تین سین، رئیس جمهور میانمار، روز شنبه (۶ آبان، ۲۷ اکتبر) موج بیش از حد خشونت فرقهای و قومی علیه مسلمانان روهینگیا را در غرب این کشور تایید کرد.
عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر نیز با انتشار بیانیههایی جداگانه، از دولت میانمار خواستهاند برای حفاظت از جان مسلمانان روهینگیا اقدام لازم را انجام دهد.
دیده بان حقوق بشر همچنین با انتشار تصاویر ماهوارهای از ویرانی گسترده در منطقه روهینگیا در شهر ساحلی کیائوک پیو میانمار، اعلام کرد، بیشتر قربانیان در این منطقه مسلمانان روهینگیا بودند که هدف حملات غیرمسلمانان قرار گرفتند.
دفتر بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل نیز روز شنبه با صدور بیانیه، اعلام کرد: «حملههای پارتیزانی، تهدیدهای هدفمند و شعار و لفاظیهای افراطی باید متوقف شوند.»
خشونت فرقهای بین بودائیهای آراکان و مسلمانان روهینگیا ۳۰ مهر (۲۱ اکتبر) بار دیگر آغاز شد و در طول هفته گذشته دستکم در۵ شهر کوچک مینبیا، مراک-یو، میئه بون، رات دائونگ و کیائوک پیو ادامه یافت.
دولت میانمار میگوید، در پی خشونتو ناآرامی های منطقه، بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ خانه به آتش کشیده شدهاند.
خشونت فرقهای و در پی آن بدرفتاریهای نیروهای امنیتی دولتی با مسلمانان روهینگیا اوایل ماه ژوئن سال جاری آغاز شد.
دولت میانمار از به رسمیت شناختن مسلمانان روهینگیا به عنوان شهروندان این کشور خودداری و ادعا میکند که آنها مهاجران غیرقانونی هستند. مسلمانان روهینگیا دارای اصلیت پارسی، ترک، بنگالی و پشتون هستند که اوایل قرن هشتم میلادی به میانمار مهاجرت کردند.
از این رو، شبکه پرس تیوی با ماکسین داور، گزارشگر امریکایی در نیویورک، مصاحبه کرده است که در ادامه متن برگردان فارسی این گفتوگو را میخوانید.
پرس تیوی: نگرانیهای شما درباره سرنوشت دهها هزار آواره روهینگیایی که اکنون به سوی اردوگاهها در غرب میانمار میروند چیست؟
داور: نگرانیها بسیار زیاد است. آنها مردمی هستند که خانه ندارند، آنها مردمی هستند که از پشتیبانی هیچ کشوری برخوردار نیستند، حتی بنگلادش که ریشه مسلمانان روهینگیا به آن جا باز میگردد. ظاهرا، نخست وزیر بنگلادش گفته است که جمعیت این کشور بسیار زیاد است و هیچ جایی برای پذیرش آوارگان خود [روهینگیا] ندارد.
نگرانیها چیست؟ نگرانیها درباره بهداشت و سلامت، امنیت، کودکان، کودکان دچار سوءتغذیه که در حال حاضر در شرایط ارودگاهی به سر میبرند.
پرس تیوی: پرسشی که پیشتر هم مطرح شد درباره سازمان ملل و هر نوع مداخله بینالمللی است. اکنون میشنویم که ۷۵ هزار نفری که در اردوگاهها مرزی زندگی میکنند در شرایط بسیار بدی به سر میبرند و میشنویم که شمار این افراد در حال افزایش است. خود شما فرمودید که مسئول هماهنگی سازمان ملل خود این وضعیت را بسیار دشوار توصیف کرده است. اما حتی پیش از موج جدید حملهها اقدامی برای این آوراگان انجام شد؟ چرا شاهد کمترین توجه حتی از سوی سازمان ملل به این آوارگان نیستیم؟
داور: در واقع باید توجه شود. این آوارگان و شرایط جاری مولود قوانینی است که در سال ۱۹۴۸ اعمال شد و به تدریج موجب شده است مسلمان بیشتر و بیشتر بیوطنی شوند. این معلول قوانین نورنبرگ است، مسالهای است که جهان پیشتر شاهد آن بود و باید مسئولیت توقف آن را بر عهده بگیرد.
