در میان تبلیغات گسترده ای که برای ردیابی مکان از طریق موبایل می شود رایج ترین آنها این است که با یک سرویس آنلاین/آفلاین یا یک برنامه/اپلیکیشن ادعا میکنند که می توانند با دریافت شماره موبایل، مکان فعلی صاحب شماره را بیابند. ولی آیا این واقعیت دارد؟
اگر می خواهید به این موضوع پی ببرید نخست باید درباره تکنولوژیهای ردیابی مویابل توضیحاتی بدهیم، درحال حاضر دو نوع تکنولوژی در دنیا برای ردیابی شماره موبایل وجود دارد که یکی بر پایه GPS بوده و دیگری وابسته به شبکه اپراتورهای ارائه دهنده سیم کارت است.
جیپیاس (GPS) چیست و چگونه می تواند ردیابی می کند؟
جیپیاس (GPS) یا سامانه موقعیت یابی جهانی یک تکنولوژی است که در آن ماهوارههایی که همیشه در مدار مشخصی حرکت میکنند، سیگنالهایی را به زمین ارسال میکنند. موقعیت ماهوارهها به گونهای است که در هر سطحی از زمین حداقل ۴ ماهواره بر روی سرمان قرار گرفته است. گوشیها با داشتن یک چیپ سخت افزاری مخصوص این سامانه، سیگنالها را دریافت کرده و از آنجایی که سه پارامتر مکان ارسال، مکان دریافت و فاصله همیشه به یکدیگر بستگی دارند، میتوانند با در دست داشتن مکان ماهواره و فاصله (که از دادههای موجود در سیگنالها محاسبه میشوند)، مکان ما را مشخص کند.
همانطور که فهمیدید مکان یابی از طریق GPS به شبکه موبایل یا شماره موبایل بستگی ندارد و هر دستگاه گیرنده سیگنال میتواند آن را بفهمد اما اصلا امکان فهمیدن موقعیت یک دستگاه دیگر تا زمانی که آن دستگاه خود موقعیتش را به ما ندهد وجود ندارد. در گوشیهای هوشمند هم وضع به همین منوال است تا وقتی که برنامهای اطلاعات مکانی GPS اش را به کسی ارسال نکند موقعیتش از این طریق مخفی خواهد ماند. این برنامهها اغلب (نه همیشه) در دسته برنامههای شنود یا جاسوسی قرار دارند که استفاده از آنها مستلزم نصبشان بر روی گوشی هدف است.
در نتیجه مطمئن باشید با در دست داشتن شماره موبایل، امکان ردیابی از طریق GPS گوشی فرد، به هیچ وجه امکان پذیر نیست.
موقعیت یابی رادیویی یک گوشی موبایل
در این تکنولوژی ما شاهد نوع متفاوتی از ردیابی هستیم که کاملاً وابسته به سیم کارت و اپراتور ارائه دهنده است و به دیگر تکنولوژیها نظیر GPS و … وابسته نیست. در موقعیت یابی رادیویی، سیگنالهای ارسال شده از یک منبع توسط حداقل دو دریافت کننده (دکلهای مخابراتی یا اپراتورها) آنالیز گشته و نتایجی ارائه می شود.
یکی از این روشها موقعیت یابی هزلولی است که با توجه به تاخیر (TDOA) بین دریافت سیگنال توسط دو دکل از یک منبع (گوشی) و محاسبه فاصله هر کدام از آنها با منبع سیگنالها، یک هزلول بدست میآید. با وجود سه دکل، مختصات X (طول) و Y (عرض) جغرافیایی گوشی و با وجود دکل چهارم مختصات Z (ارتفاع) اش هم بدست میآید. با توجه به وجود تعداد زیادی دکل، مختصات پیدا شده دقیق تر هم به دست خواهد آمد.
اما نکته ی جالب اینجاست که همه این محاسبات و اطلاعات خام پیش از ردیابی توسط اپراتورها و ارائه دهندگان شبکه موبایل انجام میشود یعنی این نتایج تنها با درخواست مراجع قضایی و یا نیروهای امنیتی از جمله پلیس و … تحویلشان داده میشود؛ پس چطور در این تبلیغات ادعای آن می شود که به به این اطلاعات دسترسی دارند؟!
پس خیالتان از این بابت راحت باشد چون بدون تایید مراجع قضایی و پلیس، اپراتورها اطلاعات مکانی شماره موبایل را در اختیار هیچ شخص یا شرکت ثالثی قرار نخواهند گرفت.
در پس پرده ی این تبلیغات و برنامههای هک چه چیز وجود دارد؟
باید گفت که در پس این ادعاهای واهی هیچ چیز قرار ندارد و اغلب این تبلیغ کنندهها که چنین محصولات و امکانات اغلب جاسوسی را به فروش میگذارند پس از دریافت پول از شما در بهترین حالت هیچ برنامهای را تحویلتان نخواهند داد یا یک برنامهای به شما داده و میگویند که” این را در گوشی فرد مورد نظر نصب کن” چیزی که امکان پذیر نیست، چون معمولاً به دلیل قابلیتهای امنیتی متعدد موجود در گوشیها، حتی با داشتن دسترسی فیزیکی به گوشی هم ممکن است امکان پذیر نباشد.
اوج فاجعه در این ماجرا این است که این تبلیغ کنندهها پس از دریافت پول، در اکثر سناریوها علاوه بر اینکه پول مفتی به جیب خواهند، حتی ممکن است به خود شما نیز آسیب برسانند. فرض کنید این اشخاص به عنوان یک برنامه هک کننده، برنامهای را به شما بدهند که این برنامه نه تنها کاری نمیکند، بلکه ممکن است اطلاعات خود شما را هم به سرقت ببرد. اطلاعات حساسی از جمله رمزهای عبور، تصاویر و فایلهای شخصی، اطلاعات حسابهای بانکی و … . حتی ممکن است پا را فراتر بگذارند و به سیستم عامل شما هم آسیب برسانند.
توصیه ی ما این است که اصلا به این تبلیغ ها اعتماد نکنید چون اگر پولتان را به چنین اشخاصی بدهید نه تنها پولتان را در مقابل هیچ باختهاید بلکه امنیت اطلاعات خود را هم در خطر انداخته اید.