«خوان» به معنای چشمه و «سار» پسوندی است که برای نشاندادن تعداد زیاد از یک چیز به کار میرود. با ترکیب خوان و سار به راحتی این موضوع قابل حدس است که خوانسار چشمههای زیادی دارد. این شهر به استان اصفهان تعلق دارد و قدمتش به زمان قبل از اسلام میرسد.
کوچهباغهای سرسبز و چشمههای پرآب درواقع همان جاهای دیدنی خوانسار هستند که مردم اینجا برای عوضکردن آبوهوایشان لازم نیست بیرون شهر بیایند؛ همین که سر کوچهشان بیایند میتوانند این دیدنی های خوانسار را ببینند و لذت ببرند.
جاهای طبیعی، تفریحی و تاریخی خوانسار آنقدر زیبا و ارزشمند هستند که با اطمینان میتوان گفت از جاهای دیدنی اصفهان هم به حساب میآیند. اردیبهشتماه خوانسار با لالههای واژگون سرخرنگ، تماشایی و خاص میشود مخصوصا اینکه هوایش هم خنک و مطبوع است.
در زمان قدیم هر جا که آب زیاد بود نمیگذاشتند انرژی آب هدر رود و از آن برای به حرکت درآوردن چرخهای آسیاب استفاده میکردند. خوانسار هم شهری است که همیشه پر از آب و چشمه و رودخانه بوده به همین خاطر صدها سال پیش مردم خوانسار تصمیم گرفتند تا از این آب برای به حرکت درآوردن دستگاه آسیاب استفاده کنند.
از بین تمام دستگاههای آسیاب خوانسار حالا فقط یکی از آنها کار میکند و از بقیه چیزی باقی نمانده. آسیاب خوانسار در ۳۰۰ سال قبل ساخته شد و برای مدتی طولانی کار نمیکرد اما خوشبختانه یکی از اهالی خوانسار برای راهاندازی دوباره این آسیاب کمر همت بست تا همچنان این دستگاه یکی از دیدنی های خوانسار بماند و آرد نانوایی و شیرینیفروشیها را تامین کند.
برای بازدید از آسیاب از جاهای دیدنی خوانسار باید به یکی از کوچههای فرعی نزدیک پارک سرچشمه بروید و مبلغی کمی را برای ورود به آن پرداخت کنید. در نزدیکی آسیاب خوانسار محوطهای هست که میتوانید در آنجا روی تختهایش بنشینید و چای بنوشید.
برای حرکتکردن و چرخاندن آسیاب، اول آب در یک جایی شبیه به چاه مخروطیشکل به نام تنوره جمع میشود. بعد از اینکه آب با فشار از تنوره بیرون آمد، پرههای زیر سنگ را میچرخاند. این پرهها انرژی آب را به سنگ آسیاب منتقل میکنند تا دستگاه آسیاب حرکت کند و گندم آسیاب شود.
راستی یک چیز جالب درباره آسیاب از جاهای دیدنی خوانسار و به طور کلی همه آسیابها بگویم. اگر به ساختار آسیاب خوانسار دقت کنید زنگی را میبینید که به آن وصل است و صدا میدهد. این زنگ به این دلیل به آسیاب وصل شده تا اگر زمانی آسیاب درست نچرخید یا کار نکرد شما با قطع صدای زنگ متوجه این موضوع شوید. جالب است واقعا مگر نه!
عکاس :مرتضی شکری
خبرنگار: حسین نعمتی