امریکا تحریمهایی را علیه دیکتاتور پیشین میانمار اعمال کرد، اما همانند انگلیس و بیشتر کشورهای عرب با روی کار آمدن دولت جدید در میانمار، لغو تحریمها را آغاز کرد.
به باور من، هدف از این اقدام تشویق بیشتر برای روی کار آمدن دولتی دموکراتیکو حلوفصل بری از این مشکلات قومی بود.
واقعیت این است که خط لولهای که به استانهای غربی چین میروند، از این منطقه گذر میکنند و شاید دروندادههایی برای منافع اقتصادی نیز باشد.
آیا سازمان ملل باید اقدام بیشتری انجام دهد؟ سازمان ملل باید از خود به دلیل کمک نکردن به این مردم و جلوگیری نکردن از مهنت و رنج جاری از خود شرمنده باشد.
پرس تیوی: حامیان دولت میانمار میگویند که چرا لین دولت برای به رسمیت شناختن یک گروه قومی در حالی که ۱۳۵ گروه قومی را به رسمیت میشناسد، بیمیل باشد؟
آنها در توجیه ادعای خود میگویند که در واقع موشوع این است که مسلمانان روهینگیا مهاجران غیرقانونی هستند و باید این گونه با آنها رفتار شود.
برخی میگویند که اگر به تاریخ رجوع کنیم، میبینیم که در واقع مسلمانان سالها، قرنها و نسلها در این منطقه زندگی کردهاند. نظر شما چیست؟
داور: من فکر میکنم گام نهادن در مسیر متعالی اخلاقی برای حل حلوفصل مشکلات این گروه قومی دگرگونی شگرفی در سیاست کلی جهان اقتصادی و سیاسی خواهد بود.
تاثیر آن بدین شکل خواهد بود که راهی برای گرفتن شهروندی مربوط به تجارت ایجاد میشود و این چیز غیر عادی نیست زیرا در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد، یعنی شهروندانی که میتوانند به برخی از جنبههای توسعه یا تجارت کمک کنند، راهی برای گرفتن شهروندی مییابند.
من فکر این موضوع همیشه در امریکا وجود داشته و افرادی با داشتن مهارت باید در میان دیگر مردم وابسته به ۱۳۰ قومی که در میانمار وجود دارند به عنوان شهروندان این کشور محسوب شوند و باید سازوکاری ایجاد شود که این افراد بتوانند شهروندی دریافت کنند.
بنگلادش از شهروند خطاب کردن آنها خودداری میکند و به آنها اجازه نمیدد به وطن آبا و اجدادی خود بازگردند. اکنون برای مدیریت و کمک به زنگی ۸۰۰ هزار نفر به یک راه حلی نیاز است.
پرس تیوی: از برخی افراد میشنویم آن چه در ایالت راخین رخ میدهد در واقع بوداییهای افراطی هستند که نوعی جدایی بین مسلمان ساکن آن منطقه و بوداییهای راخین ایجاد میکنند و این گامی نخست به سوی پاکسازی عظیم قومی است.
شما فکر میکنید که دستکم دولت میانمار به صورت تلویحی از روش حمایت میکند یا نیروی دیگری خارج از میانمار موجب چنین جدایی شدهاند؟
داور: این نمونه کلاسیک ایجاد دشمنی با هدف سرپوش گذاشتن بر مشکلات دولت است. برای برنده جایزه نوبلی که بگوید «نمیداند» این مساله شرمآور است. اگر نمیداند برود ببیند و بداند که بر سر این مردم چه میآید که اگر در این مقطع شهروند محسوب نمیشوند، اما هموطن او که هستند.
نمونههایی در تاریخ وجود دارد که جمعیت زیادی به کشورهایی مهاجرت کردند که پذیرای آنها بودهاند. این مسئولیت بسیاری از کشورهای جهان است تا پاسخی همصدا به عنوان کشورهای عضو سازمان ملل از خود سر دهند تا بتوانند زندگی و آینده مسلمانان روهینگیا را نجات بخشند.