهرداری‌ها ضرورت دارد
رییس سازمان بازرسی کل کشور با بیان اینکه «رفع مشکلات زندان‌ها حتما نیاز به اصلاح قوانین دارد»، گفت: سازمان زندان‌ها این مقوله را به صورت جدی تعقیب کند. سازمان بازرسی کل کشور نیز کمک می‌کند زیرا راجع به این موضوع قانون داریم.
پورمحمدی اظهار کرد: زمان حضورم در وزارت کشور امور را طبقه‌بندی کردم و دو بار برای بازگردان مدیریت شهری به شهرداری‌ها اقدام کردم که نشد. قدم اول برای این کار این است که بهزیستی را به شهرداری‌ها بدهیم. بودجه بهزیستی را نیز به شهرداری‌ها بدهیم تا معضل جرایم در کشور، زندانی و تربیت زندانی‌ها کاهش یابد. اینها حلقاتی است که آخرش به زندان باز می‌گردد. اگر زندان نتواند کار خود را خوب تعقیب کند، این حلقه‌ها معیوب باقی می‌ماند. این حلقات زمانی اصلاح می‌شوند که بتوانیم زندان را اصلاح کنیم. مهم‌ترین مقوله نیز تراکم و ترکیب ناموزون جمعیت زندانی است. نفس اعتیاد و توزیع مواد مخدر در زندان مشکلات را چند برابر می‌کند.
پورمحمدی با اشاره به پیگیری‌های گذشته خود راجع به انتقال امور شهری به شهرداری‌ها خاطرنشان کرد: این مقوله جدی است و نمی‌توانیم از آن فاصله بگیریم. من از زمان وزارت کشور این بحث را تعقیب می‌کردم. الان هم به خاطر مسایل فراتر از بحث زندان‌ها این کار را دنبال می‌کنم اما بحث زندان‌ها حائز اهمیت است.
وی خطاب به مدیران زندان‌های کشور گفت: کار شما را مقدس و ارزشمند می‌دانیم. به تعبیر حضرت امام خمینی (ره) کار اصلاح، کار انبیاست. ان‌شاالله خدا به شما توفیق بدهد. امیدوارم خسته نشوید چرا که تحت فشارهای بسیار هستید.
غرب، پررویی و دریدگی را از حد و مرز گذرانده است
رییس سازمان بازرسی کل کشور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به شرایط روز کشور اظهار کرد: همه از وضعیتی که دشمن می‌خواهد بر ما تحمیل کند که بخشی را نیز تحمیل کرده، آگاهی داریم. شرایط فعلی از نظر فشار، تحمیل و برخورد جزو سخت‌ترین شرایط در طول تاریخ انقلاب است. غیر از داستان جنگ که شرایط سخت خود را داشت، امروز شرایط دشواری را پشت سر می‌گذاریم. امروز در سخت‌ترین و بدترین دوران برخوردهای جهانی قرار داریم. وقتی به فضای سیاسی می‌آییم با قطعنامه‌ها، حصرها، تحریم‌ها و مصاحبه‌ها روبه‌رو هستیم. به خاطر موضوعات مختلف در سازمان ملل و اتحادیه اروپا علیه ما قطعنامه صادر می‌شود. اقدامات دستگاه اجرایی و قضایی داخل کشور را بهانه قطعنامه قرار داده و قیم‌مآبانه به قضات ما اعلام می‌کنند که چرا این حکم را صادر کردی. اموالی اینجا نداری ولی سمبلیک اموالت را توقیف می‌کنیم. به عبارت دیگر غرب پررویی و دریدگی را از حد و مرز گذرانده است.
پورمحمدی اضافه کرد: اساسا تمام عرف‌های مقبولی را که خودشان قرار داده‌اند، برهم زده‌اند. اساسا غربی‌ها همیشه این طورند. قانون خوب است تا زمانی که منافعشان تامین شود. اخلاق خوب است تا آنها منفعت یابند. اگر منفعت و جایگاهشان کوچک‌ترین آسیبی ببیند، نه اخلاق می‌فهمند، نه به قانون و قاعده ملتزم هستند و نه بر ادعاهای خود پایبندند. بی‌محابا همه را زیر پا می‌گذارند و از هیچ‌کس هم خجالت نمی‌کشند. غرب در این موقعیت‌ها چشم خود را روی همه چیز بسته و همه چیز را زیر پا می‌گذارد.
وی با اشاره به بهانه‌های سیاسی و حقوق بشری غرب علیه ایران تصریح کرد: برخورد دوگانه غرب علیه ما در حالی صورت می‌گیرد که این قدر وضع دنیا رسواست که در روز روشن در کشورهای مختلف ملت‌ها را می‌کشند. ما را متهم می‌کنند که دو سال قبل در یک درگیری فردی در ایران کشته شده است ولی در روز روشن آدم می‌کشند و هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند.
رییس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به فشار رسانه‌ای غرب علیه کشورمان نیز اظهار کرد: فردی تنها ده ثانیه با تلویزیون پرس‌تی‌وی مصاحبه کرده است. بعد این فرد را مجبور می‌کنند همان ده ثانیه را تکذیب و اعلام کند تحت فشار این حرف‌ها را زده است. در حالی که رسانه‌های آنها حتی در توهین به تمام مقدسات آزاد هستند ولی اجازه ندارند حرف‌های ما را منتقل کنند. تمام دعوا و حرف ما با رسانه‌های آنها این است که چرا به مقدسات توهین می‌کنند. مجوز دفتر پرس‌تی‌وی در لندن که مدعی است مهد آزادی دنیاست، بسته می‌شود اما هنگامی که دادستان ما دستور توقف فعالیت دو سایت را می‌دهد که علیه مسئولان دروغ گفته است، او را تحریم می‌کنند و تحت تعقیب قرار می‌دهند.
ادعای آژانس راجع به فعالیت‌های هسته‌یی ایران بی‌اساس است
پورمحمدی ادامه داد: تمام گزارش‌ها و بازرسی‌ها نشان می‌دهد فعالیت‌های هسته‌یی ما هیچ انحرافی ندارد. دوباره امسال مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که در فعالیت‌های ما رگه‌های نظامی دیده می‌شود. این در حالی است که هیچ سند و مدرکی ارائه نمی‌کند. بعد از آن هم بیانیه تندی علیه کشور ما صادر و تلاش می‌کنند به دنبال آن پرونده ما را به شورای امنیت بفرستند.
وی گفت: مقام معظم رهبری طی روزهای گذشته فضای کنونی را برای ما بسیار شفاف تبیین کردند. رهبری هراس آنها از بیداری اسلامی و مباحث داخلی آنها را تشریح کردند. غرب در حال از دست دادن نقطه‌های نفوذ و سرکوب خود در منطقه و جهان است. این نگرانی نیز کاملا محسوس است. نظام امپریالیستی و سرمایه‌داری غرب به چالش کشیده شده و به حال استیصال افتاده است. طبعا باید جایی را که مصدر این امور است، نشانه بگیرند، برخورد کنند و آن را تحت فشار بگذارند.
این مسئول عالی قضایی با بیان اینکه هر چند شرایط بسیار سخت است اما این چنین نیست که دشمن بتواند به اهداف خود برسد، اظهار کرد: شرایط کشور ما نیز تغییر کرده است. با وجود مشکلات و گرفتاری‌ها ظرفیت و توانمندی جدیدی در ابعاد مختلف در کشور ایجاد شده است؛ بنابراین این طور نیست که به راحتی برابر این فشارها از پای در بیاییم.
